Τα Θρησκευτικά και η καταπάτηση της προσωπικής ελευθερίας

Διάβασα χτες στην Ελευθεροτυπία την επιστολή ενός μαθητή που πήγε να ζητήσει απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών και δείτε τι έπαθε:

«[…] Πήγα λοιπόν σήμερα και τη ρώτησα και μου είπε πως πέρυσι μεσούσης της χρονιάς πέρασε μια τροπολογία και τους ήρθε και εγκύκλιος τώρα τον Σεπτέμβριο πως μόνον οι αλλόθρησκοι και οι αλλόδοξοι επιτρέπεται να πάρουν απαλλαγή. Και έτσι απλά ένα κράτος με «ευνουχίζει» αφαιρώντας μου ένα πολιτικό δικαίωμα, το να πιστεύω όπου και ό,τι θέλω. Δυστυχώς, δεν μπορώ να ακουστώ. Ακόμα και να γυρίσω και να βρίσω το κράτος τους για τον κοινωνικό του ρατσισμό, για τον φασισμό του που μου επιβάλλει να κάνω πράγματα εναντίον των πιστεύω μου και κατ’ επέκταση της ίδιας μου της προσωπικότητας, θα γίνω το λιγότερο γραφικός[...]«

Ποια είναι λοιπόν, αυτή η εγκύκλιος; Θα πέσετε από τα σύννεφα με τον τρόπο που χειρίστηκε η Νέα Δημοκρατία το αυτονόητο δικαίωμα της επιλογής και τελικά κατέληξε στην καταπάτηση των προσωπικών ελευθεριών.

Σύμφωνα λοιπόν, με εγκύκλιο (Ιούλιος 2008) «[…] για την απαλλαγή αυτή (ενν. των Θρησκευτικών) απαιτείται υπεύθυνη δήλωση […] στην οποία θα αναφέρεται η επιθυμία απαλλαγής, χωρίς να δηλώνεται ο λόγος της συγκεκριμένης επιλογής» Δείτε εδώ την εγκύκλιο.

Μέχρι εδώ κανένα πρόβλημα και μπράβο στο Υπουργείο.

Ένα μήνα όμως, μετά το Υπουργείο στέλνει μια συμπηρωματική εγκύκλιο που αναφέρει τα εξής (την παραθέτω αυτούσια):

«ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚ/ΤΩΝ
ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑΤΑ Γ΄ ΚΑΙ Γ΄

Α. Παπανδρέου 37
151 80 ΜΑΡΟΥΣΙ

Πληροφορίες: Α. Κόπτσης
Α. Νικολόπουλος
Τηλέφωνο : 210.34.43. 284
210.34.43.390
Fax : 210.34.42.241
e-mail : spudonpe@ypepth.gr

Αθήνα, 26 – 8 – 2008
Αριθ. Πρωτ. Βαθμός Προτερ.
Φ12 / 977 / 109744 / Γ1

ΠΡΟΣ: 1) Περιφερειακούς Διευθυντές
Π.Ε & Δ.Ε (Έδρες τους), κλπ.,

…………………………………….
ΘΕΜΑ: ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ

Σας ενημερώνουμε ότι οι μη Ορθόδοξοι μαθητές δηλ. οι αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι, οι οποίοι σύμφωνα με την υπ΄ αριθμ. 104071/Γ2/4.8.2008 εγκύκλιο του ΥπΕΠΘ απαλλάσσονται από το μάθημα των Θρησκευτικών για λόγους συνείδησης, κατά την ώρα διδασκαλίας του συγκεκριμένου μαθήματος παρακολουθούν υποχρεωτικά τη διδασκαλία διαφορετικού διδακτικού αντικειμένου σε άλλο τμήμα της ίδιας τάξης.

Στην περίπτωση, που η συγκεκριμένη τάξη λειτουργεί μόνο με ένα τμήμα, οι μαθητές αυτοί παρακολουθούν εκπαιδευτικό πρόγραμμα που καθορίζεται για το σκοπό αυτό από το Σύλλογο Διδασκόντων του Σχολείου. Για μεν τους αλλοδαπούς το πρόγραμμα αφορά στο μάθημα της ελληνικής γλώσσας, για δε τους υπόλοιπους μάθημα ανάλογο με τις μαθησιακές τους ανάγκες.

O EIΔΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΟΥΣΗΣ«

Στη δεύτερη λοιπόν, εγκύκλιο γίνεται λόγος για αλλόθρησκους ή ετερόδοξους. Με αυτό όμως τον όρο υποχρεώνει τους μαθητές ή τους γονείς να δηλώσουν στο διευθυντή το θρήσκευμα. Μίλαμε για αισχρή καταστρατήγηση του ιδιωτικού απορρήτου. Όσοι βέβαια είναι άθεοι, όπως ο καημένος ο μαθητής, δεν το γλιτώνουν το μάθημα.

Σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 2 του Συντάγματος (ξέρετε αυτό που φοβόμαστε να αγγίξουμε): «Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική… αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης» δηλώνεται ξεκάθαρα η υποχρέωση της πολιτείας να παρέχει θρησκευτική εκπαίδευση. Δε δηλώνεται όμως και η υποχρέωση των πολιτών να τη δέχονται. Συνεπώς, τα πράγματα είναι απλά, για να τελειώνουμε. Δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών θα έπρεπε ν’ αναγνωρισθεί όχι μόνο στους αλλόθρησκους ή στους άθεους αλλά ακόμη και στους ορθόδοξους μαθητές.

Β.Λ.

20 Σχόλια

  1. Εγώ θα πάω ένα βήμα παραπέρα και θα πω ότι το μάθημα τον θρησκευτικών θα πρέπει να είναι μόνο επιλογής (δηλαδή όχι στον κορμό των μαθημάτων) και όχι υποχρεωτικό με την επιλογή της απαλλαγής. Δεν νοείται να χρειάζεσαι να μπεις στην διαδικασία απαλλαγής λόγω προσωπικών πιστεύω τα οποία είναι ιδιωτικά και δεν αφορούν κανέναν. Αν ζητήσεις απαλλαγή, τότε αυτομάτως διαφοροποιείς τον εαυτό σου από την πλειοψηφία σε ένα ζήτημα το οποίο είναι αυστηρά προσωπικό. Και όλοι ξέρουμε πως τείνει να συμπεριφέρεται η πλειοψηφία στις μειοψηφίες όταν το αντικείμενο είναι τα θρησκευτικά πιστεύω του καθενός.

    • Λέει:

      «Και έτσι απλά ένα κράτος με “ευνουχίζει” αφαιρώντας μου ένα πολιτικό δικαίωμα, το να πιστεύω όπου και ό,τι θέλω.»
      Ειλικρινά δεν έχω ακούσει μεγαλύτερο βλάκευμα. :-)
      Δηλαδή το να μαθαίνης κάτι σου ……….επιβάλλει να το πιστεύης;!;! Με αυτήν την λογική, εμείς οι Χριστιανοί θα έπρεπε να λέμε, ότι πρέπει να καταργηθούν λ.χ. τα αρχαία φιλοσοφικά κείμενα, διότι μας μαθαίνουν κάποιον μονοθεισμό και κάποιες θεωρίες (π.χ. το απαύγασμα του Πλάτωνα που αναφέρει ο Τατάκης: «Θεός ου μείγνυται ανθρώπω» ) που δεν δεχόμαστε.

      Επίσης, είναι γεγονός, ότι χωρίς…… «θρησκευτικά»(ο Χριστός ήρθε να μας απαλλάξη από ό,τι ανθρωπόφκιαχτο ονομάζουμε θρησκεία-«religio», btw), είσαι τουλάχιστον λειτουργικά αναλφάβητος. Όπως επίσης, και χωρίς μελέτη της μαρξιστικής θεωρίας, δεν μπορείς να καταλάβης τις ανακοινώσεις του ΚΚΕ σε βάθος και άρα ειναι χρήσιμη πολύ για κάποιον που επιθυμεί να μην είναι τυφλός προς ό,τι βλέπει και ακούει. Γιατί είσαι λειτουργικά αναλφάβητος; Διότι δεν μπορείς να κατανοήσης ούτε την Ιστορία ούτε τους ανθρώπους γύρω σου ούτε την κοινωνία, άρα, ούτε την μουσική ούτε την πολιτική ακόμη. Ποιος ήταν που έλεγε «Χριστιανοσύνη ή, άλλως, Ευρώπη»; Μήπως ο μεγάλος χαρακτηριστικός εκπρόσωπος του γερμανικού ρομαντισμού Novalis; Ναι. Άρα, δεν μπορείς ούτε την Ευρώπη να κατανοήσης. Αυτά. Εν ολίγοις.

      ΥΓ Δεν μιλάμε για πρωινή προσευχή, όρκους, εκκλησιασμούς κτλ. Εκεί όντως υπάρχει κάποια πίεση. Και για την Εκκλησία (ως κληρικολαϊκό σώμα-κοινότητα) η παραμικρότερη πίεση είναι επιζήμια και για τους δύο. Και για αυτόν που την ασκεί και για αυτόν που την δέχεται. Έτερον εκάτερον, όμως.

  2. @Political Animal νομίζω ότι με ό,τι προτείνεις πάλι το ίδιο θα συμβαίνει. Υπό την πίεση της πλειοψηφίας ποιος γονιός θα προτιμήσει να μη στείλει το παιδί του στο μάθημα των Θρησκευτικών; Μοιάζει λίγο η ιστορία με τον πολιτικό και θρησκευτικό γάμο. Πόσοι τελικά επιλέγουν -ενώ υπάρχει η επιλογή- να παντρευτούν στο Δημαρχείο; Και αποκλείεται όλοι αυτοί που κάνουν θρησκευτικό γάμο να είναι τόσο θρησκόληπτοι. Απλά οδηγούνται εκεί και από την πίεση της πλειοψηφίας. Καλύτερα ίσως θα ήταν να πάρει το κράτος μια γενναία απόφαση και να καταργήσει το μάθημα των Θρησκευτικών. Έτσι κι αλλιώς τι έχει να κομίσει στους μαθητές;
    @philalethe00 Γιατί πιστεύεις ότι με τα θρησκευτικά του σχολείου κατανοείς καλύτερα το χριστιανισμό. Μια βλακώδης προπαγάνδα είναι. Και από τη στιγμή που είναι προπαγάνδα δε σου προσφέρει εναλλακτικές διεξόδους. Επίσης, γιατί πρέπει κάποιος άθεος να παρακολουθήσει το μάθημα; Με ποιο τρόπο δηλαδή η διδασκαλία των θρησκευτικών θα αναπτύξει την κριτική του ικανότητα (δεν ξέρω αν έχεις δει τα βιβλία) για να μπορέσει στη συνέχεια να αποστασιοποιηθεί;
    Β.Λ.

  3. Ενώ υπάρχει εγκύκλιος που επιτρέπει στον μη Ορθόδοξο ή αλλόθρησκο μαθητή να πάρει απαλλαγή, το απαγορεύει σε έναν άθεο αφαιρώντας έτσι το δικαίωμα στην μη πίστη, στον αθεϊσμό.

    Τα θρησκευτικά δεν είναι μάθημα φιλοσοφίας των θρησκειών. Είναι ένα μάθημα ως ένα βαθμό μονοφωνικό και μονόπλευρο. Απ’ όσο θυμάμαι (ομολογώ ότι έχουν περάσει πολλά χρόνια και το περιεχόμενο του μαθήματος μπορεί να έχει αλλάξει) μόνο στις τελευταίες τάξεις του λυκείου, το βιβλίο επεκτεινόταν και σε άλλες θρησκείες. Τα θρησκευτικά διδάσκονται από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού με αποτέλεσμα αν όχι σκοπό, την διαμόρφωση της χριστιανικής ορθόδοξης πίστης στα ελληνόπουλα.

    Επίσης η θρησκεία μπορεί να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας αλλά δεν είναι το εργαλείο ούτε για την ερμηνεία του κόσμου, ούτε της μουσικής, ούτε της πολιτικής. Ιδίως όταν πρόκειται για ζητήματα όπως η ίδια η δημιουργία του κόσμου!

  4. λάθος ο Αλέκος

    η εφκύκλιος επιτρέπει σοτν καθενα να πει πως δεν θελει αλλα μετα από πιεση η επόμενη ερμηνευτικά λεει πως δικαιωμα δεν έχει ο ορθόδοξος χριστιανός να ζητησει απαλλαγή

    αμα δηλώσεις άθεος απαλλάσεσαι ή αλλιως στρεφεσαι κατα του διευθυντη

    βεβαια ολα αυτα ωραια τα λεμε εδω στην πραξη είναι δύσκολα και εμεις στο ΕΠΣΕ κάνουμε σειρα πρτοσφυγών στο ΕΔΔΑ για τα θέματα αυτά – μακάρι να ερχότνα σε μας ο μαθητής

  5. Μακάρι να ερχόταν. Αλλά για να καταλάβω: είναι θέμα ερμηνείας της εγκυκλίου και βούλησης του κάθε διευθυντή ή όντως η συγκεκριμένη εγκύκλιος απαγορεύει (επιτρέπει;) στους άθεους τη μη παρακολούθηση του μαθήματος;

  6. Επίσης, μήπως μπορείτε να βοήθησετε το συγκεκριμένο μαθητή; Η επιστολή έχει το όνομά του. Πόσο δύσκολο είναι να γίνει κάτι τέτοιο;

  7. όνομα έχει διεύθυνση δεν έχει – και καλώς δεν έχει

    ο υπεύθυνος της στήλης ούτε θέλει να ακούσιε για μας

    υπάρχει σύγχυση εγκυκλίων που επιτρέπει αυθαιρεσίες τα εχει πει όλα ο Συνηγορος Πολίτη τότε

  8. Lipame, den katalaveno to provlima…
    H eggiklios leei: «οι μη Ορθόδοξοι μαθητές δηλ. οι αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι»

    Ara kaneis mia dilosi oti «Eimai μη Ορθόδοξοs (δηλ. οι αλλόθρησκοs ή ετερόδοξοs)». Kai telioneis.
    Giati «υποχρεώνει τους μαθητές ή τους γονείς να δηλώσουν στο διευθυντή το θρήσκευμα»?

    To TI pistevo einai diko mou thema, eimai atheos, boudistis, dodekatheistis H pistevo sto megalo kolokithi tou ouranou! To thema (pou apasxolei to sxoleio) einai oti eimai «μη Ορθόδοξοs»! Telia kai pavla!

  9. Ε, ναι αυτό είναι το θέμα, ότι σε αναγκάζουν να δηλώσεις το θρήσκευμα ή τουλάχιστον αν είσαι ορθόδοξος ή μη. Ποιος δε γονιός μετά δε θα φοβηθεί την προκατάληψη των υπολοίπων, και θα δε θα διστάσει να πάρει απαλλαγή του παιδιού του; Η δύναμη της πλειοψηφίας λοιπόν.
    Β.Λ.

  10. εστειλα ενα μηνυμα με λινκς και χαθηκε

  11. Ξαναπροσπάθησε. Τίποτα δεν περισσεύει!

  12. Allo to ena (αναγκάζουν να δηλώσεις το θρήσκευμα) kai allo to allo (ορθόδοξος ή μη).
    To proto na dexto oti einai paraviasi ton prosopikon dedomenon, to deftero omos oxi!
    Den se anangazoun na peis TI eisai, mono ti DEN eisai.

    px. Den eimai Zoroastristis.

  13. @το φελέκι
    «Μία βλακώδης προπαγάνδα»..

    Κοίτα, τα βιβλία των «θρησκευτικών»(sic) έχουν τεράστια προβλήματα, όντως, και πρέπει να αλλάξουν ριζικά. Τώρα, βέβαια, αν επιθυμούν κάποιοι να τα αλλάξουμε με τις «απόκρυφες» Πράξεις του Πιλάτου που μοίραζε το γραφειοκρατικό- εκμεταλλευτικό σοβιετικό Κράτος, τότε λυπάμαι, αλλά αυτό παραβαίνει την γνώση που έχουμε για το παρελθόν και τα παραδεδεγμένα(δεν λέω από τα κράτη και τους οργανικούς διανοούμενους, μη γένοιτο) ιστορικά πορίσματα.

    Γενικά, νομίζω, ότι αν ήταν να κάνουμε μία «αντικειμενική»
    παρουσίαση της εκκλησιαστικής Ιστορίας και των αρνητών της Εκκλησίας(Φόυερμπαχ, Νίτσε, ο μαθητής του Ο. Σπένγκλερ, Μπάουερ και ευρύτερα νέοι εγελιανοί, ντε Σαντ, Ελβέτιος κ.α.) θα φαινόταν μία ορισμένη συντριπτικότητα των στοιχείων που θα φάνταζε ως προπαγάνδα, συμφωνώ. Αλλά το βέβαιον είναι, ότι το μόνο που μπορούμε(πρέπει) να κάνουμε είναι να είμαστε όσο πιο πιστοί στις πραγματικότητες μπορούμε. Ειδάλλως, είμαστε ψευταράδες. Σωστά;

    @Αλέκος
    Λες: «Επίσης η θρησκεία μπορεί να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας αλλά δεν είναι το εργαλείο ούτε για την ερμηνεία του κόσμου, ούτε της μουσικής, ούτε της πολιτικής. Ιδίως όταν πρόκειται για ζητήματα όπως η ίδια η δημιουργία του κόσμου!»

    Αφήνω τα περί (διαφορών) θρησκείας και θεο-λογίας, της γνωσιολογίας, διότι θα …….νυχτώσουμε. :-) Αν θέλω να μελετήσω την ρωσσική ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης, πρέπει να μάθω μαρξισμό, λενινισμό, (περισσότερο) για τον Ιβάν τον Τρομερό κτλ. Σαφές; Ειδάλλως, δεν μπορώ να βρω τις ιδέες που την διέπουν και πελαγοδρομώ. Το ίδιο πρέπει να συμβή με την παράδοση του τόπου όπου είναι κάποιος. Αυτό είναι το επιχείρημά μου. Ανεξάρτητα αν κάποιος την ασπάζεται ή όχι. Για αυτό, όταν είσαι Έλληνας(Ρωμηός, αν προτιμάς), πρέπει,καλό είναι να μαθαίνεις όλη την παράδοση του τόπου, από Ηράκλειτο, Όμηρο, Ησίοδο, Πλάτωνα, Επίκουρο, έως Χρυσόστομο, Γρηγόριο Θεολόγο,Μέγα Φώτιο, Γρηγόριο Παλαμά, Ιωάννη της Κλίμακος κτλ., κτλ. Έτσι, καταλαβαίνεις από πού ήρθες και πού κατέληξες τουλάχιστον. Ακόμη και αντιχριστιανός να θες να γίνεις, δεν μπορείς χωρίς να ξέρεις όλα αυτά. Βέβαια, αυτό είναι το ιδεώδες, διότι η Ιστορία μας πείθει για άλλα… :-)

    Αυτά, λεβέντες.

  14. @ Giorgos Katsaros

    «To proto na dexto oti einai paraviasi ton prosopikon dedomenon, to deftero omos oxi!
    Den se anangazoun na peis TI eisai, mono ti DEN eisai.»

    αυτό πιστεύειες εσύ αλλά κάνεις λάθος

    οι εγκύκλιοι παραπάνω αναφέρουν νομολογία του ΕΔΔΑ που τις προκάλεσε

    πρόκειται για την απόφαση Αλεξανδρίδη που έχουμε την τιμή να είχαμε υποβάλει:

    «41. Υπό το φως των ανωτέρω, το Δικαστήριο άγεται στο συμπέρασμα ότι λόγω του γεγονότος ότι ο προσφεύγων αναγκάσθηκε να αποκαλύψει ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου ότι δεν είναι χριστιανός ορθόδοξος και ότι δεν επιθυμούσε να παράσχει τον θρησκευτικό όρκο αλλά την προβλεπόμενη διαβεβαίωση, παραβιάσθηκε η ελευθερία του να μην είναι υποχρεωμένος να εκδηλώσει τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του. Επομένως, υπήρξε παραβίαση του άρθρου 9 της Συμβάσεως.»

  15. και το λινκ στο ΝΣΚ

    Click to access ee453.pdf

    (το βαζω χωριστά μην και χαθεί το όλο ποστ λογω αυτού)

  16. δεν καταλαβαίνεις και χωρίς αυτά πως στην Ελλάδα να λες πως δεν εισαι με την κυριαρχη θρησκεία αμέσως σε στιγματίζει;

    ξερεις πως βουλευτες του Συν που στη Βουλη δεν ορκίζονται θρησκευτικά στα διακστηρια ορκιζονται στο Ευαγγέλιο;

Αφήστε απάντηση στον/στην το φελέκι Ακύρωση απάντησης