O μαραμένος «Βυσσινόκηπος» του Νίκου Καραθάνου

της Ντίνας Τσιάγκα

Προ ολίγων ημερών παρακολούθησα τον «Βυσσινόκηπο» του μεγάλου Ρώσου γιατρού στη Στέγη σε σκηνοθεσία του Νίκου Καραθάνου. Δεν ήξερα αν θέλω να το σχολιάσω δημόσια, αμέσως τουλάχιστον, καθώς το θέατρο είναι κι αυτό μια τέχνη που χρειάζεται χρόνο για να αφομοιωθεί μέσα μας. Δεδομένου όμως ότι όλες αυτές τις μέρες διαβάζω διθυράμβους για την παράσταση, αποφάσισα να γκρινιάξω πάλι λίγο.
Τον Καραθάνο τον αγαπώ πολύ ως ηθοποιό, τον απολαμβάνω και τον χαίρομαι πάνω στη σκηνή για την ενέργεια, το σφρίγος και το ταλέντο του, που πάντα γεμίζουν τη σκηνή. Τον θεωρώ όμως επίσης και εξαιρετικά ενδιαφέροντα σκηνοθέτη. Ως εκ τούτου, περίμενα με περιέργεια και ανυπομονησία την παράσταση αυτή. Απογοητεύτηκα, για άλλη μια φορά.
Δεν πρόκειται να αναλύσω την παράσταση σκηνή σκηνή. Θα σταθώ κυρίως σε ένα στοιχείο της, το οποίο θεωρώ αντιπροσωπευτικό του καιρού μας στον τόπο αυτό: την ευκολία. Αυτό είναι το χαρακτηριστικότερο στοιχείο που μου άφησε εμένα η δουλειά αυτή. Δεν με ενοχλεί καθόλου η μη κειμενοκεντρική προσέγγιση ενός τέτοιου έργου (ακόμη κι αν το κείμενο είναι τόσο καθαρό και μεστό), δεν με ξενίζει η όποια ερμηνεία του Τσέχωφ όσο αποδομιστική κι αν είναι, δεν με πειράζουν οι μεταμοντέρνες προσθήκες όσο ακραίες κι αν είναι.

Advertisement

Είκοσι αγαπημένα βιβλία που διάβασα στις κόρες μου μέχρι να πάνε δημοτικό

Πολλοί στενοί φίλοι βρίσκονται στη φάση γεννητούρια, τα παιδιά τους είναι ενός έτους, βρέφη μερικών μηνών ή ημερών, άλλοι περιμένουν να γεννήσουν μέσα στον επόμενο καιρό. Το καλύτερο δώρο που θα μπορούσα να τους κάνω είναι κάτι που ξέρω καλά, τόσο λόγω προσωπικού ενδιαφέροντος όσο και γιατί το έχω υποβάλει σε αλλεπάλληλα «κρας-τεστ» στο σπίτι και στο σχολείο.

Πέρασα πολλές ώρες σε βιβλιοπωλεία και βιβλιοθήκες να ξεφυλλίζω παιδικά βιβλία, ψάχνοντας κρυμμένους θησαυρούς. Όπως συμβαίνει και στη λογοτεχνία για ενήλικες, κυκλοφορεί άπειρη σαβούρα. Στην περίπτωση της λογοτεχνίας για παιδιά,  υπάρχει διδακτισμός, σοβαροφάνεια, εικονογράφηση με φτηνά προγράμματα, στερεοτυπικές έμφυλες απεικονίσεις. Κείμενα που ντρέπομαι να διαβάσω από το πόσο κακογραμμένα είναι, από την ιδέα που προβάλλουν για την παιδικότητα. Ανία και θυμός για την κακαισθησία τους.

Σαν εξερευνητής στο τροπικό δάσος έκοβα με το σπαθί μου την άγρια βλάστηση προκειμένου να ανοίξω δρόμο και να φτάσω στο ξέφωτο (εικόνα δανεισμένη από τον «Κάπτεν Μόργκαν» που διάβαζα παιδί στο «Μπλεκ») όπου με περίμενε επιτέλους ένα παιδικό βιβλίο που να σέβεται τη νοημοσύνη και την ευαισθησία μικρών και μεγάλων, που να βρίσκω ότι είναι αξιόλογη λογοτεχνία, με τα κριτήρια που έχω ως ενήλικος αναγνώστης.

Έτσι, επηρεασμένος από το πρόσφατο κρούσμα λιστομανίας του Χαράλαμπου Γιαννακόπουλου και από μια ιδέα/προτροπή της Ρένας Χόπλαρου, θα παρουσιάσω κάτω από αυτό το εισαγωγικό σχόλιο 20 αγαπημένα βιβλία που διάβασα στις κόρες μου, από τη γέννησή τους μέχρι να πάνε πρώτη δημοτικού. Πολλά από αυτά τα βιβλία τα έχω χρησιμοποιήσει και σε μικρές τάξεις στο σχολείο αλλά και σε εργαστήρια θεατρικού παιχνιδιού.

Ελπίζω η λίστα αυτή να φανεί χρήσιμη σε γονείς αλλά και σε άλλους εμπλεκόμενους (π.χ. όταν κάποιος θέλει να πάρει δώρο σε παιδί και δεν ξέρει τι – ένα πακέτο με κάποια από αυτά τα βιβλία είναι μια δοκιμασμένη λύση). Τέλος, μπορείτε, εάν θέλετε, να αφήσετε ένα σχόλιο με τις δικές σας προτάσεις. Με ενδιαφέρει πολύ  να τις διαβάσω, και είμαι σίγουρος ότι θα φανούν χρήσιμες, τόσο σε εμένα όσο και σε άλλους.

20. P. Bright και J. Chapman : «Όταν οι αρκούδες πήγαν για ύπνο τη νύχτα της φοβερής και τρομερής καταιγίδας» Κόκκινη Κλωστή Δεμένη, 2008

Ήδη από τον τίτλο ξεκινά ο γλυκά περιπαικτικός τόνος που επικρατεί στο βιβλίο. Έξω στο δάσος γίνεται χαλασμός αλλά μέσα στην αρκουδοφωλιά είναι όλα ζεστά και ήρεμα. Ο φόβος όμως και οι κακές σκέψεις που ξυπνάει η καταιγίδα βρίσκουν τον τρόπο να τρυπώσουν. Πρώτα το μικρό αρκουδάκι θα έρθει στο κρεβάτι των γονιών του για ασφάλεια, ύστερα το μεσαίο, μετά το μεγάλο… Ο ορθολογιστής μπαμπάς επιμένει ότι “δεν υπάρχουν τέρατα” αλλά το μόνο που καταφέρνει είναι να χάσει τον ύπνο του από το πηγαινέλα (ενώ οι φοβισμένοι, αφού μπουν κάτω από τη γονεϊκή κουβέρτα κοιμούνται, μαζί με τη μαμά, του καλού καιρού). Οι βεβαιότητες του πατέρα θα κλονιστούν όταν κλείσουν τα φώτα και ένα απροσδιόριστο πλάσμα τους χτυπήσει την πόρτα… Ιδανικό για δραματοποίηση σε νηπιαγωγείο και δημοτικό, η σκηνή που τα παιδιά σκαρφαλώνουν και στριμώχνονται στο φτιαγμένο από τρία θρανία κρεβάτι είναι πάντα μεγάλο πανηγύρι, και πάει έτσι μέχρι τέλους.

19. Geoffroy De Pennart:  Ο άλλος Παπαδόπουλος, 2008

Εκλογές-Καμίνης (και πάλι)

του Βασίλη Βαμβακά

Πριν τέσσερα χρόνια η υπόθεση Καμίνη ήταν μια μεγάλη πρόκληση για όλους όσους πίστευαν ότι η Αθήνα και τα προβλήματά της είναι μια μικρογραφία της Ελλάδας και όλων των τραγικών που έχουν συμβεί τα προηγούμενα χρόνια. Η στράτευση πολλών ετερόκλιτων προσώπων, κομμάτων και ομάδων γύρω από τον Γιώργο Καμίνη ήταν ένα πρωτόγνωρο πείραμα που στέφτηκε με αναπάντεχη επιτυχία. Ανάμεσα σε όλους αυτούς στρατεύτηκα κι εγώ απολύτως, μέχρι που κατέβηκα υποψήφιος (!!!)- αν και την περισσότερη ώρα την έβγαζα στο στρατηγείο του μελλοντικού δημάρχου.

Την εμπειρία μου για όλη εκείνη τη συνθήκη την έχω ήδη καταθέσει εν θερμώ, πριν την τελευταία και κρίσιμη Κυριακή, η οποία αποτέλεσε για μένα αλλά νομίζω και για όλους τους εμπλεκόμενους μια από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές που έχουμε ζήσει στο σύγχρονο δημόσιο βίο. Ήταν προφανές από τότε ότι πολλά έχουν αλλάξει και κυρίως η επιθυμία του κόσμου, του «λαού» για κάτι διαφορετικό, έξω από τα στερεότυπα της ανέξοδης επαναστατικότητας και τους βαθέως συντηρητισμού. Η εμπλοκή μου με την υπόθεση Καμίνη κράτησε ένα χρόνο αφού μετέπειτα διορίστηκα Θεσσαλονίκη και δεν μπορούσα πια να παρακολουθώ από κοντά τα πράγματα.

Πρόλαβα όμως να δω και να καταλάβω το πόσο δύσκολο ήταν για τον νεοεκλεγέντα Δήμαρχο όχι απλώς να μαζέψει τα ασυμμάζευτα του παλιού καθεστώτος αλλά και να ισορροπήσει ανάμεσα σε εντελώς διαφορετικές πολιτικές γραμμές μέσα στον ίδιο του το συνδυασμό (αν θυμάστε το 2010 ελάχιστοι σοβαροί υποψήφιοι είχαν στρατευθεί στο πλευρό του). Όπως αποδεικνύεται περίτρανα σήμερα ο Καμίνης του 2010 είχε καταφέρει να συγκεράσει όλη την τρέλα τις μνημονιακής και αντιμνημονιακής αντιπαράθεσης. Αυτή τη στιγμή, πάρα πολλοί άμεσα εμπλεκόμενοι στο ψηφοδέλτιο και στην καμπάνια Καμίνη είναι με το ΣΥΡΙΖΑ ανοιχτά και ξάστερα ή έχουν κατέβει στις εκλογές με άλλες παρατάξεις.

Τελικές, ρηχές, σκέψεις για τις εκλογές

1. Παρά την πόλωση και την τάση που διαμορφωνόταν, χάρη στο ξεπέρασμα της φάσης της οργής, ο μικροδιπολισμός δεν απογειώθηκε. Ακόμα και το 30άρι μοιάζει όνειρο. Καλό αυτό.
2. Στο φτωχό μου μυαλό, και σε αντίθεση με ό,τι συζητείται, οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, που θα οδηγήσουν σε κλειστές πενταετείς θητείες, με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, είναι απείρως σημαντικότερες από τις Ευρωεκλογές. Στους δήμους και στις περιφέρειες τα δίπολα, τα πρόσωπα και τα διακυβεύματα είναι σημαντικότερα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιάς, Βόλος λ.χ.).
3. Αν δεν δούμε κάτι ακραίο ή εντυπωσιακό, δεν θεωρώ τις Ευρωεκλογές προθάλαμο για τίποτα δραματικό. Εκτός αν μιλάμε με όρους απόλυτου εξαιρετισμού. Δεν βλέπω τον Ολάντ και τον Κάμερον έτοιμους να αποσυρθούν, επειδή δεν πάνε καλά. ΟΚ, δεν βρισκόμαστε στο 1999, αλλά κάθε εκλογική μάχη έχει την αυτονομία της, πολλώ μάλλον όταν συμπίπτει και με δύο άλλες εκλογές και όταν το χρώμα του χάρτη θα μοιάζει ανεξιχνίαστο.
4. Μιλάμε πολύ για την πρωτιά και τη διαφορά, και δεν συζητούμε για τα ποσοστά. Δεν βρισκόμαστε στο 2004. Άλλο πρώτος με 40κάτι, άλλο με 30κάτι, άλλο με 20κάτι. Όποιος νομίζει ότι με 20κάτι μπορεί να καβαλάει καλάμια ή να μιλάει για αλλαγές καθεστώτος θα το βρει μπροστά του.
5. Ο μεν ΣΥΡΙΖΑ, κόντρα στον μεταπολιτευτικό κανόνα, προδομένος από την ιδεολογική αφετηρία, τον μανιχαϊσμό και τα στελέχη του, δεν μοιάζει, παρά το πιεστικό κλίμα, να ανεβάζει τα ποσοστά του. Ούτε όμως να τα χάνει. Σε κεντρικό επίπεδο, γιατί σε τοπικό παίζει γερά να μην πάρει ούτε έναν μεγάλο δήμο ή περιφέρεια. Η Ν.Δ. μοιάζει αποσυσπειρωμένη, πληρώνοντας αναμενόμενες συνέπειες της προ 2012 ρητορικής της, την στελεχιακή της ένδεια, τον μπαλτακισμό και τις ατυχείς επιλογές σε δήμους και ευρωψηφοδέλτιο (χειρότερες δεν γίνονταν). Αν γίνει κάτι ανατρεπτικό, δεν θα’ναι σε καμία περίπτωση από την εκτίναξη του ενός, όσο από την πτώση του άλλου.
6. Για τον τρίτο πόλο με πονάει και δεν μπορώ να εκφραστώ. Όταν ξεπεράσει άδικα βάρη που οι άλλοι δύο του χρεώνουν, μάλλον άδικα, προσωπικές στρατηγικές, ρετρό διαμάχες, ρεβανσισμούς, καιροσκοπικές μεταγραφές και λοιπά δεινά, όταν διδαχθεί από τα μηνύματα των δημοτικών και περιφερειακών, ξαναμιλάμε, ίσως
7. Για τους κοντά ένα εκατομμύριο συνειδητοποιημένους φασίστες ψηφοφόρους, πλέον μόνο αποστροφή, καθόλου κατανόηση. Και άλλοι είναι οργισμένοι και εκδικητικοί, και εντός και εκτός συνόρων. Αυτοί είδαν τα πάντα, ξέρουν τα πάντα. Ελπίζω η δικαιοσύνη να ξετυλίξει όλο το κουβάρι.
8. Αν πάμε σε αποσταθεροποίηση, δεν θα πάμε από οργή, αλλά από χαλαρό αίτημα για ανανέωση, μικροπολιτικές, χρεοκοπικές στρατηγικές και υποτίμηση των όποιων συνεπειών. Δεν θα πάμε μαζικά, ούτε τοπικά, αλλά κεντρικά και βουβά. Αλλά αυτή τη φορά θα’μαστε μόνο στην ήπειρο. Και την ύβρη του κακομαθημένου εξαιρετισμού που οδηγεί σε μαξιμαλισμούς και ακυβερνησία, κάποια στιγμή θα την πληρώσουμε. Με νέμεση.

Φυλακισμένοι στην αντεκδίκηση

Ο Ιλία Καρέλι και το σωφρονιστικό σύστημα που διαψεύδει το όνομά του

του Βασίλη Βαμβακά (αναδημοσίευση από τα  Νέα)

Το εξώφυλλο της λαϊκής εφημερίδας, ειδικής στη δραματοποίηση ειδήσεων «σεξ και αίματος», γράφει στις 26/3/2014: «ΤΡΟΜΟΣ στις φυλακές. Αλβανός βαρυποινίτης έκοψε την καρωτίδα 46χρονου δεσμοφύλακα (πατέρα δύο παιδιών) στο Μαλανδρίνο». Ο τίτλος αυτός ακολουθείται από τη φωτογραφία ενός αιματοβαμμένου μαχαιριού και δυο χέρια να κρέμονται απειλητικά από τα κάγκελα της φυλακής. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ένα πράγματι δυσεξήγητο έγκλημα βρίσκει όλες του τις γνωστές εξηγήσεις υπεραπλούστευσης, εντυπωσιοθηρίας, στιγματισμού. Βέβαια, στη συνέχεια η διαφαινόμενη δολοφονία του φυλακισμένου -δολοφόνου θα περάσει από το συγκεκριμένο ταμπλόιντ στα ψιλά του εξωφύλλου του με τη λέξη «σοκ» και την αποσαφήνιση «Αλβανοί κρατούμενοι στα… κάγκελα».

Η εικονογραφία του εγκλήματος στα ελληνικά MME αποτελεί μιας πρώτης τάξης πηγή κατανόησης των στερεοτύπων που επένδυσαν το «νόμιμο» και το «παράνομο» στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Το έγκλημα και η πολιτική, συνδεδεμένα στο παρελθόν στην αντικομμουνιστική λογική του μετεμφυλιακού κράτους, παρέμειναν έτσι και στην περίοδο της Μεταπολίτευσης, αλλά εντελώς αντεστραμμένα. Η ηρωοποίηση συγκεκριμένων θυτών μέσα από τα σχήματα είτε της πολιτικής δίωξης -καταπίεσης είτε της εικόνας του ρωμαλέου και ατιθάσευτου «Ρομπέν των δασών» υπήρξε συχνή και ενίοτε έτυχε καλλιτεχνικής δικαίωσης. Από την περίπτωση του Κοεμτζή μέχρι αυτή του Ρωχάμη, ο εγκληματίας γίνεται εύκολα πολιτικοκοινωνικός θρύλος. Η αντίληψη ότι η καταπιεστική μετεμφυλιακή συνθήκη διατηρείται και μετά το 1974 διαμορφώνει άλλωστε ένα πνεύμα ανοχής των τρομοκρατικών εγκλημάτων επί μακρόν. Ταυτόχρονα, ο ραγδαίος εκδυτικισμός της ελληνικής κοινωνίας και το πέρασμά της σε σύγχρονες μορφές παρανομίας θα διαμεσολαβηθεί από τον διάχυτο φόβο του αντιαμερικανισμού ότι οι ελληνικές πόλεις «γίνανε Σικάγο».

Από τη δεκαετία του 1990 και ύστερα, και παρά το περιστασιακό ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για αποτρόπαια εγκλήματα (π.χ. Δουρής, Σεχίδης κ.ά.), θα συστηματοποιηθεί η διασύνδεση της κοινωνικής επικινδυνότητας με την εξωτερική εισβολή. Οι μετανάστες και ιδίως αυτοί της Αλβανίας σπέρνουν τον πανικό μιας οπισθοχώρησης της ελληνικής κοινωνίας σε αισθητικές και κοινωνικές πρακτικές του παρελθόντος: φτώχεια, χειρωνακτική εργασία, μετανάστευση. Ο νεορατσισμός θα εμπεδωθεί σταδιακά μέσα από την ταύτιση της μετανάστευσης με την εγκληματικότητα και θα πατήσει πάνω σε θεωρίες συνωμοσίας για τις επιβουλές της αλβανικής «μαφίας» απέναντι στην Ελλάδα. Η πολιτική δικαιολόγηση του εγκλήματος «εσωτερικού» ατονεί και δίνει τη θέση της στην πολιτισμική δαιμονοποίηση του εγκλήματος «εξωτερικού». Η αναγωγή της «εισαγόμενης» εγκληματικότητας σε ερμηνεία όλων των μεγάλων δεινών γίνεται συστηματική. Πρόσφατη είναι σχετική δήλωση του Πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά: «Εχουμε τόσους ανέργους όσο και παράνομους μετανάστες, φτάνει πια».

Σήμερα εθνικισμός και υπερπολιτικοποίηση ως σχήματα ερμηνείας του εγκλήματος έρχονται συχνά σε ώσμωση. Σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση του Αλ. Τσίπρα το τελευταίο πολυνομοσχέδιο του Μνημονίου είναι «έγκλημα» (προφανώς των ξένων συμφερόντων και των εγχώριων υπηρετών τους). Η σύγχυση μεταξύ τού πότε μιλάμε για ποινική και ποτέ για πολιτική ευθύνη απασχολεί επί χρόνια τις δημόσιες αντιπαραθέσεις, με αποτέλεσμα τη λαϊκή αγανάκτηση και το αίτημα αυτοδικίας μέσα από λιντσαρίσματα και εικονικές κρεμάλες για τους πολιτικούς. Η δυναμική απάντηση άλλωστε στα εγκλήματα των μεταναστών και των «προδοτών» πολιτικών είναι που έδωσαν απρόσμενα ποσοστά στη Χρυσή Αυγή και όπλισαν τα δολοφονικά τάγματα εφόδου της σε πρακτικές εθνοκάθαρσης απέναντι σε εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς. Τραγική ειρωνεία; Στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής, εγκληματική και κομματική οργάνωση γίνονται ένα, η υπερπολιτικοποίηση συγχέεται με τον πιο βάρβαρο ρατσισμό. Και να που έρχεται η διπλή δολοφονία του «βαρυποινίτη» Ιλία Καρέλι και του σωφρονιστικού υπαλλήλου για να καταδείξει την ανεπάρκεια όλων των δημοφιλών σχημάτων εξήγησης του εγκλήματος, τόσο των δικαιωτικών (πολιτικών) όσο και των στιγματιστικών (εθνικιστικών). Με εξαίρεση τους κατ’ επάγγελμα ανώνυμους διασπορείς του φυλετικού μίσους που διαπρέπουν στο Διαδίκτυο, ο δημοσιογραφικός λόγος μένει αμήχανος μπροστά στο συγκεκριμένο περιστατικό που δεν έχει ξεκάθαρο θύτη και θύμα. Αυτό το συμβάν που το σωφρονιστικό σύστημα διαψεύδει το όνομά του και το κράτος δικαίου μαρτυρά την αναπηρία του δείχνει ότι η Ελλάδα απέχει πολύ από το να γίνει μια κοινωνία επιτήρησης, ελέγχου και πειθαρχικής αυτορρύθμισης όπως οι θιασώτες της θεωρίας του Μεγάλου Αδελφού φοβούνται. Η κοινωνία της φυλακής υπενθύμισε με τον πιο τραγικό τρόπο ότι δεν είναι καθόλου μακριά από τη κοινωνία της τυφλής αγανάκτησης και της κρυφής αντεκδίκησης που την περιβάλλει.

Ο Βασίλης Βαμβακάς είναι λέκτορας στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ.

(Αυθαίρετα) σχόλια σε μια (αυθαίρετη) λίστα

της Ντίνας Τσιάγκα

Τα πολιτικά μου σχόλια στο fb είναι φειδωλά και μετρημένα (όταν γίνονται). Ωστόσο, από χθες που διάβασα διαδικτυακά τη λίστα με τα αγαπημένα τραγούδια του υποψήφιου δημάρχου Αθηναίων του ΣΥΡΙΖΑ Γαβριήλ Σακελλαρίδη συγκρατούμαι μετά βίας να μην σχολιάσω (τελικά δεν άντεξα).

Τι μας είπε λοιπόν χθες ο “άνθρωπος” Γαβριήλ Σακελλαρίδης; Ή τουλάχιστον τι διάβασα εγώ μέσα από αυτή τη λίστα (για αυθαιρεσία, πάντως, οι φίλοι του κυρίου Σακελλαρίδη δεν μπορούν να με κατηγορήσουν).

1. Ότι η μουσική, οι στίχοι και οι δημιουργοί τους (ανεξάρτητα από το είδος, την εποχή και την καταγωγή τους) επιτελούν ένα και μοναδικό έργο (κυρίως εν αγνοία τους) στο μυαλό του Gabriel: στηρίζουν τους κοινωνικούς αγώνες της αριστεράς, υπενθυμίζουν παντού, πάντα και στους πάντες την ηθική της ανωτερότητα και φυσικά καταγγέλλουν διαρκώς την αναλγησία της μνημονιακής κυβέρνησης και της φασιστικής τρόικας. (Είμαι σχεδόν βέβαιη ότι ο Χατζιδάκις όταν συνέθετε το “Όταν έρχονται τα σύννεφα”, είχε στο μυαλό του το κλείσιμο της ΕΡΤ, με την οποία θα ήταν και πιθανότατα πολύ ενθουσιασμένος. Ή ότι οι Clash, γράφοντας το London calling, έσκυβαν προβληματισμένοι πάνω από τις παρτιτούρες του για το brain drain της Ελλάδας εν έτει 2014 εξαιτίας, βεβαίως, του μνημονίου.) Το θέμα, φυσικά, δεν είναι το πώς αντιλαμβάνεται κανείς ένα τραγούδι και πώς το κρατάει στη μνήμη και τη σκέψη του. Οι βιωμένες μνήμες και οι προσωπικές εμπειρίες ακόμη και οι αισθήσεις και τα γεγονότα που έχουν συμμετάσχει κάθε φορά στην ακρόαση και την καταγραφή ενός τραγουδιού στον σκληρό μας δίσκο είναι οπωσδήποτε και δικαιωματικά πράγματα απολύτως δικά μας, υποκειμενικά και άρα αυθαίρετα – όσο και όπως θέλουμε. Στην περίπτωση του κυρίου Σακελλαρίδη, ωστόσο, δεν είναι η υποκειμενική αφήγηση καθαυτή που με έκανε να κλωτσήσω. Μάλλον το αντίθετο. Είναι το γεγονός ότι είναι κάτι παραπάνω από εξόφθαλμο πως ο υποψήφιος δήμαρχος στανικά πασχίζει να συνδέσει τα ασύνδετα με έναν τρόπο που φωνάζει από μακρυά ότι δεν είναι βιωματικός, προκειμένου να μας αποδείξει ότι τελικά όλα και πάντα στρατεύονται, όπως πρέπει, στον αγώνα του κινήματος. Όλα νοηματοδοτούνται μέσα από αυτό και μόνο. Και φυσικά ούτε λόγος για μια προσωπική ανάμνηση, μια ασήμαντη λεπτομέρεια της δικής του ατομικότητας μέσα στη λίστα. Αδιανόητα πράγματα! Να συνδέονται τα τραγούδια με δικές μας στιγμές, έρωτες, φίλους και προσωπικά (έστω και ανόητα νεανικά) αδιέξοδα! Ατομικά όμως! Άπαπα! Με τίποτα!

Η εθνικιστική προσέγγιση του ΣΥΡΙΖΑ στο Κυπριακό: μαζί με τον Καμμένο και τον Φ. Κρανιδιώτη, σε διάσταση με την κυπριακή Αριστερά

 Του Γιώργου Στόγια

Άραγε η επιλογή Καρυπίδη ήταν απλώς ένα ατύχημα ή η πρόωρη ένδειξη του προσώπου μιας «αναγκαίας» αριστεροδέξιας σύγκλισης προκειμένου να εξασφαλιστεί η πολιτική ηγεμονία; 

Μόλις τελείωσα την ακρόαση της συνέντευξης στον ρ/σ «Στο Κόκκινο 105,5» του Κώστα Ήσυχου (μέλους της πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και  υπεύθυνου για την εξωτερική πολιτική και την άμυνα), για τις εξελίξεις στην Κύπρο, και είμαι έξαλλος.

Συνωμοσιολογία, εθνικισμός με αντιιμπεριαλιστικό μανδύα, καταστροφολογία, προπαγάνδα και μαξιμαλισμός.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του εκπροσώπου του, δε σεβάστηκε το μεγάλο αριστερό κόμμα της Κύπρου, το ΑΚΕΛ, που αυτές τις ημέρες, με δηλώσεις του Γ.Γ. του, του πρώην υποψηφίου ΠτΔ, αλλά και σημαντικών στελεχών του, έχει αποδυθεί σε μια πολιτικά θαρραλέα προσπάθεια να υπερβεί τις τεράστιες διαφορές που το χωρίζουν με τη Δεξιά και να στηρίξουν μαζί τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στις δύσκολες διαπραγματεύσεις.

Δεν νοιάστηκε για τους χιλιάδες Κύπριους δημοκράτες, και από τις δύο κοινότητες, που εδώ και τέσερις δεκαετίες αγωνίζονται για την επανένωση του τόπου με καθεστώς διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, οι οποίοι έχουν υποστεί διωγμούς και προπηλακισμούς από τους εκατέρωθεν εμπόρους «πατριωτισμού».

Εκεί κατέληξε το πάλαι ποτέ πιο προοδευτικό κομμάτι της ελληνικής Αριστεράς:
Να θωπεύει προκαταλήψεις για να προκαλέσει αντανακλαστική συναίνεση από ένα ετερόκλητο κοινό.

Καλώ ανοιχτά τα μέλη και τους υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ (και γνωρίζω ότι είναι αρκετοί) που αντιλαμβάνονται το ολέθριο λάθος μιας οριστικής εθνικιστικής στροφής του, κατά το πρότυπο του «πατριωτικού ΠΑΣΟΚ», να αντιδράσουν . Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι σήμερα πολλοί υπέρμαχοι και ακτιβιστές της λύσης περιμένουνε την αρθρογραφία στην «Αυγή»  και στην «Εποχή» για να διαβάσουνε μια κριτική φωνή σχετικά με τους κοινούς τόπους περί Κυπριακού. Ας ακουστούν δυνατά αυτές οι αντιρρήσεις, ακόμη κι αν αντιβαίνουν στο πνεύμα που κυριαρχεί στην Κουμουνδούρου.

Το Κυπριακό δεν είναι ένα δευτερεύον, ανεξάρτητο προς τις βασικές προτεραιότητες ζήτημα. Αντίθετα, συνδέεται με τα ελληνο-τουρκικά, τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς, τη γεωστρατηγική θέση της χώρας στη διεθνή σκακιέρα, την κοσμοαντίληψη των Ελλήνων για την εκτός χώρας πραγματικότητα (αλλιώς σκέφτεται κάποιος υπό όρους «προαιώνιων εχθρών» και αλλιώς με εμπεδωμένο το αίσθημα ότι ζει σε μια περιοχή όπου επικρατεί η ειρήνη, η σταθερότητα και η συνεργασία).

Τι μας μαθαίνουν οι εξωγήινοι για την πολιτική

Γράφει ο Πάνος Τσιρίδης

Ο Orson Welles ήταν μόλις 23 ετών το 1938 όταν προκάλεσε πανικό στις Ηνωμένες Πολιτείες με το «War of the Worlds» και την επικείμενη εισβολή των Αρειανών, στοχεύοντας κέντρο στο συλλογικό υποσυνείδητο. Τους τότε Αρειανούς τους είχαν σχεδιάσει σαν τεράστια καλαμάρια, καμία σχέση με τους φρικτούς, κοντούς, πράσινους κεφάλες της μεταπολεμικής ουφολογίας.

Εκείνη την εποχή, πριν αλλά κυρίως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το ufo sci-fi κίνημα απέκτησε τα στερεοτυπικά στην ποπ κουλτούρα χαρακτηριστικά του: Οι εξωγήινοι έχουν υπέρτερη διάνοια, ίσως και τηλεπαθητικές ιδιότητες, πιο εξελιγμένη τεχνολογία, είναι επιθετικοί, αδίστακτοι εισβολείς με μονόχνωτο, ορθολογικό τρόπο σκέψης και εμμονή να αποικήσουν τον πλούσιο πλανήτη μας απομυζώντας τους πόρους του, είτε με τους κατοίκους της γης στην υπηρεσία τους είτε χωρίς αυτούς.

Δεν πέρασαν και λίγα οι άνθρωποι της εποχής: οικονομική καταστροφή, εξαθλίωση, πείνα, βομβαρδισμοί, καταστροφές, φρικτοί θάνατοι. Ανερμήνευτη υπαρξιακά τόση συντριβή, απόλυτη απώλεια του ελέγχου της ζωής και της αίσθησης της κοινότητας, φόβος και αγωνία της ψυχροπολεμικής αναμέτρησης. Κάπου πρέπει να φορτώσουμε το «οικογενειακό» μίασμα για να συνεχίσουμε να προχωρούμε, κατά προτίμηση σε ένα ερπετόμορφο ανθρωποειδές που κατοικεί σε ένα βολικό πεδίο εκτός του κόσμου μας, στον εξωγήινο θύτη που γίνεται ταυτόχρονα το εξιλαστήριο θύμα των αμαρτιών μας.

(Οι επαΐοντες θα πουν ότι αυτό δεν είναι) σοβαρή λογοτεχνία

Στο μονόπρακτο αυτό ο Μπάμπης Αργυρίου έχει στείλει το χειρόγραφο του μυθιστορήματος «Έχω όλους τους δίσκους τους» σε έναν μεγάλο εκδοτικό οίκο. Μετά από δυο μήνες παίρνει τηλέφωνο να δει τι έγινε.*

ΜΠΑΜΠΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ: Βουβό πρόσωπο στην άλλη άκρη της γραμμής (δεν τον ανεβάζω στη σκηνή επειδή το ύφος του είναι αμίμητο).
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: Σαραντάρης, επαγγελματίας, καταθλιπτικός.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΟΓΙΑΣ: Εγώ, αόρατος  για τον υπεύθυνο. Όταν μιλάω, αυτός παγώνει (πρωτότυπο εύρημα).

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: Γεια σου Μπάμπη. Πώς είσαι;… Τι κάνει ο Σ.;  Έχω καιρό να τον δω. Κλείσανε κι αυτοί, τι να πεις! Δώσ’ του χαιρετίσματα. Κατάσταση πραγμάτων!… Πάμε στα δικά σου… Λυπάμαι, δεν έχω ευχάριστα νέα. Εμένα το κείμενό σου μου άρεσε, δεν αποφασίζω όμως εγώ. Έχουμε μια ομάδα που αποτελείται από κριτικούς λογοτεχνίας, συγγραφείς και έμπειρους αναγνώστες που διαβάζουν και αξιολογούν τα μυθιστορήματα που μας υποβάλλονται. Η έκθεσή τους κανονικά δεν κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο, αλλά, καθώς γνωριζόμαστε, θα σου μεταφέρω εν τάχει τις βασικές τους ενστάσεις: Πρώτον, θα μπορούσες να τα γράψεις σε λιγότερες σελίδες…
Γ.Σ.:… Σε αυτό το βιβλίο, με την ίδια ακριβώς λογική που μπορούν να κοπούν 50 σελίδες, μπορούν να κοπούν και 100 και 200. Αν δε σε πειράζει να καταστρέψεις την εσωτερική οικονομία του κειμένου, μπορείς να κάνεις τη μέγιστη οικονομία στο χαρτί.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ:… η μανία σου με τις μουσικοφιλικές αναφορές  ίσως έχει ενδιαφέρον για τους γνώστες αλλά, πέρα από αυτούς, κάνει τον μέσο αναγνώστη να νιώθει μειονεκτικά και να μην μπορεί να ταυτιστεί.
Γ.Σ.:… Ο μέσος αναγνώστης δεν υπάρχει, κάτι βέβαια που δεν αποκλείει την τερατογένεση. Λέει ο Σίμος, ο κεντρικός χαρακτήρας του μυθιστορήματος, μιλώντας για το καλλιτεχνικό του όραμα: «Ο δικός μου κόσμος βρίσκεται πιο χαμηλά, στο ισόγειο, ίσως και στο υπόγειο. Σ’ αυτόν θ’ αφιερωθώ, θα προκαλέσω και θα εισπράξω την αντίδρασή του». Εδώ υπάρχει μια τεράστια πρόκληση που λογικά θα έπρεπε να σε ενδιαφέρει: η δυνατότητα να διαβάσουν τον Αργυρίου άνθρωποι που δεν ανήκουν στο συνηθισμένο προφίλ του βιβλιόφιλου…
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: … Θα σου δώσω μια συμβουλή, το χιούμορ σου είναι μια χαρά για να το κάνεις με την παρέα σου ή στις δισκοκριτικές σου, αλλά δεν συνιστά λογοτεχνία. Η έφεσή σου δε για λεξιπλασίες (π.χ.»δισκοθετείν», «ομόλοξη κοινωνία», «ο όρκος του Αυτοσυγκράτη») μαρτυρά, το λιγότερο, ανωριμότητα…
Γ.Σ.… Αυτό που αισθητικά δεν σου «πηγαίνει» είναι πως ενώ το χιούμορ τού Αργυρίου τραβάει συνεχώς το χαλί της σοβαροφάνειας κάτω από τα πόδια των χαρακτήρων, της συγκρότησης δηλαδή της υποκειμενικότητάς τους,  αυτό δεν συμβαίνει με την ίδια την αφήγηση, η οποία παραμένει πεισματικά ρεαλιστική. Κάτι τέτοιο αποτελεί παράβαση του κανόνα που ορίζει τι θεωρείται σήμερα «πνευματώδες» μυθιστόρημα, και δυσκολεύει την ταξινόμηση του συγκεκριμένου βιβλίου…

Ο Γιώργος Στόγιας επιλέγει τα 20 καλύτερα τραγούδια για το 2013

Φλέρταρα σοβαρά με την ιδέα να μη φτιάξω φέτος την παραδοσιακή λίστα, να αγοράσω μελομακάρονα από το ζαχαροπλαστείο. Όχι μόνο η προσφορά έχει ξεπεράσει τη ζήτηση, αλλά και τα υλικά μου είναι μπαγιάτικα (τουλάχιστον αν ως «φρέσκοι» θεωρηθούν οι τελευταίοι ήχοι της μόδας). Το ψηστήρι από τους φίλους έγειρε την πλάστιγγα τελικά υπέρ της παλαιάς συνήθειας. Να λοιπόν τα 20 αγαπημένα μου τραγούδια για το 2013 με σχόλια αυστηρά έως 140 λέξεις στο καθένα. Αν θέλετε μπορείτε να ρίξετε εσείς περισσότερο σιρόπι. Στα hyperlinks υπάρχουν τα video, στο τέλος η λίστα ολόκληρη στο Mixcloud και σχεδόν ολόκληρη στο Spotify. Καλή ακρόαση…

20:   Rykarda Parasol – Take only what you can carry Η εβραϊκής καταγωγής οικογένειά της διέφυγε στην Αμερική. 60 χρόνια μετά, η ίδια κοιτά στο παρελθόν και με το “rock noir” της γνωρίζει επιτυχία στην Ανατολική Ευρώπη.

19: Jon Hopkins – Immunity Δύο διακριτοί κόσμοι: οι εκπληρωμένες επιθυμίες και οι ανικανοποίητες, αυτές που φοβήθηκα να κυνηγήσω. Εδώ, ο μουσικός χάρτης του τόπου συνάντησής τους.

18: Christopher Owens – Part of me Είναι ωραίο παιδί, έχει ταλέντο, φιλοδοξία και βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό. Τα κακά νέα: διέλυσε το υπέροχο γκρουπ του, τους Girls. Καλά νέα γιοκ, μόνο αυτό.

17: Julian Cope – They were on hard drugs  Mετά από μια σειρά δίσκων στα όρια της αντοχής των πιστών, η ιδεολογική σύγχυση παραμένει, αλλά οι ψαλμοί και τα ξόρκια έγιναν πάλι τραγούδια. Κι ο Άγιος φοβέρα θέλει.

16: Janelle Monáe feat. Solange – Electric Lady Υπάρχει μια εκδίκηση του Καλού στο γεγονός ότι η νέα βασίλισσα της soul δεν είναι σεξοβόμβα, αλλά ξεπερνά τις ανταγωνίστριές της σε στιλ και καλλιτεχνική αυτονομία.

15: Madness – Never knew your name Η παρακμή τους ξεκίνησε όταν μαλάκωσαν τον ήχο τους. Μετά από τόσα χρόνια, επιτέλους έχουμε λόγο να τους απολαύσουμε δίχως το  ζαχαρωμένο αφροδισιακό της νοσταλγίας.

14: Neko Case – Nearly Midnight, Honolulu Η ψεύτικη υπόσχεση ότι το τραγούδι θα διασώσει τη μνήμη ηχεί αληθινή όσο διαρκεί, όπως το σπίρτο για το κοριτσάκι.  Το τέλος της Americana.

13: Daft Punk – Horizon  Ένα εκ των υστέρων soundtrack της παιδικής ηλικίας σε μικροαστική οικογένεια, σε μεγάλη πόλη της Δύσης, τη δεκαετία του ’70. Ακόμη κι αν η «αίσθηση της εποχής» είναι ψέμα.

12: Grant Hart – So Far from Heaven Το αδικημένο από την Ιστορία μισό των Hüsker Dü παίρνει τη σκυτάλη από τον Μίλτον και τον Μπάροουζ και ολοκληρώνει επιτυχώς μια προσωπική κούρσα αλλεπάλληλων πτώσεων.

11: Adrian Younge presents the Delfonics – Enemies Ο παλιός έβαλε μύθο και φωνή, ο νέος τα σύγχρονα beat, και οι δυο μαζί έγραψαν τραγούδια που κολλάνε στον εγκέφαλο σαν μια προσωπική τράπεζα από samples πρώτης ανάγκης.

10: Low- Just make it stop Ποτέ δεν είναι αργά να αλλάξω γνώμη για τις μπάντες που υποτιμούσα τη δεκαετία του ’90. Έβαλαν και τον Jeff Tweedy στην παραγωγή, να μη μου αφήσουν πολλά περιθώρια…

9: Julia Holter – Hello stranger O Φελίνι είχε πει ότι ένα καλό μυθιστόρημα θα γίνει αναγκαστικά μια μέτρια ταινία. Εδώ μια απόδειξη ότι αυτό δεν ισχύει πάντα για τις διασκευές μεγάλων τραγουδιών.

8: Brian Eno – Mother of Violence Από το πολύ project, o Gabriel έχει γίνει περίγελος της κριτικής. Για να μην μπει στο κάδρο, ο Bowie δεν του έξυσε την πλάτη. Καλύτερα, τα νύχια του Eno είναι πιο κοφτερά.

7: Atoms For Peace – Before Your Very Eyes Το τελευταίο που χρειάζεστε είναι ένα ακόμη super-group. Μάλιστα, ο επικεφαλής Thom Yorke κάνει τα γνωστά φωνητικά ακροβατικά. Πριν βγάλετε αφρούς, ακούστε το.

6: Jill Birt – Fete day  Blue sky day. Ανανεωμένη πίστη στην ομορφιά. Απώλεια. Δεν χρειάζονται φαντάσματα, φτάνει η σκόνη στον πάγκο της κουζίνας. Το μελόδραματελείωσε πριν πολλά χρόνια.

5: Momus – For Elise Ένα λεπτό και σαράντα έξι δευτερόλεπτα καθαρής απογοήτευσης από τον έρωτα και την τέχνη. Τουλάχιστον (ο πάλαι ποτέ λαμπερός δανδής) ζητά συγγνώμη από τον Μπετόβεν.

4: Robyn Hitchcock – Harry’s song  Από τη νεοψυχεδέλεια στον Dylan και πάλι πίσω, του αρκεί η συνοδεία του πιάνου για να της πει ότι ακόμη την περιμένει όπως το αύριο, αλλά δεν ξέρει τίποτα για εκείνη, πια.

3: Linda Perhacs – Freely Αν ο δίσκος της που θα βγει τον Μάρτιο, είναι σε αυτό το επίπεδο, τότε τα σαράντα χρόνια που μεσολάβησαν από την προηγούμενη δουλειά της, θα φαίνονται λογικό διάστημα.

2: Crime & The City Solution – My Love Takes Me There Αυστηρά μιλώντας, δεν υπάρχει ένας μοιραζόμενος κόσμος πέρα από τις λέξεις. Διαπίστωση αδιάφορη για τους ρομαντικούς, όσο καιρό σκοτώνουν τον έρωτά τους.

1: Myron & E – If I Gave You My Love  Βαρεθήκατε τα τραγούδια που προσπαθούν απελπισμένα να μοιάζουν σαν να γράφτηκαν στα seventies; Να τουλάχιστον  ένα τεράστιο hit, κλασικό σε ένα παράλληλο σήμερα…

Spotify

 Mixcloud

3 bloggers vs 58

Για τους  bloggers «Feleki», «Μη μαδάς τη μαργαρίτα» και «Κόκκινη Πιπεριά» δεν αρκεί μόνο το πληκτρολόγιο για να εκφράσουν άποψη για την «κίνηση των 58» και την προσπάθεια για ανασυγκρότηση του κεντρώου χώρου.

Θέλουμε λοιπόν, να τους γνωρίσουμε καλύτερα, να συνομιλήσουμε, να μας λύσουν απορίες, να απαντήσουν σε ερωτήματα.

Ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας και θα βρεθούμε στο “Free Thinking Zone” (Σκουφά 64 και Γριβαίων), τη Δευτέρα, 2/12/2013, στις 19:00.

Μπορείς και εσύ να είσαι μαζί μας και να συμμετέχεις στην ανοιχτή συζήτηση.

Από την κίνηση των «58» θα παρευρίσκονται οι: Π. Αγανίδης (οικονομολόγος), Μ. Γκουρτσογιάννη (αρχιτέκτονας), Μ. Επιτροπάκης (μουσικός-τσελίστας), Π. Παναγιωτόπουλος (καθηγητής Παν/μίου Αθηνών), Δ. Σκάλκος (πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος).

Υπάρχει πρόσωπο πίσω από τη μάσκα του τρόμου;

Γράφει ο Γιώργος Στόγιας

Διάβασα την έκκληση της οικογένειας του Γιώργου Φουντούλη, του ενός δηλαδή από τους δύο δολοφονημένους χρυσαυγίτες, σχετικά με τον χαρακτήρα της σημερινής κήδευσής του:

«Την Δευτέρα 4-11-2013 θα αποχαιρετήσουμε τον αγαπημένο μας Γιώργο Φουντούλη από τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στο Παλαιό Ηράκλειο στις 3μμ. Η οικογένεια θέλει να παρευρεθούν όλοι οι φίλοι του Όχι σαν χρυσαυγίτες αλλά σαν φίλοι που θέλουν να τιμήσουν τον φίλο τους. Δεν θέλουμε ΑΙΜΑ το παιδί μας πότισε την άσφαλτο με το αίμα του ούτε ΤΙΜΗ γνωρίζουμε την ακεραιότητα και την εντιμότητα του παιδιού μας. Η Οικογένεια δεν επιθυμεί να παρευρεθεί ΚΑΝΕΝΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΑΠΟ ΚΑΝΕΝΑ ΚΟΜΜΑ. Η οικογένεια δεν επιθυμεί στεφάνια και λουλούδια και αντί για αυτό στην είσοδο του Ναού θα υπάρχει ένα κουτί που μπορεί όποιος θέλει αυτά τα χρήματα που θα έδινε για λουλούδια ή στεφάνι να τα δώσει για την ενίσχυση του ΣΙΚΙΑΡΙΔΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ στο οποίο φοιτά η ΕΙΡΗΝΗ η ΛΑΤΡΕΜΕΝΗ ΑΔΕΛΦΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ.»

Σε πολιτικό επίπεδο, δεν βρίσκω καμία δικαιολογία για έναν άνθρωπο που έχει ενταχθεί σε ένα κόμμα/εγκληματική οργάνωση και που, το πιθανότερο, έχει λάβει μέρος σε τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίων μεταναστών. Τις δημοκρατικές και ανθρώπινες αξίες που δεν κατάφερε να του μεταδώσει η οικογένεια και το σχολείο, θα έπρεπε το κράτος με τους νόμους και τα μέσα επιβολής του να τον είχε αναγκάσει να τις σεβαστεί.

Σε επίπεδο όμως ατομικής ιστορίας (με μόνο στοιχείο βέβαια το παραπάνω κείμενο), η πραγματικότητα φαίνεται πιο σύνθετη και αντιφατική. Η προφανής παρατήρηση είναι ότι ο Φουντούλης ασπαζόταν μια ιδεολογία που προκρίνει τη θανάτωση των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες, ενώ ο ίδιος λάτρευε (πάντα σύμφωνα με την οικογένεια) την αδελφή του που έχει σύνδρομο Down. Βρίσκω όμως εξίσου ενδιαφέρον το ότι ο Φουντούλης μεγάλωσε σε μια οικογένεια που φαίνεται να έχει διαφορετικές αξίες από εκείνες που τα ερμηνευτικά μας σχήματα θα προβλέπανε. Η έκκλησή της είναι σαφέστατη σχετικά με αυτό το ζήτημα. Όχι μόνο αρνείται προκαταβολικά την πολιτική εκμετάλλευση του νεκρού παιδιού της («[…]Όχι σαν χρυσαυγίτες αλλά σαν φίλοι»), αλλά προχωρεί σε ευθεία καταδίκη της χρυσαυγίτικης ρητορικής («Δεν θέλουμε ΑΙΜΑ […] ούτε ΤΙΜΗ […]).

Η άνοδος, η πτώση και η μετάλλαξη του Γιώργου Κιμούλη

Γράφει ο Γιώργος Στόγιας.

Ο Γιώργος Κιμούλης ήταν κάποτε (όταν έπαιζε στο Αμόρε, και στις πρώτες του εμφανίσεις στον κινηματογράφο) ένας εντυπωσιακός ηθοποιός που έφερνε κάτι καινούργιο ενάντια στην υπνηλία του αστικού θεάτρου της εποχής. Η υπερχειλίζουσα ζωτικότητά του στη σκηνή, η εξπρεσιονιστική, σχεδόν ανοικονόμητη, υποκριτική του και η καλλιτεχνική φιλοδοξία του που έρεπε προς τη ματαιοδοξία, λειτουργούσαν ακόμη υπέρ του, σαν δωρεάν καύσιμο υψηλής απόδοσης.

Το ζητούμενο όμως ήταν η κατεύθυνση. Αν ο Κιμούλης βρισκόταν στο Χόλιγουντ, σε ένα απαιτητικό πλαίσιο, με πολλά χρήματα, δόξα, γυναίκες, αλλά και σκηνοθέτες και παραγωγούς που να του επιβάλλουν επαγγελματική πειθαρχία, ίσως να μεγαλουργούσε, ή έστω, να ήταν ικανοποιημένος. Πίσω στην πραγματικότητα, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, ξεκίνησαν να βγαίνουν στην επιφάνεια τα χειρότερα στοιχεία της προσωπικότητας του Κιμούλη, εντός και εκτός θεάτρου, διαδικασία της οποίας την αποτροπιαστική και τραγελαφική ωρίμανση παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό.

Χαρακτηρίζοντας υπεροπτικά όλους τους ανανεωτές και πειραματικούς έλληνες σκηνοθέτες ως άνευ λόγου «εικονοκλάστες», έγινε θιασώτης της «απενοχοποίησης», ανεβάζοντας (ως θιασάρχης, σκηνοθέτης, πρωταγωνιστής) έργα του κλασικού ρεπερτορίου, με μελοδραματική ποπ αισθητική και νεοπλουτίστικο περιτύλιγμα.

Το δις εξαμαρτείν…

Μεταξύ Ιουνίου 2011 και Ιουνίου 2012 ένα αδιανόητο μείγμα δυνάμει απόλυτης οικονομικής κατάρρευσης, πολιτικής αστάθειας και σποραδικής αλλά ακραίας κοινωνικής έντασης δημιουργούσε ένα μοναδικό στην Ευρώπη, αδιανόητο, δυστοπικό σκηνικό και παρέλυε τα πάντα, με αποκορύφωμα το διάστημα μεταξύ δημοψηφίσματος-Παπαδήμου και μεταξύ των δύο εκλογών. Έπειτα, λίγο με την εκτόνωση στις κάλπες (και την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της αγανάκτησης), λίγο με την πικρή συνειδητοποίηση της πραγματικότητας, λίγο με την επιβιωτική προσαρμογή, λίγο με τη διακριτική μεταμέλεια των δανειστών και τη συνέχιση της όποιας προσαρμογής και χάρη στην τρικομματική (έστω με το 4-2-1) είχε δημιουργηθεί μια κάπως ανεκτή κατάσταση.

To grexit φαινόταν να έχει απομακρυνθεί, μαζί με την πολιτική αστάθεια και την κοινωνική έκρηξη. Κάθε εικασία για άτακτη χρεοκοπία, νέες εκλογές ή μαζικές συντεχνιακές συγκεντρώσεις έπεφτε στο κενό -και πάλι καλά. Είχε δοθεί χρόνος για την επόμενη μέρα, για την όποια προσαρμογή των παλαιών κομμάτων και τη δημιουργία νέων, ήταν η πρώτη φορά που δεν έβλεπα την πόλη διαρκώς διαλυμένη και διαρκώς βυθισμένη στην κατάθλιψη, παρά τον ζόφο της κρίσης, δεν ήμασταν διαρκώς πρώτο θέμα στα ξένα Μ.Μ.Ε, φεύγαμε από δίπολα χωρίς μεγάλη σημασία. Έπειτα από καιρό (ανεξαρτήτως πεποιθήσεων) φτιάχναμε διακριτικά πλάνα για το τι θα κάναμε στο κοντινό μέλλον, χωρίς απόλυτο πανικό, γινόμασταν ξανά κάπως λειτουργικοί, προσπαθούσαμε να δημιουργήσουμε, ηρεμούσαμε ελαφρώς, ξαναβρισκόμασταν, συζητούσαμε και κάτι πέρα από το Eurogroup, το κάψιμο της Αθήνας και τις ψηφοφορίες στη Βουλή, και μακριά από επικοινωνιακά success stories, βλέπαμε μπροστά μας κάποια κανονικότητα και προβλεψιμότητα, περιμένοντας με λίγο άγχος και αρκετή αποκτημένη ανθεκτικότητα τους τουρίστες, τα κουρέματα και τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Η αθεράπευτη «χουντοφιλία» του αριστερού ριζοσπαστισμού

Του Β.Λ.

Έχω σοβαρές υποψίες ότι ένα κομμάτι της αριστεράς ενδόμυχα θα ήθελε να (ξανά)βιώσει τις συνθήκες της επταετίας. Ίσως είναι υπερβολικό αυτό που ισχυρίζομαι αλλά πώς να εξηγήσει κάποιος τους επανειλημμένους παραλληλισμούς του σημερινού καθεστώτος με τη χούντα του Παπαδόπουλου; Ενδεχομένως ένας τίτλος που θα ταίριαζε σ’ αυτήν την αριστερά να είναι «η αθεράπευτη «χουντοφιλία» του αριστερού ριζοσπαστισμού».

Πολλοί λοιπόν, προσπαθούν να συμβολοποιήσουν τον αγώνα τους εναντίον της μνημονιακής κυβέρνησης προκειμένου να αξιοποιήσουν κάθε ικμάδα του εαυτού τους και να δικαιολογήσουν ενέργειες που πριν θα φαίνονταν βαθύτατα αντιδημοκρατικές. Ταυτίζουν έτσι τη σημερινή κυβέρνηση με τη χούντα, ό,τι πιο ανίερο και ποταπό, για να δικαιολογήσουν το «ανώτερο», το «ύψιστο», το «ηθικό» των προθέσεών τους. Μια δικτατορία και μάλιστα τόσο κοντινή χρονικά, είναι ένα εύλογο και αναμενόμενο γεγονός αναφοράς και σύγκρισης.

Κατ’ αρχάς ξυπνάει μνήμες σε όσους τότε συμμετείχαν ενεργά στην ανατροπή της με το ένα ή τον άλλον τρόπο και βλέπουν τώρα, μεσήλικες οι περισσότεροι, ότι δεν πρόκειται να τους ξαναδοθεί άλλη ευκαιρία να κατέβουν στους δρόμους, να σηκώσουν πλακάτ, να ανεμίσουν σημαίες, να συμβάλλουν στη ρήξη ενός καθεστώτος.

Ταυτόχρονα η ηρωϊκή αφήγηση των μετεχόντων στα τότε γεγονότα καλλιεργεί στους νεότερους την ενοχή της μη βίωσης μιας τόσο σημαντικής πολιτικής και κοινωνικής αντίδρασης από την οποία θα απαλλαγούν όταν συμπράξουν στην ανατροπή του «χουντοποιημένου» σημερινού καθεστώτος.

Κάνοντας λοιπόν, αναγωγές στο «μαύρο» παρελθόν της χώρας, η αριστερά (και όχι μόνο) προσπαθεί να οικειοποιηθεί ψηφοφόρους. Συνεχίζει να βολεύεται στις γνωστές συνταγές, που καμπόσα χρόνια πριν μπορούσαν να «πυροδοτήσουν» μαζικές κινητοποιήσεις, τώρα όμως φαντάζουν να είναι εκτός τόπου και χρόνου.

Και ξαφνικά θυμηθήκαμε τον εθελοντισμό

Του Β.Λ.

Δημιουργήθηκε λοιπόν, γκρουπάκι -που αλλού;- στο facebook όπου καλούνται εθελοντές πολίτες να κάνουν τους επιτηρητές στις πανελλήνιες εξετάσεις εν όψει της απεργίας των καθηγητών. Η κίνηση αυτή προφανώς έχει συμβολικό χαρακτήρα αλλά είναι άστοχη πολιτικά. Δε θα ασχοληθώ με τη συντεχνία των καθηγητών και τη συνήθειά τους να χρησιμοποιούν τις πανελλήνιες με εκβιαστικό τρόπο για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. Πιο πολύ με ενδιαφέρει η κίνηση αυτή των πολιτών ως ένα δείγμα στρεβλής θέασης του εθελοντισμού.

Μέχρι να ξεσπάσει η κρίση ο εθελοντισμός ήταν γραμμένος για τους Έλληνες στα παλαιότερα των υποδημάτων τους. Εξαιτίας όμως των δύσκολων συνθηκών που δημιούργησε η κρίση ξεπήδησαν εθελοντικές ομάδες που οργανώθηκαν είτε από ιδιωτικούς φορείς, είτε από απλούς πολίτες και αποφάσισαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες όπου υπήρχε ανάγκη. Κυρίως δραστηριοποιήθηκαν, όπου ο κρατικός μηχανισμός απουσίαζε.

Επειδή όμως τα αντανακλαστικά του κρατικού μηχανισμού είναι ιδιαίτερα αργά στην προστασία των όποιων ευάλωτων ομάδων ο εθελοντισμός έχει αρχίσει όχι να το υποβοηθά αλλά να προσπαθεί να το υποκαταστήσει. «Οργισμένοι» πολίτες από την απραξία και την ανικανότητα της κρατικής μηχανής αναλαμβάνουν δράσεις (όπως αυτή με τους εθελοντές επιτηρητές) περισσότερο για να δώσουν ένα μάθημα για παράδειγμα στους συνδικαλιστές ή για κομματικά οφέλη (όπως κάνει η Χρυσή Αυγή με τις φιλανθρωπίες της) και λιγότερο για να εξυπηρετήσουν τα ιδεώδη του εθελοντισμού.

Ο εθελοντισμός δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξυπηρετεί σκοπιμότητες και φυσικά δεν μπορεί να είναι α λα καρτ. Ο ρόλος του -κατ’ εμέ- είναι ενισχυτικός ενός ευνομούμενου κράτους. Ενδεχομένως μάλιστα να δίνει νέες ιδέες και λύσεις σε όσους έχουν μία θεσμική θέση και έχουν τ’ αυτιά και τα μάτια τους ανοιχτά.

To πολλαπλό τραύμα του κιτς

Γράφει ο Βασίλης Βαμβακάς. Αναδημοσίευση από τα «Νέα» (27/4/2013).

Η τελευταία διαφήμιση με πρωταγωνίστρια την Κατερίνα Στανίση δεν είναι η πρώτη της εταιρείας Jumbo που έχει ξενίσει και προκαλέσει πλούσιο σχολιασμό. Ολόκληρη η καμπάνια της εταιρείας εδώ και αρκετά χρόνια, με σημείο αιχμής περισσότερο τα ραδιοφωνικά μηνύματα, βομβαρδίζει το κοινό με ένα πολύ ιδιότυπο χιούμορ. Δεν είναι βέβαια αυτό που τη διαφοροποιεί. Ο κανόνας του διαφημιστικού χιούμορ κυριαρχεί ποικιλοτρόπως ως είδος στην Ελλάδα εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία, με συνήθως πολύ θετικά αποτελέσματα στο επίπεδο της πρόσληψης. Μεγάλα τμήματα του τηλεοπτικού κοινού, και ιδίως τα νεότερα, διασκεδάζουν και κάνουν σημεία αναφοράς τους πρωταγωνιστές των κωμικών διαφημίσεων ανακυκλώνοντας τα σλόγκαν στην καθημερινότητά τους και στα social media.

Οι διαφημίσεις του Jumbo (όπως και της Media Markt με «ήρωα» τον Τζάμπα) δεν εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Δημιουργούν αμηχανία ή και καθολική απόρριψη. Η φράση «έκοψα το ραδιόφωνο γιατί σιχάθηκα τις διαφημίσεις του Jumbo» πράγματι ακούγεται συχνότατα. Οι εικόνες κυρίως λαϊκών πρωταγωνιστών, οι οποίοι φέρουν πολύ έντονα τα σημάδια της οικονομικής ή αισθητικής τους μειονεξίας, φαίνεται να είναι αυτό που ενοχλεί μεγάλο μέρος του κοινού.

Το άκουσμα διαφόρων δημοφιλών μουσικών ειδών (από ρεμπέτικο και έντεχνο μέχρι λάτιν και ντίσκο) με παραφρασμένους στίχους στην υπηρεσία της διαφημιστικής προπαγάνδας της εταιρείας δεν προκαλεί τόσο θυμηδία όσο δυσθυμία. Αυτό συνήθως συμβαίνει σε συνδυασμό με μια πολύ έντονη επιφύλαξη ή κριτική διάθεση απέναντι στην ίδια την εταιρεία, η οποία στο πλαίσιο ενός αντικαπιταλιστικού λόγου αποδοκιμάζεται για τις σκληρές εργασιακές συνθήκες στις οποίες υποβάλλει τους εργαζομένους ή στο πλαίσιο ενός επίμονου ρομαντισμού καταγγέλλεται ως ένα σουπερμάρκετ (και όχι παιχνιδάδικο) που φέρει την υπερκαταναλωτική ισοπέδωση στη μέση ελληνική οικογένεια.

Αυτά τα επιχειρήματα διατυπώνονται λίγο-πολύ και πάλι για το πρόσφατο παράδειγμα της διαφήμισης με την κυρία Στανίση. Η κιτς αισθητική με την οποία η πρωταγωνίστρια παρουσιάζεται στο σποτ, αλλά και η αναπαράσταση των «χυδαίων» ανδρών της οικογένειας που περιστοιχίζουν αυτήν και τον πασχαλινό οβελία αποδοκιμάζονται σφόδρα. Η κριτική για το ίδιο το σποτ συνοψίζεται στην άποψη ότι οι λαϊκοί άνθρωποι δεν είναι έτσι άθλιοι ή ότι οι άθλια αισθητική κάποιων Ελλήνων δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο προβολής και προώθησης. Υπήρξαν βέβαια και κάποιοι που σχολίασαν θετικά τη διαφήμιση ως φορέα της πραγματικής γλεντζέδικης ελληνικότητας και επιβράβευσαν την κυρία Στανίση που επέλεξε να παίξει τον ρόλο αυτόν.

Όχι στην «φιλανθρωπία» των νεοναζί!

Του Β.Λ.

Έχει φουντώσει τις τελευταίες ώρες στα social media η συζήτηση για το αν πράττει ορθά ο Δήμαρχος της Αθήνας, ύστερα από την ανακοίνωσή του ότι θα εμποδίσει οποιαδήποτε προσπάθεια της Χρυσής Αυγής να μοιράσει συσσίτιο αύριο στο Σύνταγμα. Άλλοι επικροτούν την πρόθεσή του, κάποιοι θεωρούν ότι κάθε μέτρο απαγόρευσης ενισχύει τη Χ.Α. και είναι εξίσου φασιστικό, άλλοι πάλι πιστεύουν ότι αν είναι να βοηθηθούν πεινασμένοι συνάνθρώποι μας, δε χάθηκε ο κόσμος.

Η δική μου άποψη είναι πάνω-κάτω η εξής:

Η Χ.Α. είναι πολιτικό κόμμα και όχι για παράδειγμα κάποια οργάνωση που ασχολείται με ευάλωτες ομάδες.  Οι τακτικές εντυπωσιασμού με αμέτρητο λαϊκισμό σε δημόσιους-συμβολικούς χώρους, οι πράξεις φιλανθρωπίας που ουδεμία σχέση έχουν με ανθρωπιστική βοήθεια, δεν είναι δυνατόν να γίνονται αποδεκτές από τους πολίτες που προσβλέπουν σε μία ευνομούμενη κοινωνία.

Η Χ.Α.  δεν έχει κανένα σχέδιο δράσης για στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και είναι σαφές ότι με τέτοιες εκδηλώσεις προσπαθεί να στρατολογήσει νέα μέλη, να τα εμποτίσει με ρατσιστικά και νεοναζιστικά ιδεώδη. Οπότε το συσσίτιο αυτό καθ’ αυτό ως πράξη αλληλεγγύης δεν υφίσταται, αντίθετα αποτελεί ένα ακόμα μέσο προπαγάνδας.

Το πρόβλημα της φτώχειας και της εξαθλίωσης δε λύνεται φυσικά με τη σποραδική οργάνωση συσσιτίων κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα. Ο κρατικός μηχανισμός καλείται, σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, να σχεδιάσει ένα μακροπρόθεσμο πλάνο πρόνοιας αυτών που έχουν πληγεί από την κρίση. Και δεν εννοώ να εμφανιστεί ως τον πατερούλη που θα έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο. Υπάρχουν και φορείς και ειδικοί που θα μπορούσαν να βρουν λύσεις με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Θα ήταν λοιπόν, καταστροφικό για τη κοινωνική συνοχή να αδιαφορήσουμε για το δικαίωμά μας στη δημιουργία αποτελεσματικών, σύγχρονων προνοιακών δομών, στην υγεία και στην περίθαλψη. Θα ήταν επικίνδυνο να αφήσουμε αυτό μας το δικαίωμα να το εκμεταλλεύονται ή αν θέλετε να το χρησιμοποιούν οι νεοναζί.

Η Νδούλα, το Πασοκάκι και η Δημαρούλα στα χρόνια της ανωριμότητας

Του Β.Λ.

Πέρασε τελικά της Νδούλας και άλλαξε τον Διοικητή του ΟΑΕΔ κ. Η. Κικίλια. Τη θέση του παίρνει ο συνδικαλιστής των φαρμακοποιών κ. Θ. Αμπατζόγλου˙ από τα πράσινα στα μπλε εν ολίγοις και το «παιχνίδι» συνεχίζεται. Η ελληνική κοινωνία που μαστίζεται από την ανεργία, που ακούει συνεχώς και αδιαλείπτως ρητορείες περί εξυγίανσης των υπηρεσιών, αξιοκρατίας και αξιολόγησης, που καλείται να σηκώσει τα μανίκια της για δουλειά καθώς η ανάπτυξη έρχεται, βλέπει τους κυβερνώντες να καταστρατηγούν ανερυθρίαστα τις πομπώδεις διακηρύξεις τους. Τα παραδείγματα πολλά και θα μας πιάσει κατάθλιψη, αν αρχίσω να απαριθμώ.

Και διερωτάται ο έχων ακόμα σώας τας φρένας του: γιατί δεν ακολουθήθηκε, έστω η τυπική διαδικασία, που αντιμετωπίζει ο κάθε πολίτης όταν ψάχνει για εργασία. Γιατί δε μαζεύτηκαν βιογραφικά υποψηφίων, γιατί δεν έγινε έστω μια τυπική αξιολόγηση των προσόντων τους κλπ, κλπ. Γιατί σε τέτοιες θέσεις επιμένουν οι κυβερνώντες στη γνωστή συνταγή του πελατειακού συστήματος;

Πασοκάκι και Δημαρούλα αντέδρασαν χλιαρά (από όσο μέχρι τώρα διαβάζω) για την εν λόγω αντικατάσταση. Στις ανακοινώσεις τους δεν τους αφορά η ανάληψη θέσεων από ικανούς, αλλά τους απασχολεί η άκομψη στάση της Νδούλας ή η ανάδειξη της δυσαρέσκειάς τους.

Θα αναρρωτηθεί λοιπόν, ο Έλληνας που έχει δει να μειώνεται ο μισθός του, που είναι μακροχρόνια άνεργος, που… που… μήπως σ’ αυτή τη συγκυβέρνηση υπάρχει συναλλαγή και συνεργασία στη μοιρασιά των θέσεων πάντα με κομματικά κριτήρια; Αξίζει να στηρίξω την προσπάθεια για ανάταση του ελληνικού κράτους που ευαγγελίζονται οι τρεις της συγκυβέρνησης όταν βλέπω καθημερινά το κομματικό κράτος να ευημερεί και να αποτελεί τροχοπέδη στην πολυπόθητη ανάπτυξη;

Λίγα λόγια για τη Μανωλάδα…

Γράφει ο Δημήτρης Στεμπίλης.

Τα γεγονότα στη Μανωλάδα φαίνεται ότι σόκαραν για μια ακόμη φορά την ελληνική κοινωνία που μετά συγχωρήσεως «κοιμάται τον ύπνο του δικαίου» ή την απασχολεί μόνο η πάρτη της. Επειδή γνωρίζω καλά την περιοχή –ευτυχώς είμαι από την Αχαΐα (αστειεύομαι)- οι απεχθείς συμπεριφορές εναντίον των εποχιακών εργαζομένων (μιλάω για όλες τις δουλειές) είναι γνωστές εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον.

Το 2000 ήμουν σμηνίτης στην Ανδραβίδα και είχα γνωρίσει πολλά παιδιά συναδέλφους, πιτσιρικάδες κυρίως, από τον κάμπο της Ηλείας. Οι ιστορίες που μου είχαν διηγηθεί είτε γιατί υπήρξαν μάρτυρες, είτε γιατί αισθάνονταν ντροπή γι’ αυτά που συνέβαιναν ξεπερνούσαν κάθε φαντασία. Μιλούσαν για «πλειστηριασμούς» αλλοδαπών γυναικών, που τις ανέβαζαν μία-μία σε τραπέζι καφενείου και όποιος πλειοδοτούσε τις «έπαιρνε», μιλούσαν για τα ευτελή ποσά με τα οποία μπορούσε κάποιος να κάνει έρωτα με μια «ξανθιά θεά», μιλούσαν για την επιστασία των πενιχρά αμειβόμενων εργατών χωραφιών από τους ιδιοκτήτες, με ακριβά 4×4, μετά τις 11 το μεσημέρι, όταν είχαν ξενερώσει από το «μπόμπα» ουίσκι που είχαν πιει το προηγούμενο βράδυ στο τοπικό «κωλάδικο». Και όλα αυτά τα μάθαινα εγώ ένας περίπου ντόπιος, αλλά ξενιτεμένος, μεγαλοφαντάρος τότε, και δεν τα γνώριζε κανείς άλλος!

Την εποχή του Xρηματιστηρίου και αργότερα, που τα λεφτά κυλούσαν «άμπουλας» (τοπική έκφραση) και ο κάθε μεγαλομεσαίος αγρότης το μόνο που έκανε ήταν να σκορπάει αφειδώς τα ευρωπαϊκά χρήματα χωρίς έλεγχο, κανείς δεν γνώριζε τίποτε για το έγκλημα. Όλοι περπατούσαν με το κεφάλι του νοικοκύρη ψηλά το πρωί και γι΄αυτό δεν μπορούσαν να δουν τι συνέβαινε το βράδυ εκεί χαμηλά, στα «καταγώγια» και στα χαντάκια της Μανωλάδας, που πολλοί από αυτούς τους ίδιους σύχναζαν.

Αυτό που τελικά είναι άξιο συλλογικής (ψυχ)ανάλυσης είναι ότι εκπλησσόμαστε αρνητικά με τους εαυτούς μας, εμάς τους «ωραίους ως Έλληνες», κάθε φορά που βγαίνει στη δημοσιότητα μια τέτοια είδηση, ενώ πριν από λίγο έχουμε για πολλοστή φορά κατηγορήσει τους «κουτόφραγκους» ότι δεν καταλαβαίνουν το «ταπεραμέντο» μας και τις «ευαισθησίες» μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα της εργασίας. Ταυτόχρονα πολλοί από εμάς θεωρούμε επίσης ότι το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής είναι πρόσκαιρο και «ήρθε από το πουθενά». 

Αργά ή γρήγορα, όλοι θα πέσουν

 Γράφει ο Γιώργος Στόγιας

Το πρόβλημα με τη Ζα Ζα είναι ότι πρέπει να μείνει εντελώς γυμνή. Ακόμη και το βιβλίο στο οποίο είναι η κεντρική ηρωίδα είναι ένα ρούχο. Θέλει να βγει έξω, να σταματήσει να δέχεται παθητικά τον έλεγχο του συγγραφέα και των μυθιστορηματικών alter ego του. Ως δημιουργός πια της δικής της ιστορίας, να συναντήσει  τον ανυπέρβλητο εραστή, να τον προδώσει και να προχωρήσει στον επόμενο… Βέβαια πρόκειται για ένα παλιό λογοτεχνικό κόλπο, αλλά ο Αθανασιάδης είναι διατεθειμένος να ανακαλύψει εκ νέου την Αμερική (με την παράφορη ελπίδα ότι αυτή θα αποδειχτεί μια άλλη ήπειρος).

Παρότι οι  φιλοδοξίες του συγγραφέα ξεπερνούν κατά πολύ την πρόκληση σεξουαλικής διέγερσης, η υπόθεση του βιβλίου θα μπορούσε να είχε βγει από σενάριο αισθησιακής ταινίας του ’70, με υψηλό μπάτζετ και διανομή στους κινηματογράφους πρώτης προβολής:  Μια γυναίκα που θα έπρεπε να είναι ικανοποιημένη (τρυφερός σύζυγος, οικονομική επιφάνεια, επαγγελματική καταξίωση) ρισκάρει τα πάντα στο κυνήγι της ελευθερίας, ακόμη κι αν αυτή περνά μέσα από την υποδούλωση του πληρωμένου έρωτα. Το ότι το «σενάριο» είναι αποτελεσματικό σε αυτό το «κατώτερο» επίπεδο ανήκει στα πλεονεκτήματα του έργου: ευτυχώς, εδώ ο ερωτισμός εδώ δεν αποδεικνύεται προσχηματικός ή συμβολικός.

Ο αποτροπιασμός όσων θα επιχειρήσουν μια φεμινιστική ανάγνωση είναι , για μένα, δεδομένος, και, έως ένα σημείο, δικαιολογημένος. Η Ζα Ζα, ως μυθιστόρημα, ισορροπεί μεταξύ αντρικής φαντασίωσης και  υπαρξιακού δράματος. Μεταξύ κλασικού μισογυνισμού του καλύτερου είδους (από τον Στρίντμπεργκ μέχρι τον Κέιβ) και εξερεύνησης του λαβύρινθου της  επιθυμίας. Από τη δική μου ανάγνωση, μπορώ μόνο να διαβεβαιώσω ότι ο Αθανασιάδης δεν αστειεύεται. Αν δεν είναι πολιτικά ορθός, έχει σοβαρούς καλλιτεχνικούς  λόγους, δεν το κάνει απλά για την πρόκληση.

Ο συγγραφέας είναι άπιστος απέναντι στο κείμενό του όπως η ηρωίδα του απέναντι στους εραστές της (και επιθετικός, όπως εκείνη ενάντια στον εαυτό της). Πρόκειται για «βρώμικη» λογοτεχνία, που πετάγεται από το ένα είδος στο άλλο και από τα στερεότυπα στην ποίηση. Με τα λόγια της Ζα Ζα: «Έχω αποφασίσει, εδώ και λίγο καιρό να συνδέω ό,τι μου συμβαίνει με την κύρια αφήγηση της ζωής μου».

Το τέλος μιας μεγάλης σειράς ανύπαρκτων «plan B»

Γράφει ο Γιώργος Στόγιας.

Μέσα στην εμβρίθειά τους, η αφέλεια που επιδεικνύουν ακόμη και σοβαροί δεξιοί αναλυτές στην Ελλάδα, σχετικά με την ύπαρξη plan B της ελληνοκυπριακής πολιτικής ελίτ, μπορεί να συγκριθεί μόνο με την εδώ αφασική υπεροψία απέναντι στο (πολύ κοντινό πια) ενδεχόμενο της χρεοκοπίας.

Πρόκειται για το ίδιο plan B που είχε ο Μακάριος το ’63 όταν διαβεβαίωνε πως τα 13 του σημεία θα γίνονταν δεκτά από τους Τουρκοκύπριους και δεν θα κατέλυαν ουσιαστικά τον δικοινοτικό χαρακτήρα του κράτους, ναρκοθετώντας έτσι το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Πρόκειται για την ίδια βεβαιότητα το ’74 ότι οι Τούρκοι δε θα τολμήσουν να κάνουν εισβολή (θα τους σταματούσαν οι Αμερικάνοι όπως το ’67, ή θα παρενέβαιναν οι Ρώσοι). Όπως είπε χτες η Ρένα Χόπλαρου, μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΙΓΜΑ, τα τουρκικά πλοία φαίνονταν από την Κερύνεια και το ΡΙΚ καθησύχαζε τον κόσμο ότι κάνουν απλώς άσκηση.

Πρόκειται για το ίδιο υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και συναίσθησης του κινδύνου με το οποίο η ομάδα ειδικών, λίγες μέρες πριν από την έκρηξη στο Μαρί, και παρά τις απεγνωσμένες και επανειλημμένες εκκλήσεις του διοικητή του στρατοπέδου, κατέληξε σε πόρισμα πως δεν συντρέχουν λόγοι ιδιαίτερης ανησυχίας και πρότεινε ως λύση το καταβρέξιμο των πυρομαχικών πρωί βράδυ.

Με αφορμή μια εικόνα στο Alfavita

Γράφει  ο Γιώργος Στόγιας.

 Ένας ενήλικος μπορεί θαυμάσια να πιστεύει ότι ο πολιτισμός είναι μια προχωρημένη μέθοδος ελέγχου, η εξουσία ο εχθρός, το σύστημα σάπιο και ότι δεν υπάρχει καμιά ελπίδα για ευτυχία και ελευθερία.

Απόλυτο δικαίωμα του ενηλίκου αυτού είναι να κάνει παιδιά αν το θελήσει. Προσωπικά μιλώντας πάντως, αν πίστευα τα παραπάνω, νομίζω ότι δεν θα επιδίωκα να γίνω πατέρας. Γιατί να φέρεις ένα νέο πλάσμα σε κάτι που θεωρείς καταδίκη (και να του περάσεις, θέλοντας και μη, μια τέτοια αίσθηση);

Το πράγμα αλλάζει όταν δεν αναφερόμαστε πια στην ατομική σφαίρα αλλά σε έναν κοινωνικό ρόλο όπως αυτόν του εκπαιδευτικού, από το νηπιαγωγείο στο λύκειο. Στο πλαίσιο μιας κριτικής παιδαγωγικής και συγχρόνως του σεβασμού της αναπτυσσόμενης προσωπικότητας του παιδιού, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στους τρόπους που ο εκπαιδευτικός περνάει τις πολιτικές του απόψεις στους μαθητές.

Ανεξάρτητα από το αν οι απόψεις αυτές είναι μειοψηφικές ή πλειοψηφικές στην ευρύτερη κοινωνία, έχουν προοδευτικό ή συντηρητικό πρόσημο, αποτελούν μέρος ή όχι του Αναλυτικού Προγράμματος, ο επαγγελματίας δάσκαλος δεν έχει το δικαίωμα να τις επιβάλει. Ο συναισθηματισμός που διέπει τις τελετουργίες, επίσημες ή όχι, αποτελεί τον πιο ύπουλο και υπόγειο τρόπο επιβολής.

Ρήξη, ανατροπή και νέα γενιά

Του Β.Λ.

Σήμερα αμφισβητείται από τη νέα γενιά, περισσότερο από ποτέ, η γενιά της δεκαετίας του ’60 και ’70, όλοι αυτοί που αναδείχτηκαν και ανέλαβαν καίριες θέσεις στη διοίκηση του κράτους ή είχαν την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν στα χρόνια της ευμάρειας τις όποιες ευκαιρίες ώστε να αποτελέσουν τη νέα «αστική» τάξη της χώρας, τους νέους γραφειοκράτες, το νέο υπαλληλικό προσωπικό. Μια τέτοια αμφισβήτηση δεν είναι απαραίτητα κακή, αν φυσικά συνοδεύεται από πολιτικά προτάγματα που θα έδιναν διεξόδους και λύσεις.

Στην Ελλάδα συμβαίνουν δύο τύπου αμφισβητήσεις: από τη μία η αμφισβήτηση που οδηγεί σε βίαιη ρήξη και στη μετακίνηση της νέας γενιάς σε ακραίες ομάδες-πολιτικούς σχηματισμούς (Χρυσή Αυγή, αντιεξουσιαστικές-τρομοκρατικές οργανώσεις). Από την άλλη -και επιτρέψτε μου το αδόκιμο της έκφρασης- μία mainstream αμφισβήτηση- που οδηγεί στην «πολιτικοποιημένη» συμμετοχή σε κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ)˙ κόμματα που ευνοούν την κινηματική δράση αλλά ταυτόχρονα υπόσχονται την ευημερία εποχών που οι ίδιοι οι νέοι έχουν γνωρίσει δια μέσου των γονιών τους. Φυσικά υπάρχουν και οι απολιτίκ νέοι που, αν αποφασίσουν να ψηφίσουν, εύκολα μετακινούνται από το ένα κόμμα στο άλλο αλλά θεωρώ ότι από τη στιγμή που απέχουν από τις εκλογές, δε ρυθμίζουν την διακυβέρνηση της  χώρας.

Βλέπετε λοιπόν, τη χαοτική κατάσταση στην Ελλάδα του 2013. Βιώνουμε το «νέο» που φέρνει η αμφισβήτηση: το νεοναζισμό και την τρομοκρατία, τις απειλές της ίδιας της δημοκρατίας. Βιώνουμε επίσης, όμως και αυτήν την «αμφισβήτηση» που δεν προτάσσει κάτι νέο αλλά επιστρέφει στις παλιές συνταγές: άκρατος, ευκολοχώνευτος λαϊκισμός και αδιάλειπτη καθοδήγηση και χειραγώγηση για την επίτευξη του στόχου (π.χ. κατάργηση του μνημονίου).

«Δική μας και μόνο»: Οι ακλόνητες αντοχές του εξαιρετισμού.

Του Φ.Π.

H πιθανότατη νίκη του Αναστασιάδη και η δυνάμει νίκη του Μπερσάνι πιστοποιούν, εκτός των άλλων, τις αντοχές του ελληνικού εξαιρετισμού. Χωρίς να αγνοεί κανείς την ευρύτερη ευρωπαϊκή διάσταση της κρίσης, υπάρχουν ασφαλή συμπεράσματα:
1. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε απερχόμενους και νυν επικεφαλής κρατών καθαρά με ρετρό ιδεολογικούς όρους («δεξιός» ο Μπερλουσκόνι, «δεξιός» κι ο Μόντι). Η ενοποιητική λογική είναι ολισθηρή, οι προσδοκίες για ενιαία μέτωπα και μονόπαντες τάσεις δεν εκπληρώνονται.
2. ΠΟΥΘΕΝΑ αλλού δεν ενισχύθηκε ιδιαίτερα η αριστερά (όχι η σοσιαλδημοκρατία).
3. ΠΟΥΘΕΝΑ αλλού δεν εμφανίστηκε εξτρεμιστικό νεοναζιστικό κόμμα, πουθενά δεν ενισχύθηκε ουσιαστικά η ακροδεξιά.
4. ΠΟΥΘΕΝΑ αλλού δεν εκλύθηκε τόσος ανορθολογισμός και τόση βία.
Κάθε φορά λοιπόν που θα λέμε «η Ευρώπη στρέφεται αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει η θρυαλλίδα του ξεσηκωμού των ευρωπαϊκών λαών, ή «να τι έκανε το μνημόνιο» όταν αναφερόμαστε στη Χ.Α. και άλλα δεινά, ας έχουμε στο μυαλό μας τον Ραχόι, τον Κοέλιο, τον Αναστασιάδη, τον Μπερσάνι. Ο Τσίπρας, ο Καμμένος και (φευ) ο Μιχαλολιάκος είναι καταδικοί μας. Οι άλλες χώρες δεν ξέρουν τίποτε απ’αυτά. Κάθε είδους άλλοθι ή υπερπροσδοκία βρίσκει πια σε τοίχο.

Ο βούρκος που μας πνίγει, η βία που στάζουν πολλά στόματα και πράξεις, η ρετρό δεξιά, η εμφυλιοπολεμολάγνα ή σταλινιστική αριστερά, η γελοία σύνθεση της Βουλής, οι αντοχές του κρατισμού και των συντεχνιών, η λειτουργία της δικαιοσύνης, το ναζιστικό απόστημα δεν έχουν καμία σχέση με ό,τι γίνεται έξω. Η κρίση υπάρχει και έξω απ’τα σύνορά μας, ιδιαίτερα στο Νότο. Η πολιτική πραγματικότητα, όμως, δεν είναι πουθενά τόσο  ανώμαλη και τοξική

Φτου κι απ’ την αρχή: Έλληνας γίνεσαι, δε γεννιέσαι!

Όταν το 2010 συμμετείχαμε στην προσπάθεια για την ψήφιση του ν. 3838 είχαμε χρησιμοποιήσει ως σύνθημα το «Έλληνας γίνεσαι, δε γεννιέσαι». Σε διάφορες συζητήσεις τότε, πολλοί μας είχαν πει ότι το ορθότερο είναι «Έλληνας και γεννιέσαι και γίνεσαι». Μπορεί να είχαν δίκιο. Επέλεξα όμως στο συγκεκριμένο κείμενο να ξαναβάλω ως τίτλο το συγκεκριμένο σύνθημα ως φόρο τιμής στον αγώνα που δόθηκε.

Και να λοιπόν, πάλι βρισκόμαστε στην αρχή! Το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο 3838/2010 «Περί ιθαγένειας» ή αλλιώς όπως έχει μείνει γνωστός, το νόμο «Ραγκούση». Αυτό που κάνει ιδιαίτερα εντύπωση είναι ότι η απόφαση του ΣτΕ εδράζεται σε πολιτικές κρίσεις και ουχί νομικές. Έτσι μπορούμε να διακρίνουμε την προσπάθεια των ανώτατων δικαστών να παρουσιαστούν ως «φύλακες» ενός έθνους, όπως το αντιλαμβάνονται οι ίδιοι (ή τουλάχιστον η πλειοψηφία τους). Διαφορετικά δεν εξηγούνται οι θεωρητικοί προβληματισμοί τους περί «γνήσιου δεσμού του αλλοδαπού με το ελληνικό κράτος και την ελληνική κοινωνία τα οποία δεν είναι οργανισμοί ασπόνδυλοι και δημιουργήματα εφήμερα αλλά παριστούν διαχρονική ενότητα με ορισμένο πολιτιστικό υπόβαθρο, κοινότητα με σχετικώς σταθερά ήθη και έθιμα, κοινή γλώσσα με μακρά παράδοση, στοιχεία τα οποία μεταβιβάζονται από γενεά σε γενεά με τη βοήθεια μικρότερων κοινωνικών μονάδων (οικογένεια) και οργανωμένων κρατικών μονάδων (εκπαίδευση).»

Το ΣτΕ λίγο-πολύ προσπαθεί να ορίσει την «ελληνικότητα» με βάση το «δίκαιο του αίματος» (jus sanguinis) και αγνοεί τη δυνατότητα απόκτησης δικαιωμάτων με βάση το «δίκαιο του εδάφους» (jus soli). Αλλά ακόμα κι έτσι το πολιτικό επιχείρημα των δικαστών είναι σαθρό καθώς τα παιδιά δεύτερης γενιάς που μεγαλώνουν στην Ελλάδα de facto δημιουργούν δεσμούς με τη χώρα στην οποία γεννιούνται. Σε άλλο κόσμο ζουν οι δικαστές και δεν το αντιλαμβάνονται;

Και για προχωρήσω τη σκέψη μου: με τα παραπάνω επιχειρήματα το ΣτΕ υπαινίσσεται ότι η χορήγηση της ιθαγένειας με το ν. 3838/2010 γινόταν αυτόματα και δεν λαμβάνονταν υπόψη οι οργανικοί δεσμοί του αλλοδαπού με το ελληνικό κράτος και την ελληνική κοινωνία. Φυσικά και η διαδικασία κτήσης της ιθαγένειας με τον 3838/2010 δεν ήταν αυτόματη και οι προϋποθέσεις της ήταν αρκετά αυστηρές (δε θα αναφερθώ σ΄αυτές για να μην κουράσω, υπάρχει και το διαδίκτυο για σχετική επιβεβαίωση. Αν θέλετε δείτε κι εδώ από τη σχετική συζήτηση για το ν. 3838/2010).

Πάντως το σκεπτικό του ΣτΕ που εκπορεύεται από το «δίκαιο του αίματος» (δεν υιοθετείται, για να μην παρεξηγηθώ) αποτελεί προσβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δε θέτει αντικειμενικά κριτήρια για την κτήση της ιθαγένειας, όπως έκανε ο ν. 3838/2010 και ενισχύει ακόμα περισσότερο τον αποκλεισμό ανθρώπων που γεννιούνται από γονείς αλλοδαπούς και μεγαλώνουν στην Ελλάδα σ’ ένα καθεστώς διαρκούς ανασφάλειας.

(No) sympathy for the sucker

Γράφει ο   Γιώργος Στόγιας

Αναδημοσίευση από την «Εφημερίδα των Συντακτών» (01/02/13)

Συνάντηση δυο κάποτε στενών φίλων που βρίσκονται πια σε γάμους και βαφτίσια τρίτων.

«Πάμε έξω για τσιγάρο;»

«Το ‘χω κόψει».

«Πάλι; Στο αυτοκίνητο σού έχω κάτι καλό».

«Θα με καταστρέψεις. Ένα λεπτό».

«Ναι, πάρε άδεια, με την ησυχία σου. Φλούφλη».

(Μετά από λίγο, στο αυτοκίνητο του εργένη).

«Oh, sweet Jesus!»

«Να γυρνάει».

(Όσο περιμένει να έρθει ξανά η σειρά του, ο παντρεμένος ψαχουλεύει τα σι-ντι που είναι πεταμένα στη θήκη του συνοδηγού. Ανακαλύπτει το Exile on Main St. και το βάζει να παίξει).

«Τώρα μάλιστα».

«Θα ‘πρεπε να είχαν διαλυθεί αμέσως μετά από αυτό τον δίσκο, ή, ακόμη καλύτερα, να πέθαινε ο Τζάγκερ».

«Μπα, μόνο με τις γυναίκες έχανε τον έλεγχο -και πάλι, αυτές την πληρώνανε».

«Ήταν τόσο καλός στην εξαπάτηση που για λίγο πίστεψε ότι ήταν μεγάλος καλλιτέχνης».

«Το απέδειξε. Θυμήσου την ερμηνεία του εκείνη τη νύχτα στο Rock’n’roll Circus».

«Οι ανάγκες της εποχής δημιουργούν μια κενή θέση κι όποιος προλάβει κάθεται. Όπως στις μουσικές καρέκλες, χρειάζεται ένας συνδυασμός τύχης και καπατσοσύνης. Μεταφυσικά πάντα μιλώντας, οι baby boomers ήταν μια καταγέλαστη γενιά. Όλα εκείνα τα συνθήματα για τον έρωτα και την επανάσταση και ύστερα ο φρενήρης καταναλωτισμός, τα υπερκέρδη πάνω στα κεφάλια μας και ο Τρίτος Δρόμος. Ο Τζάγκερ ήταν το χρυσό τους μοσχάρι, τίποτα όμως δεν μπορεί να αναστείλει επ’ άπειρον τη δικαιοσύνη των γηρατειών, την αποψίλωση των ψευδαισθήσεων και την τελική κρίση του καπιταλισμού».

«Ευχαριστήθηκαν σεξ πάντως. Εμείς μείναμε με τη μυθολογία στο χέρι».

« Δεν πειράζει, είναι πιο αμλετικό. Έτσι κι αλλιώς, δεν υπάρχει τίποτα αυθεντικό από τότε που τα blues πήγαν στις πόλεις».

«Είχα ξεχάσει πόσο ο Τζάγκερ είναι όλα όσα αγαπώ και μισώ στην ιστορία της ροκ. Το θυμήθηκα διαβάζοντας τη βιογραφία του από τον Φίλιπ Νόρμαν. Έχω την αίσθηση πως ο διάλογος που κάνουμε αυτή τη στιγμή αποτελεί μια κάθοδο στο υπόγειο της ανάγνωσής μου… Δυνάμωσέ το! (Τραγουδάει πάνω στο κομμάτι) Don’t move your head, don’t move your hands, don’t move your lips, just shake your hips».

«Σταμάτα να κουνιέσαι έτσι, μη σου σηκωθεί κι έχουμε ντράβαλα. (Παύση) Ενάντια σε τέτοιους καραγκιόζηδες συνέβη η πανκ!»

«Τεχνητή διαίρεση, σαν τις κόντρες μεταξύ Beatles και Stones. Το έδαφος είναι κοινό. Δες στο βιβλίο τις εκλεκτές συγγένειες με τον Γουόρχολ, τον Λου Ριντ, τον Μπόουι, τους προπάτορες της νέας ροκ».

«Με έπρηξες με τη βιογραφία του Τζάγκερ! Έμαθες κάτι καινούργιο από τις 630 σελίδες της;»

«Ο Νόρμαν απευθύνεται στο ευρύ κοινό, όχι σε ψυχάκηδες σαν κι εμάς. Είναι επαγγελματίας συγγραφέας και αφηγείται την ιστορία του αριστοτεχνικά, κρατώντας συνεχώς τις σωστές αποστάσεις, τόσο από τον ήρωά του όσο και από τις επιθυμίες του κοινού του. Φυσικά θα ήθελα να διαβάσω περισσότερα για τη μουσική καθαυτή παρά για φρου φρου και διασημότητες, πρέπει να παραδεχτώ όμως ότι πρόκειται για τον ιδανικό βιογράφο του Τζάγκερ, με την έννοια ότι σε ικανοποιεί όχι όσο θέλεις αλλά μόνο όσο χρειάζεσαι. Ένας ροκ κριτικός θα ήταν αδύνατον να περιγράψει έτσι ολοκληρωμένα τη μεγάλη εικόνα».

Αναλάβετε τις ευθύνες σας απέναντι στους νεοναζί!

Του Β.Λ.

Η εν ψυχρώ δολοφονία του εικοσιεπτάχρονου Πακιστανού Σαχτζάτ Λουκμάν  είναι μια καθαρή ρατσιστική επίθεση από δύο οπαδούς (δεν ξέρουμε ακόμη αν είναι και μέλη) της Χρυσής Αυγής. Τα κίνητρα των δύο ανθρωποειδών εδράζονται στο μίσος τους απέναντι στον άλλον που έχει διαφορετικό χρώμα, διαφορετική θρησκεία, διαφορετική εθνικότητα. Ήθελαν να εφαρμόσουν το γνωστό σύνθημα της παράταξής τους «να ξεβρωμίσει ο τόπος» και μαχαίρωσαν έναν συνάνθρωπό μας που πήγαινε να εργαστεί. Απ’ αυτά που διαβάζω,  ο δολοφονημένος φόρτωνε πορτοκάλια στη λαϊκή για είκοσι ευρώ μεροκάματο, μια δουλειά που οι δολοφόνοι του δεν θα καταδέχονταν να την κάνουν. Και είμαι σίγουρος πως θα ήταν από τους πρώτους που θα φώναζαν ότι «οι ξένοι μάς παίρνουν τις δουλειές».

Δεν μπορούμε πια να κλείνουμε τα μάτια στην πραγματικότητα. Η Χρυσή Αυγή, ακόμα κι αν δεν εξοπλίζει τους οπαδούς της με φονικά όπλα ή δεν τους παρακινεί λεκτικά στις συγκεντρώσεις τους συγκεκριμένα για επιθέσεις σε μετανάστες (που δεν είμαι και τόσο σίγουρος), είναι ο ηθικός αυτουργός για τις ρατσιστικές επιθέσεις καθώς όλη η ρητορεία της στηρίζεται στο μίσος, στην εξαφάνιση της διαφορετικότητας, στην καθαρότητα της φυλής, στο δίκαιο του αίματος.

Έχω κουραστεί πια να βλέπω τους Χρυσαυγίτες να επικαλούνται τους 400.000 ψηφοφόρους τους (που διψούσαν για μπάχαλο και βία) και να μιλούν για σεβασμό στις δημοκρατικές διαδικασίες όταν αυτοί οι ίδιοι είναι οι πρώτοι που τις καταλύουν. Η Δημοκρατία σέβεται τις επιλογές των πολιτών της αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες έχουν υποχρεώσεις απέναντί της. Και μία απ’ αυτές είναι να τηρούν του νόμους και όταν δεν το κάνουν, να τιμωρούνται. Η Χρυσή Αυγή και τα στελέχη της παραβιάζουν εδώ και καιρό κάθε ίχνος νομιμότητας, αυτοχρίζονται ως οι εκπρόσωποι απονομής δικαιοσύνης (βλ. Χυτήριο, Αιτωλικό) και παραμένουν ατιμώρητοι. Γιατί λοιπόν, και οι οπαδοί της να μην παρανομούν, να μη σκοτώνουν, αφού βλέπουν ότι έχουν τη δύναμη να το πράξουν;

Πόσο σίγουροι είμαστε ότι «η δημοκρατία δεν τρομοκρατείται»;

Λοιπόν, θα παλαβώσουμε τελείως σε ετούτη εδώ τη χώρα. Η μεν Νέα Δημοκρατία κατηγορεί το ΣΥΡΙΖΑ ότι υποθάλπει τρομοκράτες, η δε αξιωματική αντιπολίτευση ότι το κόμμα του Σαμαρά έχει σχέσεις με παρακρατικές οργανώσεις. Στα δύο δηλαδή μεγάλα κόμματα, σ’ αυτά που κέρδισαν την πλειοψηφία των ελλήνων πολιτών, θεωρείται δεδομένο ότι και οι μεν και οι δε σχετίζονται με κάποιο τρόπο με δολοφόνους, τρομοκράτες, μαφιόζικα χτυπήματα κλπ.

Η απουσία ενός σοβαρού σχεδίου εξάρθρωσης της τρομοκρατίας προσφέρει απλόχερα και στα δύο κόμματα το έδαφος να «επιχειρηματολογούν», προσπαθώντας να αποκομίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κομματικά οφέλη. Όσο το τοπίο παραμένει θολό, τόσο ο λαϊκισμός και η μπουρδολογία θα θριαμβεύει. Βέβαια, σ’ αυτήν την κυβέρνηση υπάρχουν άλλα δύο κόμματα που δυστυχώς ποιούν την νήσσαν και προτιμούν να μη βγουν στο προσκήνιο και να διεκδικήσουν τ’ αυτονόητα. Και ποια είναι αυτά;

Το κυριότερο είναι η ασφυκτική πίεση που πρέπει να ασκήσουν προς τον υπουργό Δημόσιας Τάξης, κύριο Δένδια, να δείξει την ίδια ζέση -όπως δείχνει με τις καταλήψεις- και στην προσπάθεια εξάρθρωσης του δικτύου τρομοκρατών και εξυγίανσης του σώματος της Αστυνομίας. Έχω κουραστεί να ακούω δακρύβρεχτες δηλώσεις τύπου «η δημοκρατία δε τρομοκρατείται» και μέσα σε λίγες ώρες να σκάνε γκαζάκια εδώ και εκεί.

Φυσικά και η «δημοκρατία τρομοκρατείται» και τότε είναι που ο λύκος χαίρεται˙ στο ρόλο του λύκου η Χρυσή Αυγή. Η δημοκρατία δεν είναι μόνο μία άυλη έννοια. Είναι και οι ίδιοι οι άνθρωποι που γεμίζουν με φόβο όταν κινδυνεύουν να φάνε καμιά σφαίρα στο κεφάλι. Είναι οι άνθρωποι που βλέπουν καθημερινά τη δημοκρατία να καταλύεται γιατί δε λειτουργεί ο κρατικός μηχανισμός για να την προστατέψει. Είναι οι άνθρωποι που σιγά-σιγά αρχίζουν να νομιμοποιούν το «νόμος είναι το δίκιο το δικό μου», να ιδιωτεύουν χωρίς να δίνουν δεκάρα τσακιστή για το κοινό καλό, να επιλέγουν αβίαστα αυτούς που απειλούν ανοιχτά και ξεκάθαρα την ίδια τη δημοκρατία.

Αντί συνεννόησης, μια ακόμα ανώφελη σύγκρουση

Γράφει ο Βασίλειος Α. Χατζηϊωάννου.

Οι σκέψεις που ακολουθούν διατυπώθηκαν με αφορμή μία προ ολίγων ημερών ανάρτηση του Γιώργου Στόγια υπό μορφή σχολίου στο λογαριασμό του στο facebook. Απόσπασμα της ανάρτησης αυτής αναπαράγω αυτούσια, καθώς αυτό υπήρξε η αφορμή της εν συνεχεία τοποθέτησής μου: «Μέσα στον ευρύτερο αντιεξουσιαστικό χώρο υπάρχουν άτομα και συλλογικότητες που απέχουν έτη φωτός από την εικόνα δεκαπέντε τραμπούκων να προπηλακίζουν έναν κρατικό αξιωματούχο μπροστά στα ανήλικα παιδιά του. (…) Ας βγουν μπροστά μυαλωμένες φωνές να αναδείξουν την προσφορά της αντικουλτούρας, να πείσουν, να διεκδικήσουν συμμετοχή στη μελλοντική χρήση ανεκμετάλλευτων κτιρίων. Η πειθώ όμως μέσω του χουλιγκανικού τρόμου πρέπει να είναι καταδικαστέα προκειμένου να διαμορφωθεί ένα ελάχιστο πεδίο συνεννόησης.»

Διαβάζοντάς το, ενδόμυχα συμφώνησα. Σκέφτηκα ότι, στις περιπτώσεις που ιστορικά εμφανίστηκε το φαινόμενο των καταλήψεων, τούτο οφειλόταν στην αδυναμία ή στην αδιαφορία του ιδιοκτήτη να εκμεταλλευτεί την ακίνητη περιουσία του. Και στις περιπτώσεις που ειδικώς το κράτος ήταν ο ιδιοκτήτης, οφειλόταν στην παντελή αδιαφορία του να προχωρήσει σε χρήσεις των κτηρίων του προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.

Ταυτόχρονα, όμως, άρχισα να σκέπτομαι ότι η απτή αυτή πραγματικότητα, την οποία όλοι οι ευαίσθητοι πολίτες που ζουν στα κέντρα των ελληνικών πόλεων έχουν βιώσει στο πετσί τους, δεν έχει αποτελέσει ποτέ αντικείμενο ουσιαστικής συζήτησης. Συνειδητοποίησα μάλιστα ότι ο αντιεξουσιαστικός ή ελευθεριακός χώρος ανέκαθεν αδυνατούσε να καταστήσει γνωστές σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα τις δράσεις του εντός των κατειλημμένων κτηρίων. Το δυστύχημα είναι ότι ακόμα και σήμερα, που το ζήτημα των καταλήψεων έχει αναδειχθεί σε κορυφαίο ζήτημα της επικαιρότητας, οι απόψεις του ελευθεριακού χώρου συνεχίζουν να μην ακούγονται ευρέως. Και αυτό είναι, αν μη τι άλλο, αξιοσημείωτο.

Eίναι γνωστό ότι στις κεντροευρωπαϊκές χώρες η ελευθεριακή ή ανένταχτη κουλτούρα έχει σημαντική συμμετοχή και προσφορά σε τοπικό επίπεδο. Η εναλλακτική φιλοσοφική και καλλιτεχνική έκφραση και ο τρόπος ζωής μέσω της αυτοοργάνωσης και της αλληλεγγύης είναι αποδεκτός σε κοινωνίες με φιλελεύθερη κουλτούρα και ανεκτικότητα προς το διαφορετικό. Σε αυτές τις κοινωνίες τούτο ήταν δυνατό, διότι αυτές δεν είχαν ούτε τις εμμονές, ούτε τους αυτισμούς ούτε τα κωλύματα της ελληνικής κοινωνίας. Επιπλέον, η ελληνική κοινωνία είχε και συνεχίζει να έχει παντελή έλλειψη ενημέρωσης για την ταυτότητα και τις ιδέες του ελευθεριακού χώρου. Και η βάση του όλου προβλήματος εντοπίζεται σε ακριβώς αυτό το σημείο. Στην έλλειψη ενημέρωσης. Διότι, αν δεν γνωρίζεις κάποιον, είναι αναμενόμενο να είσαι καχύποπτος γι’ αυτόν και τις πράξεις του.

Η έλλειψη ενημέρωσης δημιουργεί την εξής κατάσταση: Από τη μία η κοινωνία, που δεν γνωρίζει και δεν ασπάζεται την ελευθεριακή κουλτούρα, της αποδίδει τα μύρια όσα κακά, θεωρώντας ούτε λίγο ούτε πολύ ότι «αναρχικοί είναι αυτοί που τα σπάνε στις διαδηλώσεις». Από την άλλη, ο ελευθεριακός χώρος, για λόγους ιδεολογικούς, όπως μέλη του τους χαρακτηρίζουν  κατ’ ιδίαν, παραμένει «απρόσωπος» προς τα έξω, αρνούμενος οποιαδήποτε συγκροτημένη στρατηγική επικοινωνίας και ενημέρωσης. Περαιτέρω, αρκετά μέλη του αρνούνται την κατοχύρωση  δικαιωμάτων ιδιωτικού δικαίου των συλλογικοτήτων τους, διότι θεωρούν μια τέτοια κατοχύρωση ως πράξη αντίθετη στην ιδεολογία τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο ελευθεριακός  χώρος κατά πρώτον να είναι ευάλωτος στην όποια πολιτική αντιπαράθεση, κατά δεύτερον να του αποδίδεται κουλτούρα πολιτικής βίας, τρομοκρατίας και ανομίας και κατά τρίτον, ο λόγος του να διατηρεί έντονα μανιχαϊστικά και πολεμικά χαρακτηριστικά κατά της κοινωνίας, των κρατικών θεσμών και των ιδεολογικών του αντιπάλων, γεγονός που όχι μόνο δεν ευνοεί την ουσιαστική ενημέρωση της κοινωνίας για τις θέσεις και τις δράσεις του, αλλά αντίθετα διατηρεί το τεταμένο κλίμα και φοβίζει μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας.

Το κράτος είναι υπόθεση όλων μας

Μπορεί να υπάρχει μια υπέρ-υπέρ συγκρατημένη αισιοδοξία για το μέλλον της χώρας αλλά όσο δε δημιουργείται το πολυδιακηρυγμένο κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας για τους οικονομικά ασθενέστερους, τόσο οι λαϊκισμοί και οι δήθεν φιλολαϊκές παρεμβάσεις της Χρυσής Αυγής θα πληθαίνουν. Αναφέρομαι στη σχετική παρέμβαση που έκαναν βουλευτές του νεοναζιστικού κόμματος στα γραφεία της ΔΕΗ ζητώντας να μειωθούν οι τιμές των διακανονισμών και να αυξηθεί ο χρόνος αποπληρωμής τους για τις ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες.

Οι θέσεις τους για την οικονομία είναι λίγο-πολύ γνωστές και ιδιαίτερα απλοϊκές, με λίγα λόγια: κυρίαρχο, συγκεντρωτικό Κράτος.

Σιγά-σιγά αλλά σταθερά εισβάλλουν, έχοντας πια αποκτήσει και θεσμικό ρόλο, σε υπηρεσίες που αφορούν τους πολίτες-καταναλωτές και διεκδικούν με ακτιβιστικό τρόπο αυτό που σε όλους είναι και λογικό και αυτονόητο: να γίνουν διευκολύνσεις σε όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν. Δε νομίζω να υπάρχει κάποιος ανάμεσά μας που να μην το θέλει αυτό. Η Χρυσή Αυγή βέβαια σταματάει εδώ, δηλαδή στις φωνές και στο πανηγυράκι. Δεν προτείνει τρόπους, λύσεις έτσι ώστε να εξοικονομηθούν τα απαραίτητα χρήματα που θα επιτρέψουν την ευνοϊκή μεταχείριση των οικονομικά ασθενέστερων.

Φωνάζουν για παράδειγμα να πληρώσουν οι κλέφτες, οι φοροφυγάδες κλπ. Ποιος άραγε δεν το θέλει αυτό; Όμως για να γίνει κάτι τέτοιο είναι περισσότερο από απαραίτητο να δημιουργηθεί ένας ευέλικτος και αποτελεσματικός μηχανισμός που θα ελέγχει τη διαφθορά και θα παρεμβαίνει πολύ πριν χαθεί το αίσθημα δικαίου. Είμαστε όμως τόσο, αν θέλετε ώριμοι, ως κοινωνία να δεχτούμε κάτι τέτοιο; Ας έχουμε υπόψη μας ότι σ’ αυτή τη χώρα δε φοροδιαφεύγουν ή γενικά παρανομούν μόνο οι μεγάλοι εισοδηματίες, οι πολιτικοί κ.ο.κ. αλλά και υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες, όπως καθηγητές που κάνουν ιδιαίτερα, μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, άνθρωποι του «μόχθου» που έχουν χτίσει αυθαίρετα, ο πολίτης που δε θα πληρώσει το εισητήριο του μετρό. Το γιατί συμβαίνει αυτό είναι μια άλλη κουβέντα που έχει βαθιές προεκτάσεις στο πελατειακό σύστημα των προηγούμενων δεκαετιών και δε θα επιμείνω σ’ αυτό ακολουθώντας τη λογική του «από ‘δω και πέρα τι κάνουμε;».

Στο ερώτημα λοιπόν «από ‘δω και πέρα τι κάνουμε;» θεωρώ ότι μία είναι η απάντηση: αποκατάσταση του αισθήματος δικαίου.

Πάρτε μια ξεκάθαρη θέση!

Εξέφρασε ο ΣΥΡΙΖΑ τη συμπάθειά του απέναντι στην επίθεση που δέχτηκε ο Δήμαρχος της Αθήνας Γ. Καμίνης. Απέφυγε όμως να την καταδικάσει απερίφραστα και κατηγορηματικά, καθώς προφανώς μια λεκτική επίθεση είναι λιγότερο οδυνηρή από τις σφαλιάρες που έφαγε ο Στρατούλης. Επιπλέον, για να μπούμε και στην ουσία του προβλήματος ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να διαχειριστεί, ως κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τις αντισυστημικές τάσεις που υπάρχουν στο εσωτερικό του.

Γιατί, αλλιώς είναι ένα κόμμα του 4% που έχει την ευχέρεια και την «πολυτέλεια» να κάνει τα στραβά μάτια ή αν θέλετε, να «αποδέχεται» αντισυστημικές συμπεριφορές στο πλαίσιο της «ριζοσπαστικοποίησης» και αλλιώς ένα κόμμα που διεκδικεί την εξουσία και τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να ισορροπήσει ή τουλάχιστον να συνταιριάξει τη ανάγκη για λειτουργία ως συστημικό κόμμα προκειμένου να κυβερνήσει με τις ήδη υπάρχουσες ροπές προς τον αντισυστημισμό. Κάτι τέτοιο βέβαια είναι αδύνατο να συμβεί καθώς αποδοχή κινηματικών δράσεων του αντιεξουσιαστικού χώρου  δεν προϋποθέτει και την αποδοχή του κοινοβουλευτικού συστήματος ή και της ίδιας της δημοκρατίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα του φόβου του ΣΥΡΙΖΑ να συγκρουστεί με «αντισυστημικές» ομάδες είναι η σιγή ιχθύος που τήρησε σε επίθεση που δέχτηκαν νεολαίοι του στα Εξάρχεια. Αναφέρομαι για όσους δε γνωρίζουν, στο πάρτυ που γινόταν στο Στέκι Μεταναστών από αριστερές ομάδες, στις 16/12/2012 και στη δολοφονική επίθεση που εξαπέλυσαν «αναρχικοί» της περιοχής. Εκτός από σχετικές ανακοινώσεις που βγήκαν στο διαδίκτυο από το ίδιο το Στέκι και τις  αριστερές ομάδες, το ίδιο το κόμμα δεν εξέδωσε δελτίο τύπου που να καταγγέλει αυτή την επίθεση όταν πολλάκις στο παρελθόν έχει σπεύσει να καταδικάσει παρόμοια γεγονότα.

Μπορεί να γίνομαι βαρετός, επιφανειακός ή δεν ξέρω τι, αλλά καλή και κακή βία δεν υπάρχει˙ όπως επίσης η βία δεν κάνει διακρίσεις. Μπορεί, από τη μια πλευρά, οι αριστεροί ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ να αισθάνονται πιο ανέτα και πιο οικεία στο να διοργανώνουν εκδηλώσεις στα Εξάρχεια ή να συμμετέχουν σε κινηματικές ενέργειες (καταλήψεις σε δημόσιους χώρους), αλλά, από την άλλη, καλό θα ήταν να καταλάβουν ότι αν καταλυθεί η νομιμότητα τα θύματα δε θα είναι μόνο οι μνημονιακοί αντίπαλοι αλλά και οι ίδιοι.

Τα αγαπημένα μου τραγούδια του 2012 από το 10 έως το 1

Του Γιώργου Στόγια

10) Dexys: She’s got a wiggle
(Από τον δίσκο One day I’m going to soar)

Δεν είναι ακόμη νέος και οργισμένος, δεν υπάρχει περίπτωση να εκπληρώσει τις καλλιτεχνικές φιλοδοξίες που είχε στο απόγειο της καριέρας του. Έχουν περάσει όμως τόσα πολλά χρόνια από τότε. Ίσως και ο ίδιος δεν λυπάται πια για τα μοιραία στραβοπατήματα που του κόστισαν τη διάρκεια της παρουσίας του στο ουράνιο μουσικό στερέωμα. Ο Kevin Rowland έχασε όλα του τα κανονάκια και είναι αδύνατον να κερδίσει κάποιο έξτρα γιατί το παιχνίδι του έχει αποσυρθεί. Σαν ένα φάντασμα που για γραφειοκρατικούς λόγους καθυστερεί η μεταφορά του μακριά από τον κόσμο των ζωντανών, επανένωσε (ψαλιδίζοντας το όνομα και τη νοσταλγία) το παλιό του συγκρότημα για έναν δίσκο και λίγες εμφανίσεις.

Η φωνή του, αναγνωρίσιμη ανάμεσα σε χίλιες άλλες, κάποτε σήμα κατατεθέν της ιδιοσυγκρασίας του, ακούγεται σήμερα πριονισμένη από όλες τις πλευρές, αποστερημένη της χαρακτηριστικής της οξύτητας. Το θλιβερό πέρασμα του χρόνου μπορεί να σκοτώσει το ταλέντο, το χιούμορ, την ψυχή. Τελευταία όμως μένει η ερωτική επιθυμία, η φαντασίωση της ιδανικής γυναίκας που θα τραγουδάει γλυκά στο αυτί του ότι τον θέλει. Μέχρι να κλείσει τα μάτια του και να πετάξει.

Καλοκαίρι, τα κορίτσια στο πίσω κάθισμα (γεμάτο άμμους) να θέλουν να ακούσουν ξανά τον Οδυσσεβάχ. Στον γυρισμό όμως από απομακρυσμένες παραλίες, τις έπαιρνε ο ύπνος. Καθώς έπεφτε η νύχτα, στη σιντιέρα γλιστρούσε αυτό:

I love her and in my mind she said
(I’m mad about you)
She’s mad about me.
but it’s only a dream

9) Νούμερο 9
Leonard Cohen: Different Sides
(Από τον δίσκο Old Ideas)

Η ενορχήστρωση είναι διακριτική, η φωνή μοιάζει με ψίθυρο, στο ρεφρέν έρχεται η χορωδία να σπρώξει το τραγούδι, να φτάσει μονότονα στο τέλος του. Ο ακροατής οφείλει να διαβάσει τους στίχους, να διαστείλει το κομμάτι με τη δημιουργικότητά του, μια διαδικασία αργή και απαιτητική, που μπορεί καν να μην ολοκληρωθεί, γιατί υπάρχουν πάρα πολλά διασπαστικά ερεθίσματα.

Μια ελάχιστη, μικρή μέρα πέρασε, μόνο τέτοιες έχω, ο μόνος τρόπος να τη μεγαλώσω θα είναι να μην κοιμηθώ, τότε όμως η επόμενη ημέρα θα είναι νύχτα, δεν ξέρω αν είναι προτιμότερο, ποια ώρα γίνεται η αλλαγή, πότε έρχεται ο κόκκος σοφίας, που θα με κάνει διαφορετικό, καλύτερο, όπως θα ήθελα να είμαι.

Ακόμη και οι άθεοι έχουν ανάγκη ύμνων που να ανοίγουν τις πύλες του εσωτερικού παραδείσου. Μάλιστα, κάθε περίπου οκτώ χρόνια, ο Κοέν κυκλοφορεί μια συλλογή με καινούργιους. To Different sides, ειδικά, ανοίγει και μερικές καταπακτές προς την κόλαση της επιθυμίας, δια παν ενεχόμενο.

You want to live where the suffering is
I want to get out of town
Come on, baby, give me a kiss
Stop writing everything down

Both of us say there are laws to obey
Yeah, but frankly I don’t like your tone
You want to change the way I make love
(But) I want to leave it alone

8) Dan Stuart: Gonna Change
(από τον δίσκο The deliverance of Marlowe Billings)

Αν είχε βγάλει τέτοιο δίσκο φέτος ένα πιο μεγάλο όνομα, βροχή θα πέφτανε τα αστέρια στις κριτικές. Και δώσ’ του αφιερώματα και συνεντεύξεις. Απ’ όλη τη νεοψυχεδελική αμερικάνικη σκηνή της δεκαετίας του ’80 (και με την ευρύτερη έννοια από όσους κοιτούσαν πρώτιστα στα 60s για έμπνευση), μόνο οι R.E.M. έγιναν μεγάλο όνομα. Οι περισσότεροι σήμερα, όσοι επέζησαν, παίζουν μπροστά σε 50-70 άτομα. Οι αγαπημένοι μου ήταν οι Green on Red, μέχρι τέλους.

Αν πριν από δέκα χρόνια, κάποιος μου έλεγε ότι ο Dan Stuart θα κυκλοφορούσε έναν από τους καλύτερους δίσκους του 2012, θα του απαντούσα πως πολύ θα το ήθελα αλλά αυτά τα πράγματα δεν γίνονται. Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Όταν κάποιος έχει τελειώσει, σωστό θα είναι να κάτσει απέναντι στην τηλεόραση με μια μπίρα να βλέπει το ματς. Το «The Deliverance of Marlowe Billings» αποδεικνύει ότι μέχρι να κλείσει το καπάκι και να πέσει το χώμα, μπορείς πάντα να επιστρέψεις στην ενεργό δράση.

7) Cat Power: Ruin
(Από τον δίσκο Sun)

Η Chan Marshall δεν θα γίνει ποτέ τέλεια. Θα είναι σαν τους ανθρώπους που ξεχωρίζω για μεταφυσικά συγγενείς μου: Άγαρμπη, άστατη, ποτέ να μην ξέρεις πώς θα είναι αύριο. Απογοητεύει εκεί που οι προσδοκίες είναι ψηλές και ενθουσιάζει όταν κανείς δεν το περιμένει. Ανίκανη, με μια ακατανόητη αυτοκαταστροφικότητα, να ολοκληρώσει ένα μεγάλο έργο χωρίς λάθος κινήσεις. Δεν διαθέτει ούτε εκείνη την αυτοπειθαρχία που θα της επέτρεπε να γίνει ένα πολυτελές εξάρτημα της βιομηχανίας του θεάματος.

Άκουσα τόσες πολλές φορές το Sun που έφτασα να συνηθίσω τις αστοχίες, τη ληγμένη ηλεκτρονική ενορχήστρωση, το ανοικονόμητο στοιχείο των συνθέσεων, τους κάποτε απλοϊκούς στίχους. Έγιναν κομμάτι της καθημερινότητάς μου όπως η δική μου αποτυχία να διορθώσω αρχαίες νευρώσεις. Κρατήθηκα από τα τραγούδια της όπως περπατώ σε μια ετοιμόρροπη γέφυρα πάνω από το βάραθρο των αλλεργιών μου.

Μια μέρα μπορεί να καταφέρει να γίνει The greatest. Η μουσική της λέει ότι αυτό ισχύει για όλους. Ή τουλάχιστον, ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να ζήσουμε.

I’ve been to Saudi Arabia, Dhaka, Calcutta
Soweto, Mozambique, Istanbul, Rio, Rome
Argentina, Chile, Mexico, Taiwan, Great Britain
Belfast, to the desert, Spain, Tokio
Some little bitty island in the middle of the Pacific
All the way back home, to my town
To my town
Bitching, complaining when some ṗeople who ain’t got shit to eat
Bitching, moaning, so many people you know they got

What are we doing?
We’re sitting on a ruin

Τα 20 αγαπημένα μου τραγούδια του 2012 (20 έως 10)

Γράφει ο Γιώργος Στόγιας

Τέτοιες ημέρες κάθε χρόνο με πιάνει το πνεύμα των γιορτών. Δεν ξέρω από πού προκύπτει. Από το υλικό παιδικών μνημών με ασπρόμαυρες διαφημίσεις της Misko και τη Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Ντίκενς στην τηλεόραση; Από την προοπτική της επιστροφής σε μια Αθήνα με γεμάτα θέατρα και βιβλιοπωλεία, με τσεχωφικά οικογενειακά γεύματα και απανωτά καφέ με φίλους αγαπημένους που την υπόλοιπη χρονιά ζούμε σε άλλους κόσμους;

Αν τις προηγούμενες χρονιές οι αργίες με άφηναν τελικά με ένα αίσθημα ανικανοποίητου (και με πρησμένο στομάχι), πώς θα είναι φέτος; Μεγάλες απουσίες, από ανθρώπους που έφυγαν για πάντα, και μικρές, από εκείνους με τους οποίους δεν θέλουμε να ιδωθούμε γιατί ξέρουμε πως αν το κάνουμε, θα καταλήξουμε να καβγαδίζουμε για το μνημόνιο και την Αριστερά. Μείωση των εξόδων κάτω από το όριο της πολυτέλειας, ακόμη και γι’ αυτούς που διαθέτουν κάποια χρήματα. Ένα παραπάνω ποτό ενώ είναι ώρα να πας για ύπνο, η αγορά ενός βιβλίου το οποίο μάλλον δε θα διαβαστεί, ένα πιάτο φαΐ που θα πεταχτεί, έχουν άλλο ηθικό βάρος από παλαιότερα. Μπορεί να είναι και καλύτερα να κρατηθεί το μέτρο. Είναι πολύ διαφορετικά όμως όταν το επιλέγεις εσύ από τότε που σου επιβάλλεται (και βέβαια, άλλο το μέτρο αυτού που έχει ακόμη ένα σταθερό εισόδημα και άλλο αυτό που είναι στον άσσο).

Η κατάρτιση της ετήσιας λίστας με τα αγαπημένα μου τραγούδια της χρονιάς αποτελεί μια προσωπική τελετουργία. Παρά τον ψυχαναγκαστικό της χαρακτήρα, η συλλογή που προκύπτει είναι το παραδοσιακό δώρο μου στις συναντήσεις με τους φίλους. Χαίρομαι να μοιράζομαι με αυτό τον τρόπο τη μουσική που μου αρέσει. Κάπως σαν τις καλύτερες νύχτες σε πάρτι και μαγαζιά, δίχως το πολύ αλκοόλ, τους ενίοτε χαοτικούς εργοδότες, τις άσχετες «παραγγελιές», τις ανοησίες από τον ενθουσιασμό/κούραση, την επόμενη χαμένη μέρα από το ξενύχτι… Περιμένω με ενδιαφέρον να ακούσω τις δικές σας προτάσεις για κομμάτια που θα βρίσκονταν σε μια δική σας ανάλογη λίστα.
20) Mac DeMarco: My kind of woman
(από τον δίσκο «2»)

Κάποτε ο Jonathan Richman δεν μπορούσε να βρει εταιρεία για να βγάλει τον πρώτο του δίσκο. Μετά τον έχρισαν πρωτοπόρο της πανκ αλλά εκείνος βρισκότανε ήδη αλλού. Έπρεπε να περάσουν τουλάχιστον δυο δεκαετίες μέχρι το συνολικό έργο του να αποτελέσει πρότυπο για νεότερους δημιουργούς όπως ο Adam Green και ο Jens Lekman. Ο 22χρονος από το Μόντρεαλ, περισσότερο από ομοιότητες στον ήχο, φαίνεται να κουβαλά την προσέγγιση του Jojo στη μουσική: εκτός εποχής σε βαθμό τόσο κωμικό που καταντάει άμεσο και γλυκό.

«I’m down on my hands and knees
begging you please baby to show me your world»

19) Dirty Projectors: Gun has no trigger
(από τον δίσκο «Swing Lo Magellan»)

Το πρόβλημα με μια τέτοια μπάντα διανοουμενίστικου indie rock είναι ότι σε σύγκριση με το αυθεντικό έργο των Talking Heads, κάθε προσπάθεια μοιάζει απελπιστικά λίγη. Κι όμως, η εργασιακή ηθική τους, σε συνδυασμό με τα σύγχρονα δίκτυα προώθησης της εναλλακτικής μουσικής, ίσως να κάνουν τη διαφορά: Οι Dirty Projectors εξελίσσονται αργά αλλά σταθερά προς το καλύτερο – ενώ, με το πέρασμα του χρόνου, οι Heads αποσυντίθονταν και βυθίζονταν στην απατηλή επιφάνεια των 80’s.

Πώς φτιάχνεται ένα pop hook από μια σειρά «λαθεμένων» κινήσεων; Η μπάντα του David Longstreth φαίνεται να βάζει συνέχεια στον εαυτό της αυτό το δυσεπίλυτο puzzle, με ανάμικτα αποτελέσματα. Εδώ όμως δείχνει να τα κατάφερε.

«You’d see a million colors
If you really looked […]
You hold a gun to your head
But the gun has no trigger»

18) Fiona Apple: Every single night 
(από τον δίσκο «The Idler Wheel Is Wiser Than The Driver of The Screw And Whipping Cords Will Serve You More Than Ropes Will Ever Do» )

Ένα κορίτσι με εντυπωσιακή πίστη στον εαυτό της, λες και υπάρχει μόνο αυτή στον κόσμο. Θα μπορούσε να είναι ένα ερείπιο – για την εταιρεία της θα έπρεπε να είναι μια επιτυχημένη pop star. Κατάφερε όμως να επιβάλλει τους δικούς της όρους και να αναγκάσει κοινό και κριτικούς να την πάρουν στα σοβαρά. Μπορεί να μην είναι η Laura Nyro, αλλά δεν έχει σημασία. Η Fiona είναι πιο κοντά μου.

«My heart’s made of parts of all that surround me
And that’s why the devil just can’t get around me […]
Every single night’s a fight with my brain»

17) Emika: 3 Hours
(από τον δίσκο «Emika»)

Σε ό,τι αφορά τη σύγχρονη χορευτική ηλεκτρονική μουσική, όπως κι αν αυτή ονομάζεται κάθε φορά, είμαι παραδοσιακός: θέλω κάτι από όπου να μπορώ να πιαστώ, κάτι αξιομνημόνευτο. Δεν με ενδιαφέρει να χαθώ ανάμεσα σε δύο χτυπήματα του ρυθμού – κάποτε το πέτυχα, ήταν υπέροχο αλλά με δυσανάλογο κόστος (αυτή όμως ακριβώς είναι η λογική του, να μη μετράς πόσο πληρώνεις γιατί το άπειρο είναι μαζί σου μέχρι να γίνει μηδέν).

H Emika έφυγε από το Bristol και εγκαταστάθηκε στην «πρωτεύουσα», στο Βερολίνο. Γράφει, ενορχηστρώνει και τραγουδά τα δικά της κομμάτια, ενώ ξέρει να παίζει από κλασικό πιάνο μέχρι να χειρίζεται τα μουσικά μπλιμπλίκια τελευταίας τεχνολογίας (αυτή ήταν η «πρωινή» της δουλειά μέχρι πρόσφατα). To 3 Hours είναι οικείο, θυμίζει πάρα πολλά. Το κόλπο της Σειρήνας ή, αλλιώς, η δικαιολογία που έψαχνα για μια μικρή ένοχη απόδραση…ξανά και ξανά.

Σχετικά με τους στίχους του κομματιού, όσοι/όσες βιάζονται για φεμινιστική ανάλυση, μπορούν να φανταστούν ότι η Emika μιλά για τα χτυπήματα που ρίχνει η ίδια στον εαυτό της (δίχως να έχω κανένα στοιχείο για να στηρίξω μια τέτοια ερμηνεία).

Hit me where you want it and I’ll take the blame
Hit me and I guarantee you’ll feel the same
Hit me if you think that it will help the pain
Hit me, hit me, hit me, hit me any way

16) Animal Collective: Today’s Supernatural
(από τον δίσκο «Centipede Hz»)

Η μουσική αυτού του συγκροτήματος δεν υπάρχει, είναι έξω από τα όρια της κατανόησής μου. Οι Animal Collective είναι υπεύθυνοι για το αφόρητα πληκτικό έργο των αμέτρητων κακών μιμητών τους. Επίσης, αν δεν υπήρχε το Pitchfork να τους προμοτάρει εξόφθαλμα, μπορεί να ‘χαν διαλυθεί, και τα μέλη τους να δούλευαν σε γραφεία και καταστήματα. Μπορώ να συνεχίσω; Είναι νεότεροι από μένα, καλλιεργημένοι, αμερικανάκια, στιλάτοι, κρυπτικοί, δεν παθαίνουν κρίσεις, δεν είναι καθόλου θεατρικοί (σε σημείο να μην έχω επιθυμία να τους δω ζωντανά). Τι είδος είναι αυτό που παίζουν; Και γιατί τραγουδούν σαν να τους έχει κάτσει ένα ζωντανό καβούρι στο λαιμό; Δεν μπορούν να πάνε σε κάποιον ειδικό να τους το βγάλει;

Δεδομένου λοιπόν του εκνευρισμού που μου προκαλούν, δεν έφτανε που ήταν ένα από τα πιο επηρεαστικά group της δεκαετίας 00′-10’, δεν αρκούσε που άκουγα το Strawberry Jam για ένα χρόνο σαν να ανέβαινα σε καρέκλα και βουτούσα το κουτάλι σε βαζάκι μαρμελάδας χωρίς πάτο, κόλλησα φέτος με το Today’s Supernatural!

Το πρωί, στο αυτοκίνητο, πολύ δυνατά! Σταματημένος στην κίνηση να τρέχω με 120. Αργοπορημένος για τη δουλειά, να φτάνω ατσαλάκωτος, ένα βήμα μπροστά, και οι υπόλοιποι σε slow motion. Ελιξίριο.

«Cause your own is the sweetest thing inside of you
And our home is bigger then a mountain view»

15) Giant Giant Sand: Cariñito
(Από τον δίσκο Tucson: A Country Rock Opera)

Υπάρχουν πολλοί απατεώνες στον κόσμο αλλά ο Howe Gelb δεν είναι ένας από αυτούς. Δεν κεφαλαιοποίησε ποτέ τη δουλειά άλλων, ούτε έστησε το έργο του για να στοιχηματίσει στις διαθέσεις του κοινού του. Δεν υποδύθηκε καν αυτό που είναι. Η πιο χαμηλών τόνων ροκ ιδιοφυία των τελευταίων τριάντα ετών, σε σημείο που ακόμη και τώρα, κουρασμένος όπως είμαι από μια γεμάτη μέρα, θα έπινα μαζί του ένα ποτό δίχως να κομπλάρω.

Από την άγρια Δύση στην παλιά Ευρώπη και πίσω, ουσιαστικά έμεινε ο ίδιος σε όλες του τις μεταμορφώσεις και τις συνεργασίες, μια τέχνη διατήρησης της σταθερότητας μέσα από τη συνεχή αλλαγή. Η διασκευή του Carinito αποτελεί μια ανωμαλία στο έργο του, ένας φόρος τιμής στην παράδοση από έναν συστηματικό ανανεωτή.

Δεν ξέρω να χορεύω με τον ρυθμό, δεν ξέρω ισπανικά, αλλά μ’ αρέσει…

Μαζί στην Ευρώπη για την δημοκρατία Ενάντια στoν ρατσισμό, τον αντισημιτισμό και τον νεοναζισμό!

Ο ρατσισμός, ο αντισημιτισμός και ο νεοναζισμός αναπτύσσονται, στην Ελλάδα αλλά και αλλού στην Ευρώπη, χωρίς ωστόσο οι δημοκρατικές δυνάμεις να κινητοποιούνται δυναμικά και αποφασιστικά

Η ρατσιστική, αντισημιτική και νεοναζιστική ρητορική καθώς και οι πράξεις βίας που πολλαπλασιάζονται στην Ελλάδα απειλούν τις θεμελιώδεις αξίες της δημοκρατίας στην ίδια τη χώρα όπου αυτή γεννήθηκε.

Αυτή η εξέλιξη δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως μια «φυσική» και ασήμαντη συνέπεια της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα, όχι μόνο επειδή τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αποτελούν θεμέλιο για κάθε δημοκρατική κοινωνία αλλά και επειδή η κρίση δεν είναι κάτι που θα ξεπεραστεί σύντομα.

Ενώπιον της απαράδεκτης κατάστασης που βιώνει σήμερα η Ελλάδα, εμείς, ακτιβιστές της κοινωνίας πολιτών, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, ενεργοί πολίτες στην κοινωνική και πολιτική ζωή, λέμε όλοι μαζί με μια φωνή «Φτάνει πια!»

Φτάνει με τις ρατσιστικές επιθέσεις! Φτάνει με τη συνέργια μεταξύ αστυνομικών και  νεοναζί μπράβων της Χρυσής Αυγής! Φτάνει με τις ρατσιστικές και αντισημιτικές δηλώσεις! Φτάνει με την παθητικότητα των εισαγγελικών και δικαστικών αρχών! Φτάνει με την ανοχή, την προστασία και την υποστήριξη που απολαμβάνουν οι γάνγκστερ της Χρυσής Αυγής!
Oλα αυτά τροφοδοτούνται από την αδιαφορία και τις αδυναμίες των δημοκρατικών δυνάμεων.

Ας είμαστε σαφείς : Όταν πολεμάει κανείς τον ρατσισμό, τον αντισημιτισμό και τον νεοναζισμό στην Ελλάδα, δεν σημαίνει ότι πολεμάει την Ελλάδα. Σημαίνει ότι πολεμάει την ιδεολογία του μίσους που εξαπλώνεται από άκρη σε άκρη της Ευρώπης.
Σημαίνει ότι συμμετέχει στην μεγάλη ευρωπαϊκή μάχη για την δημοκρατία. Σημαίνει ότι στηρίζει αυτούς που, παντού στην Ευρώπη, συμμερίζονται αυτή τη μάχη και έχουν ανάγκη την κινητοποίηση των δημοκρατικών δυνάμεων στην Ελλάδα. Σημαίνει ότι δίνει σε όλους, και κυρίως στους νεότερους, μια ελπίδα και μια προοπτική για το μέλλον διαφορετική από αυτήν του αδιαπέραστου ορίζοντα της αποπληρωμής του χρέους. Σημαίνει ότι παλεύει για το ευρωπαϊκό όνειρο, αυτό μιας ηπείρου πραγματικά δημοκρατικής, απαλλαγμένης από τον ρατσισμό και τον αντισημιτισμό.

Σε αυτή την μεγάλη μάχη, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, γιατί οι ευρωπαϊκές πολιτικές που επιβάλλονται στην Ελλάδα, κυρίως σε ό,τι αφορά στην λιτότητα και στη μετανάστευση, δημιουργούν τις συνθήκες για την εξάπλωση του νεοναζισμού.

Οι Έλληνες πολιτικοί πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους, γιατί η δυσλειτουργία ορισμένων κρατικών θεσμών αλλά και η αδιαφορία μέχρι και η υποστήριξη που απολαμβάνει η Χρυσή Αυγή αποτελούν τη βάση για την ανεκτικότητα με την οποία αντιμετωπίζονται η ρητορική και οι πράξεις μίσους.
Ολόκληρη η κοινωνία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της. Όλοι οι πολίτες έχουν προσωπικό καθήκον να πουν «Φτάνει πια!», να δώσουν στους νεοναζί να καταλάβουν ότι υπάρχουν όρια τα οποία θέτει η δημοκρατία και τα οποία οι πολίτες είναι αποφασισμένοι να προασπιστούν.

Γι’ αυτό απευθυνόμαστε σε όλους εκείνους που εμπνέονται από τις αρχές της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της ισότητας, καλώντας τους να ενωθούν μαζί μας, για να εκφράσουν την πίστη τους στη δημοκρατία και την απόρριψη του ρατσισμού, του αντισημιτισμού και του νεοναζισμού και να συμμετάσχουν σε σιωπηλή πορεία διαμαρτυρίας από τη Βουλή των Ελλήνων προς την Ακρόπολη, το Σάββατο 15 Δεκεμβρίου, στις 3 το μεσημέρι.

Λέοναρντ Κοέν: Ακόμη και τα αστέρια ήθελαν να γίνουν κάτι άλλο

      Γράφει ο Γιώργος Στόγιας

Αναδημοσίευση από την «Εφημερίδα των Συντακτών» (24/11/12)

«Ρουφούσαμε ο ένας τα δάχτυλα του άλλου, λιγάκι φοβισμένοι, σαν παιδιά που γλείφουν γλειφιτζούρια ενώ παρακολουθούν μια αγωνιώδη καταδίωξη με αυτοκίνητα στην οθόνη».

Το 1964 ήταν μια καλή χρονιά για να είσαι νέος, χαρισματικός και λευκός στην Αμερική. Η πολιτιστική επανάσταση και η σεξουαλική απελευθέρωση είχαν μπει στις ράγες, μερικοί μάλιστα έκαναν λόγο για κοινωνική ανατροπή. Ο Κοέν, παρά τη σχετική επιτυχία των ποιητικών του συλλογών στον Καναδά και το πλασάρισμά του στην εξωτερική στοιβάδα της αυλής του Άντι Γουόρχολ στη Νέα Υόρκη, έβλεπε το τρένο της εποχής να φεύγει και να τον αφήνει. Αυτόν, που θα έπρεπε να είναι ο οδηγός του, η φωνή της γενιάς του, το λογοτεχνικό ισοδύναμο των Rolling Stones! Προκειμένου  να πηδήξει, θα βγει εκτός «σκηνής» και θα πάρει  μια  τεράστια φόρα, τόσο σε φυσικές διαστάσεις όσο και σε μεταφυσικές: Στη διάρκεια δύο οχτάμηνων παραμονών στην Ύδρα, θα γράψει το μυθιστόρημα «Υπέροχοι απόκληροι», το έργο που είτε θα τον καθιέρωνε ως συγγραφέα, είτε θα τον αποτελείωνε. Everybody knows τι από τα δύο συνέβη…

«Μερικές φορές, αμέσως μετά τον οργασμό ή λίγο πριν με πάρει ο ύπνος, νομίζω ότι το μυαλό μου ακολουθεί ένα μονοπάτι που έχει πάχος κλωστής και άπειρο μήκος˙ είναι μια κλωστή που έχει το ίδιο χρώμα με τη νύχτα».

Σε πρώτη ματιά, το κείμενο δίνει πιθανώς την εντύπωση ότι αποτελεί  προϊόν αυτόματης γραφής. Μια προσεκτικότερη ανάγνωση φέρνει στην επιφάνεια τον συνεκτικό αφηγηματικό ιστό και το επεξεργασμένο λογοτεχνικό όραμα του συγγραφέα: Δυο αδελφικοί φίλοι και εραστές από το ορφανοτροφείο βρίσκονται σε σχέση έντονου αλλά κρυφού ανταγωνισμού, με τον μυστηριώδη Φ. να παίζει τον Σατανά, και τον αφηγητή να υποκύπτει πάντα στον Πειρασμό. Ανάμεσά τους θα συνθλίψουν την Κατρίν, μια δεκαεξάχρονη ινδιάνικης καταγωγής, στην οποία προβάλλουν αντεστραμμένα την αγιοσύνη μιας προσήλυτης προγονής της που έζησε τον 17ο αιώνα.  Για να μην παρέμβει η Εκκλησία, ο Εισαγγελέας ή μια φεμινιστική οργάνωση, δεν μπαίνω σε περισσότερες λεπτομέρειες. Σας υπενθυμίζω όμως ότι το «Υπέροχοι απόκληροι» γράφτηκε σε καιρούς που η αναζήτηση της ουτοπίας με κάθε μέσο δεν είχε πληγεί από τους Hell’s Angels, τις δολοφονίες Μάνσον, τη ναρκομαφία, την πετρελαϊκή κρίση και την πολιτική ορθότητα…

[…] ανέβηκε στο γόνατό μου, αυτή την έρημο των αισθήσεων, εξερευνώντας την επιγονατίδα με τέτοια αφοσίωση, λες και μέσα εκεί κρυβόταν ένα λουκέτο που η γλώσσα της μπορούσε να το ανοίξει, μιλάμε για εξοργιστική σπατάλη γλώσσας […]

«Αμεσοδημοκρατική» καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Του Β.Λ.

Διαδόθηκε ιδιαίτερα με τους αγανακτισμένους. Ένα μεγάλο κομμάτι των πολιτών γοητεύτηκε με τη διαδικασία. Πολλοί φαντασιώθηκαν την αρχαία Αθήνα. Αναφέρομαι στην «αμεσοδημοκρατία», την αυτοοργάνωση, τα τοπικά συμβούλια και τη δυναμική που απέκτησαν στις συνειδήσεις των ανθρώπων μετά από τις μαζικές κινητοποιήσεις στο Σύνταγμα.

Όπως όμως αποδεικνύεται, μετά την απόφαση των γονέων στο Χαλάνδρι για αποκλεισμό από την εκπαίδευση των Ρόμα, το δίκιο των πολλών μπορεί να έχει και δυσάρεστα αποτελέσματα. Γιατί ωραία είναι όταν αποφασίζουμε να φτιάξουμε ένα πάρκο στην τσιμεντόχτιστη Αθήνα, καλές είναι και οι καταλήψεις -αμεσοδημοκρατικά – θεάτρων για να απελευθερωθεί η έκφραση, όμως μερικές φορές η εφαρμογή πλειοψηφικών αποφάσεων τοπικών ομάδων φέρνουν τον αποκλεισμό μειονοτήτων και τη διάκριση λόγω χρώματος, φυλής, θρησκείας, πολιτικών πεποιθήσεων κλπ. Και σε μια τέτοια περίπτωση οι υποστηρικτές της «αμεσοδημοκρατίας» στέκονται αμήχανα και δυσκολεύονται να δώσουν απαντήσεις.

Για μένα η απάντηση είναι ξεκάθαρη: σε μια ευνομούμενη πολιτεία ο νόμος είναι αυτός που θα προστατεύσει τον αδύναμο και θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να εφαρμόζεται. Ο νόμος που έχει ψηφιστεί από την εκλεγμένη με δημοκρατικές διαδικασίες Βουλή. Και αγώνας που πρέπει να δίνεται είναι όχι για να δημιουργηθεί ένα άλλο τοπικό συμβούλιο ή τοπική συνέλευση που θα αναιρέσει την απόφαση του αντίπαλου στρατοπέδου, αλλά για να εφαρμοστεί ο νόμος. Αλλιώς οδηγούμαστε σ’ ένα φαύλο κύκλο διαμάχης που τελικά χαμένη θα βγει η ίδια η μειονότητα (στην περίπτωσή μας οι Ρομά) και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα πάνε περίπατο.

Δυστυχώς ζούμε πια μια έντονη αμφισβήτηση ως και ανοιχτή καταπάτηση χωρίς κυρώσεις, των νόμων. Κινήσεις πολιτών από το «Δεν πληρώνω» μέχρι και «κίνημα» της Κερατέας προωθούν το νόμο του πλήθους, της μάζας και συμβάλουν στην αποσύνθεση της κοινωνικής συνοχής η οποία εδράζεται και στη τήρηση των νομοθεσίας.

Οι «αρετές» των χρυσαυγιτών

Και για να μην ξεχνάμε ποιοι έχουν μπει στη Βουλή, το σχόλιο του φίλου Νίκου Ζαρταμόπουλου στο φατσοβιβλίο είναι διαφωτιστικό:

«Με ενδιαφέρον διάβασα ότι μεταξύ των χρυσαυγιτών βουλευτών που μήνυσαν τον Σωτήρη Ζαριανόπουλο του ΠΑΜΕ, επειδή αποκάλεσε τη συνομοταξία τους «καθάρματα» είναι και ο Αρτέμης Ματθαιόπουλος, βουλευτής Σερρών.

Πρόκειται για τον πρώην μπασίστα ενός nazi-punk συγκροτήματος που -εκτός των άλλων εμετικών- έκρωζε πριν λίγο καιρό τραγουδιστά ότι «γαμάει» ένα δολοφονημένο εδώ και 70 χρόνια 14χρονο κορίτσι που θαυμάζει όλος ο πλανήτης για το θάρρος που είχε να αποτυπώσει τον τρόμο που υπέστη στο ημερολόγιό του…

Κατ’ εξαίρεσιν κρίνεται αναγκαία η δημοσίευση του εμέσματος για να θαυμαστεί σε όλη της τη μεγαλοπρέπεια η πολεμική αρετή του «κ. βουλευτή» και των συναγωνιστών του:

«Γαμώ τον Βίζενταλ
γαμώ την Άννα Φρανκ
γαμιέται κι όλη η φυλή του Αβραάμ.
Τ’ αστέρι του Δαβίδ με κάνει να ξερνάω
αχ, το Άουσβιτς, πόσο το αγαπάω!
Ρε κωλοεβραίοι δεν θα σας αφήσω
στο τείχος των Δακρύων θα ‘ρθώ να κατουρήσω.
Juden Raus! Καίγομαι στο Άουσβιτς»Ο άνθρωπος που έγραψε/τραγούδησε αυτούς τους στίχους είναι βουλευτής.»

ΔΗΜΑΡ Όταν οι «αριστερές φοβίες» οδηγούν στις συμπληγάδες..

Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο Αντίλογος.

Ο χρόνος πλέον πιέζει ασφυκτικά. Οι συσκέψεις, οι απόψεις, οι αναλύσεις συνεχίζονται.Τα «εργασιακά», θέμα που δεν θα υπήρχε αν δεν το κινούσε η ΔΗΜΑΡ, βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων όχι μεταξύ του κυβερνητικού σχηματισμού με την τρόικα αλλά βασικά εντός των τειχών.

Η πρώτη εύλογη ερώτηση – που έχει εκφραστεί ήδη και από πολλές πλευρές- είναι το αν μόνο τα εργασιακά αποτελούν την κόκκινη γραμμή στον κυκεώνα των μέτρων. Κάτι που προκαλεί ατέρμονες συζητήσεις μιας και είναι τόσα πολλά τα μέτρα που θίγουν τις ασθενείς και όχι μόνο πληθυσμιακές ομάδες, που θα μπορούσε το καθένα από αυτά να αποτελέσει την κόκκινη γραμμή για ένα αριστερό κόμμα.

Η δεύτερη ερώτηση είναι αν αποτελεί συμβολική επιλογή μιας και το ζήτημα των εργασιακών ανέκαθεν αποτελούσε θέμα ιδιαίτερης ευαισθησίας για την «αριστερά που σέβεται τον εαυτό της». Το ποσοστό των ανέργων αποτελεί πλέον τη μεγαλύτερη κοινωνική πληγή και δεν θα ήθελε να ταυτιστεί τουλάχιστον σε αυτό τον τομέα ως αριστερά με τα άλλα κόμματα της συγκυβέρνησης.

Η τρίτη και μάλλον πιο κοντά στην πραγματικότητα είναι το αν πρόκειται για μια σπασμωδική αντίδραση υπό το φόβο της συρρίκνωσης της μπροστά στην πολεμική που δέχεται εξ αριστερών της, αν θεωρήσουμε πως την αριστερά σήμερα εκπροσωπεί ο Σύριζα. Μια επίδειξη αριστεροφροσύνης απέναντι σε έναν δογματικά αριστερό κόσμο που νιώθει πως κινδυνεύει όχι μόνο να απολέσει αλλά να βρει και απέναντι της. Μόνο που αυτό έχει μάλλον ήδη γίνει..

Η απόφαση της ΔΗΜΑΡ να συμμετάσχει ή να στηρίξει στη σημερινή κατάσταση την κυβέρνηση Σαμαρά ήταν μια γενναία πράξη ευθύνης για ένα αριστερό κόμμα στην Ελλάδα, παρ ότι μάλλον αυτονόητη για ένα κόμμα που αυτοπροσδιορίζεται ως ευρωπαϊκό. Κι αν για το Πασοκ η μη συμμετοχή του θα σήμαινε αυτομάτως τη διάλυση του (ενα κόμμα που ψήφισε το πρώτο μνημόνιο και που ο σημερινός του αρχηγός διαπραγματευτικέ ως υπουργός οικονομικών, δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός και να ταχθεί στο αντιμνημονιακό μέτωπο) για τη ΔΗΜΑΡ η συμμετοχή της σήμαινε αυτομάτως δύο πράγματα.

1. Το διαχωρισμό της με τα λεγόμενο αντιμνημονιακό μέτωπο ή τουλάχιστον με τα χαρακτηριστικά του όπως αυτά εκφράζονται από το ΣΥΡΙΖΑ

2. Την εδραίωση της στο χώρο της κεντροαριστεράς χωρίς παλινωδίες κάτι που όμως παράλληλα σημαίνει απώλεια ψήφων προς τη μη μετριοπαθή αριστερά -στην παρούσα φάση τουλάχιστον- και αλίευση σε ένα χώρο που καταλάμβανε το Πασόκ και ίσως ένα κομμάτι που εκφραζόταν αναλόγως την περίσταση και μέσω του Πασοκ και μέσω της ΝΔ.

Από τη μέχρι πρόσφατα στάση της ΔΗΜΑΡ φαίνονταν πως η ηγεσία της έχει επιλέξει αυτό το δρόμο με πλήρη επίγνωση παρ ότι ήταν εμφανές πως εκ των έσω πλέον «ανακάλυψε» μια πολύ δυσκολότερη κατάσταση από εκείνη που περίμενε. Τόσο σε επίπεδο πραγματικότητας της ελληνικής οικονομίας, όσο και του ανύπαρκτου διαπραγματευτικού ελεύθερου πεδίου.

Όλο αυτό το διάστημα όμως έχασε πολύτιμο χρόνο και την ευκαιρία να προτάξει μια διαφορετική πλατφόρμα από αυτή της εξ ανάγκης συναίνεσης που συστηματικά προέβαλε.

Το ‘χετε χάσει τελείως;/Have you completely lost your mind?

Ακολουθεί και αγγλική μετάφραση του παρακάτω κειμένου. The following post has been traslated in English.

Έχουμε γίνει μάρτυρες ατέρμονων συζητήσεων στους κόλπους της Αριστεράς για τη διάλυση της κοινωνικής συνοχής, για την έλλειψη του αισθήματος δικαίου για τους τρόπους που θα το επανακτήσουμε. Κατηγορεί η «σκεπτόμενη» Αριστερά την ανεπάρκειά του πολιτικού μας συστήματος να αντιμετωπίσει τη φοροδιαφυγή, το πελατειακό σύστημα, τι μισθολογικές αδικίες. Και τι κάνει;

Αποφασίζει να πάρει την ευθύνη και να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση συνεργασίας προκειμένου να σώσει τη χώρα. Μέχρι εδώ καλά!

Έρχεται λοιπόν, η κρίσιμη στιγμή να ψηφίσει κάποια μέτρα που αποτελούν μνημονιακές υποχρεώσεις και που κατά τη γνώμη μου θα σηματοδοτούσαν την αλλαγή πλεύσης της «σκεπτόμενης» Αριστεράς στον τρόπο που βλέπει τις συντεχνίες. Το αποτέλεσμα;

Ο πρόεδρος της «σκεπτόμενης» Αριστεράς δεν προσέρχεται καν στη Βουλή, ενδεχομένως γιατί κρατάει μούτρα στο Σαμαρά.

Η διαπραγμάτευση εμπεριέχει και τη διαφωνία

Μεγάλη αγωνία υπάρχει -όπως διαπιστώνω- για το αν η ΔΗΜΑΡ θα παραμείνει στην κυβέρνηση, καθώς διαφωνεί με τα εργασιακά μέτρα που έθεσε η Τρόϊκα. Διαβάζω πολλά κείμενα ή ακούω σχόλια στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση που προδικάζουν το αποτέλεσμα και παρουσιάζουν ως αναπόφευκτη την έξοδο της ΔΗΜΑΡ. Μάλιστα επιρρίπτονται με τόνο αυστηρό ευθύνες στο κόμμα του Κουβέλη, καθώς θα συντελέσει στη χρεοκοπία της χώρας. Δε θα ασχοληθώ με τα εργασιακά δικαιώματα κι αν καλώς ή κακώς ο Φώτης Κουβέλης βάζει τις διαχωριστικές του γραμμές.

Εκείνο που μ΄ενδιαφέρει είναι η ουσία, κατ’ εμέ, της όλης πρωτόγνωρης μεταπολιτευτικής προσπάθειας να κυβερνηθεί η χώρα με πολιτικές συμμαχίες. Τι σημαίνει συγκυβερνώ; Σημαίνει διαπραγματεύομαι, συνομιλώ, συνεργάζομαι, προσπαθώ να επιτύχω στο μέτρο του εφικτού τους στόχους που έχω θέσει στην πολιτική μου αντζέντα. Αυτό ακριβώς θεωρώ ότι προσπαθεί να κάνει και η ΔΗΜΑΡ, που δε φοβήθηκε την ευθύνη της εξουσίας σε αντίθεση με άλλους «εκπροσώπους» της Αριστεράς που βολεύονται στη μόνιμη και απερίσκεπτη καταγγελία.

Η ΔΗΜΑΡ προεκλογικά είχε θέσει στην πολιτική της αντζέντα την στήριξη των εργασιακών δικαιωμάτων. Είναι παγιά της θέση και θα βρεθεί έκθετη αν δεν προσπαθήσει να περισώσει ό,τι είναι δυνατόν να περισωθεί. Η Ελλάδα εξάλλου δεν μπορεί να πέφτει κάθε φορά αμαχητί στις απαιτήσεις της Τρόικας. Οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι φαίνεται πια να αντιλαμβάνονται και τα δικά τους λάθη αλλά και τις μειωμένες ως ανύπαρκτες αντοχές των ελλήνων εργαζομένων. Φαίνεται επίσης να δείχνουν εμπιστοσύνη στις προσπάθειες της ελληνικής συγκυβέρνησης να προχωρήσει σε αλλαγές στο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον. Το κλίμα θεωρώ ότι είναι πρόσφορο για τέτοιου είδους διαπραγματεύσεις, όπως αυτές των εργασιακών δικαιωμάτων, που η αλλαγή τους ούτε ανάπτυξη θα φέρουν, ούτε θα τονώσουν την αγορά.

Η Χρυσή Αυγή είναι πολιτικός αντίπαλος;

Αν υπάρχει ακόμα περιθώριο για κάποιο consensus σ’ αυτήν την κοινωνία, θα πρέπει να αποδειχτεί με κάτι κοινό ενάντια στα βδελύγματα με τα μαύρα. Εμείς δε θα σταματήσουμε την προσπάθεια μέχρι η Χρυσή Αυγή να βγει μια για πάντα στο περιθώριο. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο θα φιλοξενούμε απόψεις που θεωρούμε ότι κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση.

Σήμερα λοιπόν, γράφει για το Φελέκι η Φωτεινή Χατζή, την οποία και ευχαριστούμε.

Η Χρυσή Αυγή δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πολιτικός αντίπαλος, γιατί δεν είναι τέτοιος· είναι κοινωνικός και πολιτισμικός εχθρός και έτσι οφείλουμε να του φερόμαστε.

Δεν έχει νόημα να αυταπατάται κανείς ότι η προβολή των θέσεών της μπορεί να την αποδομήσει. Αντίθετα, όπως απεδείχθη, την ισχυροποιεί, επειδή ακριβώς οι ψηφοφόροι της δεν αντιλαμβάνονται το βάρος των λέξεων ρατσισμός, εθνοκάθαρση, πογκρόμ κλπ. Δεν αποθαρρύνονται από τη φυσική ή λεκτική βία, τις απειλές και το φασισμό, δεν γελάνε με τις βλακείες τους, δεν εξανίστανται με την παραποίηση της ιστορίας, δεν σοκάρονται από τις δολοφονικές επιθέσεις, δεν, δεν, δεν. Γιατί, πολύ απλά, οι ψηφοφόροι τους δεν διαφέρουν από τους εκπροσώπους τους, παρά μόνο στο θράσος. Πιστεύουν τα ίδια πράγματα, συμπεριφέρονται με παρόμοιο τρόπο, έχουν τις ίδιες ψυχικές ανωμαλίες.

Το κατά Γαϊτάνον Ευαγγέλιον της Χρυσής Αυγής

Γράφει ο Γιώργος Στόγιας.

Με τον Πέτρο Γαϊτάνο βρέθηκα στην ίδια σειρά στο Πολεμικό Ναυτικό, στην 1995 Ε. «Βρέθηκα» τρόπος του λέγειν βέβαια, γιατί τον ανερχόμενο τότε τραγουδιστή ελάχιστες φορές είδαμε στο Παλάσκα τις πρώτες ημέρες,  και στον Πόρο κατά τη διάρκεια της βασικής εκπαίδευσης.

Σε στιγμές κούρασης (τόσο σωματικής όσο και από την ανοησία του όλου πράγματος), η αναφορά στην απουσία του Γαϊτάνου λειτουργούσε εκτονωτικά: πετούσαμε με τους άλλους μελλοντικούς ναύτες ένα μπινελίκι και νιώθαμε εντονότερους τους δεσμούς της πρόσκαιρης κοινότητάς μας. Εμένα μάλιστα με έπιανε το αντικληρικαλιστικό μου, καθώς φημολογούνταν ότι πίσω από τις κοπάνες του αοιδού βρισκόταν η Εκκλησία.

Βέβαια, τίποτα από όλα αυτά δεν ήταν ιδιαίτερο πρωτότυπο. Σε κάθε σειρά υπάρχουν ευνοούμενοι  με ανάλογη μεταχείριση, με τους αναγνωρίσιμους να τραβάν την προσοχή πάνω τους.

Το ενδιαφέρον της ιστορίας, και ο λόγος που με έκανε να σας τη διηγηθώ, με το κατά Γαϊτάνον ευαγγέλιον της Χρυσής Αυγής να ηχεί ακόμη στα αυτιά μας, διαδραματίζεται τη τελευταία νύχτα της παραμονής μας στον Πόρο, μετά την ορκωμοσία.

Είθισται να γίνεται μια εκδήλωση με καλεσμένους διάφορους ελάσσονες συνήθως αστέρες του ελληνικού πενταγράμμου, για να φύγουν οι εκπαιδευόμενοι με καλές μνήμες από την κακοπάθεια των προηγούμενων σαράντα ημερών. Θυμάμαι σίγουρα τον Στάθη Αγγελόπουλο, να μας διασκεδάζει με τα τραγούδια του πατέρα του. Κάπως είχε βρεθεί  ένα μπουκάλι κρασί, κι έτσι, μαζί με την παρέα είχα σχετικά μερακλώσει, δεχόμενος έως ένα σημείο  τη σύμπτωση του εγώ  με τη νεόκοπη στρατιωτική μου ταυτότητα.

Ο Γαϊτάνος ανέβηκε στη σκηνή, και πολύ σύντομα προσγειώθηκα από τις φαντασιώσεις συμπερίληψής μου σε μια «λαϊκή» ομοψυχία στο έδαφος της «τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα»  υπαρξιακής μοναξιάς μου.  

Ο βούρκος μεγαλώνει

Οι έχοντες γερό στομάχι, ας δουν το βίντεο που ακολουθεί. Νομίζω πως είναι το πρώτο αλλά απόλυτο όριο: ο βούρκος που όζει και μεγαλώνει, ο μαύρος εμετός που εκφράζει ό,τι χειρότερο έχει βγάλει αυτή η χώρα και ο κόσμος όλος πρέπει να βρει απέναντί του το σύνολο της (υπόλοιπης) κοινωνίας. Ας αυτονονομήσουμε απ’οποιαδήποτε συζήτηση για μνημόνια, Τσάβες, καπιταλισμούς, κομμουνισμούς και ό,τι άλλο, την αντίστασή μας απέναντι στην ντροπιαστική ναζιστική κοινοβουλευτική κτηνωδία, με τη διακριτική προστασία. Είναι κάτι σαν έσχατο σημείο (απαραίτητης) συνεννόησης όσων ακόμα πιστεύουμε στη δημοκρατία και στα δικαιώματα. Σαν το consensus που θα ενώσει εν μέρει και πάλι ανθρώπους που (όχι πάντα εντελώς άδικα) τρώγονταν μεταξύ τους, ενώ θέριευε ο Παναγιώταρος και ο κόσμος του. Ως εδώ. Όχι;

«Δεν μπορώ να διαδηλώνω μαζί με…»

Γράφει ο Λεωνίδας Αντωνόπουλος.

Το κείμενο αναρτήθηκε ως σχόλιο στο facebook και αναδημοσιεύεται μετά από άδεια του συγγραφέα.

Ακροατές και φίλοι μού ζήτησαν να αναρτήσω το σημερινό μου σχόλιο στo metropolis του 9.84. Πάει κάπως έτσι:

«Δεν πηγαίνω πια σε διαδηλώσεις. Η τελευταία ήταν αρκετά χρόνια πριν και ήταν αυθόρμητη, οργανωμένη μέσω διαδικτύου. Όπως πολλοί που θα ήθελαν να διαδηλώσουν, δεν το κάνουν. Μερικούς από τους λόγους που κάνουν πολύ κόσμο να απέχει από τις διαδηλώσεις τους είδα πάλι και χτες όπως και στις πρόσφατες διαδηλώσεις, ακόμη και του σωματείου μου, της ΕΣΗΕΑ:

Δεν μπορώ να βαδίζω πλάι-πλάι με ανθρώπους που φωνάζουν συνθήματα, όπως «Η χούντα δεν τελείωσε το ‘73» το οποίο είναι πέρα για πέρα ανιστόρητο –και στην κυριολεξία του ακόμα-, αφού η στρατιωτική χούντα στην Ελλάδα έπεσε το ’74. Γιατί ξέρουμε καλά όλοι πως αν είχαμε χούντα κανένας από όσους σήμερα διαδηλώνουν ή φωνάζουν συνθήματα δεν θα μπορούσε να το σκεφτεί καν.

Δεν μπορώ να διαδηλώνω μαζί με ανθρώπους που φορούν καρναβαλίστικες στολές των SS ή καίνε ναζιστικές σημαίες για να διαδηλώσουν ενάντια στη Καγκελάριο της χώρας που γνωρίζει καλά τι θα πει ναζισμός και που εκεί οι νεοναζί είναι εκτός νόμου. Ενώ εδώ, στη χώρα που διαδηλώνει, οι νεοναζί είναι στο Κοινοβούλιο και οι δημοσκοπήσεις τούς φέρνουν τρίτο κόμμα. Εκτός αν οι δικοί μας διαμαρτύρονταν κατά της Χ.Α. και δεν το κατάλαβα…

Δεν μπορώ να διαδηλώνω μαζί με ανθρώπους που στο όνομα της Αριστεράς που θέλει μάλιστα να κυβερνήσει μόνη της, βγάζουν το πιο άγριο μίσος, με συνθήματα γηπεδικά ενάντια στους πρώην συντρόφους τους και μάλιστα σε προσωπικό επίπεδο, όπως κάνουν συστηματικά αρκετοί διαδηλωτές του Σύριζα εναντίον του Φώτη Κουβέλη και βουλευτών της ΔΗΜΑΡ. Αποδεικνύοντας ότι ούτε είχαν ούτε και έχουν σχέση με αυτό που ονομάστηκε ιστορικά στην Ελλάδα «ανανεωτική αριστερά», αλλά δεν έχουν σχέση και με οποιαδήποτε έννοια πολιτικού πολιτισμού.

Και δεν μπορώ ούτε να διαδηλώνω μαζί με ανθρώπους που βρίσκουν χαριτωμένες ή πικάντικες, χυδαίες εκφράσεις ή φωτογραφίες με ορθωμένους φαλλούς που περιμένουν τη Μέρκελ, σαν αυτούς που έστελνε χτες μέσω tweeter ο βουλευτής των Ανεξάρτητων Ελλήνων και εκπρόσωπος μάλιστα του καλλιτεχνικού κόσμου, ο ηθοποιός Παύλος Χαϊκάλης.

Η Μέρκελ έφυγε, η προσπάθεια συνεχίζεται

Στο απόηχο, λοιπόν, της επίσκεψης της Μέρκελ στην Αθήνα κάποια πρώτα σχόλια που θα ήθελα να κάνω είναι τα εξής:

Στο επίπεδο των δηλώσεων, τουλάχιστον on camera, δεν ειπώθηκε τίποτα συγκεκριμένο, όπως ήταν εξάλλου αναμενόμενο. Κανείς άλλωστε δεν περίμενε ότι η Μέρκελ θα εγγυηθεί αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις ή ότι θα δώσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εξόδου από την κρίση.

Στο συμβολικό όμως επίπεδο, το κέρδος για τη χώρα που αποφέρει η επίσκεψη της Μέρκελ, θα μπορούσε να είναι σημαντικό, αν θέλει κάποιος να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο.

Κατ’ αρχάς δίνεται το μήνυμα στους Ευρωπαίους ότι η Ελλάδα δεν είναι ο κακός μαθητής και ότι ως τέτοιον πρέπει να της συμπεριφέρονται οι υπόλοιποι εταίροι˙ ότι αξίζει το σεβασμό, ότι δε χρειάζεται να καλείται η ηγεσία της «εις τας Ευρώπας» κάθε λίγο και λιγάκι για να της τραβηχτεί το αυτί και για να της γίνονται υποδείξεις, χωρίς ούτε μία φορά τα τελευταία τρία χρόνια ο/η αρχηγός μιας ισχυρής ευρωπαϊκής δύναμης να μην την έχει επισκεφθεί. Βελτιώνεται επομένως η αξιοπιστία της χώρας γεγονός που ενδεχομένως να προσελκύσει επενδύσεις. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι απομακρύνεται ο κίνδυνος εξόδου από την ευρωζώνη καθώς ουδείς θα ενδιαφερόταν να επενδύσει σε μια χώρα όπου επικρατεί η αβεβαιότητα και ο κίνδυνος απώλειας των επενδυτικών κεφαλαίων.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι αλλάζει η στάση γενικά της Ευρώπης στην αντιμετώπιση της κρίσης ή ότι δεν είναι προς το συμφέρον της Μέρκελ να καταρρεύσει η Ελλάδα. Φυσικά και η Ευρώπη αλλάζει, φυσικά και οι Γερμανοί θα σκεφτούν αρκετά σοβαρά πριν συμβάλλουν στην έξοδο μιας χώρας από το ευρώ.

Όμως το πιο σημαντικό είναι να κατανοήσουμε εμείς οι ίδιοι ότι αν δε συνεργαστούμε, αν δεν πετάξουμε στον κάλαθο των αχρήστων νοοτροπίες και παθογένειες που βούλιαξαν τη χώρα, σωτηρία δεν υπάρχει. Ένα πρώτο βήμα έχει γίνει με την κυβέρνηση συνεργασίας. Γιατί αν δεχτούμε ότι δείχνουμε τώρα στους εταίρους μας την εικόνα μιας Ελλάδας που αγωνίζεται να ξεφύγει από την ακινησία των προηγούμενων χρόνων, που επιθυμεί να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, που δεν είναι κράτος-παρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει επίσης να αποδεχτούμε ότι μια τέτοια εικόνα δεν οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στον Α. Σαμαρά αλλά στην συμμετοχή και άλλων κομμάτων στην κυβέρνηση.

Χρυσή Αυγή: Τα ανθρωπωνύμια των βουλευτών της

Γράφει ο Δημήτρης Φύσσας.

Αναδημοσίευση από την Athens Voice

Στην ιστοσελίδα της Χρυσής Αυγής διαβάζουμε:

«Πιστεύω ότι το κράτος, το Λαϊκό κράτος είναι η πολιτική οργάνωση του Έθνους και πως το Έθνος υπάρχει αφ’ εαυτού χωρίς ν’ αποτελεί εφεύρεση. Είναι αυτόματο πνευματικό γεγονός που ξεπηδά από την ύπαρξη του Λαού, είναι μία αντικειμενική πραγματικότητα που εδράζεται στην ύπαρξη του Λαού. Άσχετα αν συνειδητοποιούν σε έκταση και βάθος την ύπαρξή του τα μέλη του Λαού, το Έθνος είναι το ύψιστο πνευματικό γεγονός. Ο Λαός γεννιέται μέσα από τα φύλα, τους τύπους μιας Φυλής και η ύπαρξή του γεννά το Έθνος ως ανώτερη πνευματική της εκδήλωση (ηθική, πολιτιστική, θρησκευτική».

Δε θέλω να μείνω εδώ, δεν έχω σκοπό να κάνω πολεμική στις αντιφάσεις, τα αυταπόδεικτα στοιχεία και το μπέρδεμα των εννοιών στην παράγραφο. Πολύ εύκολα θα μπορούσα να επιχειρηματολογήσω ότι το κράτος δεν είναι η πολιτική οργάνωση του έθνους (υπάρχουν πολυεθνικά κράτη, υπάρχουν και έθνη δίχως δικό τους κράτος, υπάρχουν και κοινωνίες που δεν έχουν καν έθνος ή κράτος ή τίποτα από τα δύο)∙ ότι το έθνος δεν είναι ούτε «αυτόματο», ούτε βέβαια «το ύψιστο πνευματικό γεγονός» (δεν είναι καν «γεγονός», με την κυρίως έννοια του όρου)∙ ότι ο λαός δεν «γεννιέται μέσα από τα φύλα ή τους τύπους μια φυλής (ας σκεφτούμε λίγο τι ήταν ο οθωμανικός λαός)∙ ότι τα έθνη δεν έχουν ενιαία πολιτιστική (π.χ. η ίδια γλώσσα μπορείνα είναι πολυεθνική, το ίδιο έθνος μπορεί να είναι πολυγλωσσικό), ούτε θρησκευτική (ένα έθνος θαυμάσια μπορεί να είναι πολυθρησκευτικό, μια θρησκεία θαυμάσια μπορεί να είναι πολυεθνική) έκφραση∙ ότι οι άνθρωποι ανακατεύονται φυλετικά / πολιτισμικά / κοινωνικά∙ ότι «καθαρές» φυλές δεν υπάρχουν, ότι όλοι μας είμαστε πανσπερμία∙ ότι, τέλος, ο μόνος πραγματικός και κάθετος διαχωρισμός των ανθρώπων είναι οι ομάδες αίματος: οι άνθρωποι αλληλοαιμοδοτούνται με βάση αυτές τις ομάδες, ανεξάρτητα από φυλή, χρώμα, έθνος, γλώσσα κλπ, κλπ.

Δε θέλω λοιπόν να σχολιάσω αντιφάσεις τέτοιες, που θα μπορούσε να τις επισημάνει αμέσως ένας απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας ή Γλωσσολογίας. Προτιμώ να πάρω σα δεδομένες τις γνώμες της Χρυσής Αυγής και να τις εφαρμόσω στο πιο προφανές πεδίο εφαρμογής.

Αν δεχτούμε λοιπόν ότι το ελληνικό έθνος υπάρχει από πάντα, είναι φυλετικά αμιγές κι ότι από πάντα χρησιμοποιεί την ελληνική γλώσσα, τότε κατ΄ ανάγκην οι καθαρότεροι εκπρόσωποί του, οι ίδιοι οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής, θα έπρεπε να έχουν ελληνοπρεπή ονοματεπώνυμα. Για να δούμε αν συμβαίνει αυτό, έκανα μια μικρή, ερασιτεχνική ετυμολογική έρευνα (δεν είμαι γλωσσολόγος και ιδίως ονοματικός), στα ανθρωπωνύμια των βουλευτών της που εκλέχτηκαν το Μάιο και τον Ιούνιο. Ιδού:

Αλεξόπουλος Χρυσοβαλάντης: επώνυμο με ελληνική ρίζα, μικρό όνομα όνομα με πρώτο συνθετικό μάλλον σημιτικό, δεύτερο είτε αρχαιοελληνικό είτε λατινικό

Αρβανίτης Μιχαήλ: επώνυμο αλβανικό εθνικό, μικρό όνομα εβραϊκό

Βουλδής Ιωάννης: δεν μπόρεσα να βρω την προέλευση του επωνύμου, πάντως ελληνική ρίζα βουλδ / μπουλντ δεν υπάρχει∙ μικρό όνομα με εβραϊκή ρίζα

Γερμενής Γεώργιος: επώνυμο σίγουρα από μη ελληνική ρίζα, ίσως από τη λ. γιαρμάς ή γερμάς (με τούρκικη ρίζα) ∙ μικρό όνομα ελληνικό

Γκλέτσος Απόστολος: επώνυμο σίγουρα όχι ελληνικό (δεν υπάρχει ελληνική ρίζα από γκ, κι ακόμα λιγότερο από γκλ)∙ μικρό όνομα ελληνικό, αλλά με τη νοηματική επίδραση του χριστιανισμού

Γρέγος Αντώνιος: επώνυμο ιταλικό (= ΒΑ άνεμος), μικρό όνομα λατινικό

Νέο βιβλίο ιστορίας Στ΄ Δημοτικού: Νέο βιβλίο ιστορίας ΣΤ’ δημοτικού: Εθνοκεντρική ιστορία και αναχρονιστική παιδαγωγική

Γράφουν οι Γ. Στόγιας, Α. Δημητρόπουλος, Ρ. Χόπλαρου.

To κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε πρώτα στο Φελέκι και στη συνέχεια στο The Books’ Journal (τχ. 25, Νοέμβριος 2012).

Το νέο εγχειρίδιο ιστορίας για την έκτη τάξη του δημοτικού σχολείου   που διανεμήθηκε φέτος στα σχολεία της Ελλάδας και της Κύπρου, σηματοδοτεί ένα άλμα  προς τα πίσω, τόσο από πλευράς παιδαγωγικής μεθόδου όσο και από αυτής του περιεχομένου. Το έργο της συγγραφικής ομάδας, με επικεφαλής τον ιστορικό Ι. Κολιόπουλο, σε διάσταση από την Ιστορία ως κοινωνική επιστήμη και από τη Διδακτική της Ιστορίας, αναπαράγει  μια ιδέα της σχολικής  ιστορίας ως μέσο εθνικού και ηθικού φρονηματισμού. Το νέο εγχειρίδιο πληροί όλα τα κριτήρια κακής χρήσης της Ιστορίας στην εκπαίδευση, όπως αυτά έχουν διατυπωθεί και κυρωθεί στις  σχετικές  συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης[1].

Η λόγια γλώσσα του αφηγηματικού κειμένου μπορεί να ικανοποιεί το γλωσσικό επίπεδο, τα ιστορικά ενδιαφέροντα και τις ιδεολογικοπολιτικές πεποιθήσεις των συγγραφέων, αλλά ουσιαστικά αδιαφορεί για τους κατεξοχήν αποδέκτες του βιβλίου: τους μαθητές της έκτης τάξης του δημοτικού. Οι συγγραφείς κάνουν αλόγιστη χρήση αφηρημένων εννοιών, μη λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη οι νέες γνώσεις να «οικοδομούνται» στη βάση των προηγούμενων γνώσεων και εμπειριών των μαθητών. Ενδεικτικά,  στη σελίδα 21, ο μαθητής συναντά, πέρα από εκείνες που επιχειρείται να εξηγηθούν στο γλωσσάρι, τις έννοιες: «εξέγερση, ανεξαρτησία, φιλελεύθερες ιδέες, διακήρυξη, θεσμός, βασιλεία, επαναστατικά κινήματα, οικονομική κρίση, κοινωνική ανισότητα, πολιτικά δικαιώματα, δίκαιη κατανομή φόρων, κληρικοί, ευγενείς, αστοί, εξουσία, μεσαίωνας, μεγαλοϊδιοκτήτες, μετριοπαθείς απόψεις, ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη, έθνος, μονάρχης, εκκλησιαστική περιουσία, σύνταγμα, κοινοβούλιο, πολίτης, εκτέλεση, αυτοκράτορας, μεταρρυθμίσεις». Οι παραπάνω έννοιες είναι κρίσιμης σημασίας, όχι μόνο για την κατανόηση της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, αλλά και για την ανάπτυξη της δημοκρατικής συνείδησης. Κι όμως, αντιμετωπίζονται από τους συγγραφείς είτε ως αυτονόητες είτε ως  ήδη διδαγμένες και γνωστές στους μαθητές της έκτης δημοτικού! Αλλιώς, πώς περιλαμβάνονται  σε ένα μάθημα, που μαζί με τη μελέτη των πηγών και τις ασκήσεις του, διαρκεί 40-45 λεπτά της ώρας; Είτε οι συγγραφείς του βιβλίου νομίζουν ότι απευθύνονται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου –αν όχι του Πανεπιστημίου- είτε η «παιδαγωγική» τους προσέγγιση αποσκοπεί στην αναπαραγωγή ενός κοινωνικού φίλτρου σύμφωνα με το οποίο οι λίγοι «εκλεκτοί» επιτυγχάνουν να αφομοιώσουν το σχολικό λόγο, και οι υπόλοιποι απλά εσωτερικεύουν την αδυναμία τους και «κλίνουν την κεφαλή» απέναντι στους κατέχοντες την ακατάληπτη γνώση. [2]

Το «Βιβλίο Μαθητή» καθώς και το «Τετράδιο Εργασιών» που το συνοδεύει, περιορίζονται κυρίως σε ερωτήσεις απομνημόνευσης χρονολογιών, τοποθεσιών και ονομάτων. Απουσιάζουν, δηλαδή,  τα ερευνητικά ερωτήματα και οι δραστηριότητες που να προάγουν το  κριτικό πνεύμα και τον ιστορικό εγγραμματισμό των μαθητών. Γενικά, το μάθημα της  Ιστορίας αντιμετωπίζεται ως ένα γλωσσικό μάθημα με ασκήσεις και δραστηριότητες του τύπου «συμπληρώστε τα κενά». Σε αυτό το πνεύμα, δεν λείπουν και οι προτροπές σε «εκθέσεις ιδεών» όπως αυτή: «Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η αξία της θυσίας του Μάρκου Μπότσαρη;» (σελ. 113).

Παρά την πληθώρα των πηγών που συνοδεύουν κάθε διδακτική ενότητα, αυτές παραμένουν μονοπρισματικές. Δεν αναδεικνύουν τις διαφορετικές οπτικές για το ίδιο  γεγονός, ιστορίες των εθνικά, κοινωνικά και έμφυλα «άλλων». [3] Η στείρα γεγονοτολογία, ο δογματισμός και η χρηστομάθεια δεν βοηθούν στην ανάπτυξη αναλυτικών και κριτικών δεξιοτήτων και στη συγκρότηση εννοιών (π.χ. ιστορικός χρόνος,  αλλαγή και  συνέχεια, τεκμήριο, αίτιο και συνέπεια, ιστορική σημαντικότητα). Ούτε και καλλιεργούν στάσεις και συμπεριφορές που θα προετοιμάσουν πολίτες δημιουργικούς και υπεύθυνους, πολίτες που θα μπορούν να συνυπάρχουν, να συνδιαλέγονται, ακόμη και με αυτούς που τους χωρίζουν ιστορικές διαμάχες.

Ο τίτλος του βιβλίου στο εξώφυλλο είναι «Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου». Στο εσωτερικό του, αυτό μεταφράζεται σε δεκαπέντε (15) σελίδες ευρωπαϊκής ιστορίας και διακόσιες εννιά (209) σελίδες με επίκεντρο την ελληνική, οι περισσότερες από τις οποίες (70 σελίδες) αναφέρονται στην «Μεγάλη Επανάσταση» (σημ. εννοεί την ελληνική επανάσταση του 1821). Αντί οι μαθητές  να γνωρίσουν πώς τα γεγονότα και οι μεγάλες αλλαγές συνδέονται μεταξύ τους σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, το ελληνικό έθνος ανάγεται σε μοναδικό, περιούσιο και ανάδελφο.

Η πολεμική ιστορία, τα ηρωικά κατορθώματα «παλικαριών» (σελ. 83)  που αψηφούν το θάνατο, συνθέτουν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος  της αφήγησης, αφήνοντας την πολιτική, οικονομική, κοινωνική, ιδεολογική και πολιτιστική ζωή να διαδραματίζουν συμπληρωματικό ρόλο. Χαρακτηριστικά, στην ενότητα για την ελληνική επανάσταση, οι ιστορικές εξελίξεις που οδήγησαν στην επιτυχή έκβαση και τη συγκρότηση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, παρουσιάζονται κυρίως ως «επεισόδια» στα οποία πρωταγωνιστούν οι εθνικοί ήρωες και τα πολεμικά τους κατορθώματα. Τα ονόματα του Κανάρη, του Μπότσαρη, του Παπαφλέσσα, του Καραϊσκάκη φιγουράρουν στους τίτλους των μαθημάτων αυτών. Η  εθνική ιστορία, αντρική φυσικά, γράφεται με το σπαθί!

Δε λείπουν, άλλωστε, ούτε οι  κοινοτοπίες της μισαλλόδοξης ρητορικής:  Οι Έλληνες έχουν πάντα δίκαια, ενώ οι «εχθρικοί» λαοί (Βούλγαροι και Τούρκοι) έχουν πάντα άνομα συμφέροντα. Οι Έλληνες -ακόμη κι όταν επιτίθενται!- είναι αμυνόμενοι, απαντούν σε μία προηγούμενη πρόκληση.   Όταν οι Έλληνες είναι ενωμένοι μεγαλουργούν. Όταν όμως επιτρέπουν στους ξένους να τους διχάσουν, έρχεται η καταστροφή.

Σε κανένα σημείο δεν αφήνεται κάποια «σκιά» για τους ελληνικούς φορείς εξουσίας, είτε αυτοί αφορούν σε πρόσωπα είτε σε  θεσμούς. Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ένθερμη υποστηρίκτρια της επανάστασης του ’21. Τόσο κατά την προεπαναστατική περίοδο, όσο και κατά τον αγώνα της Ανεξαρτησίας, οι πρόκριτοι και οι κλέφτες κινούνται με μόνη έγνοια τους το καλό της πατρίδας.  Ακόμη και στο εγχειρίδιο του 1989  είχαμε, επί του θέματος, δύο αντιτιθέμενες πηγές με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Οι Προεστοί προστάτευαν/καταπίεζαν τους ραγιάδες» (σελ 38-39). Ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε, η προέλευση των δολοφόνων δεν είναι ρητή, υπονοείται χωρίς να αποσαφηνίζεται, ενώ η μοναδική συνέπεια της δολοφονίας του είναι η  επικράτηση αναρχίας. Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897  προσπερνιέται σε δύο όλες κι όλες γραμμές!

Γενικά, ιστορικά ζητήματα που, για επιστημονικούς ή ιδεολογικούς λόγους, ενδεχομένως διχάζουν ακόμα, αντιμετωπίζονται με στάση δήθεν ουδετερότητας, ακόμα και σε βάρος της ιστορικής αλήθειας, διανθισμένα με  δόσεις «πολιτικής ορθότητας», αντί αυτά τα ζητήματα να τίθενται στον κριτικό στοχασμό των ίδιων των μαθητών. Έτσι, οι ευκαιρίες που προσφέρει το ιστορικό παρελθόν για την ανάπτυξη του κριτικού αναστοχασμού και της ιστορικής σκέψης των μαθητών και αυριανών πολιτών θυσιάζονται στο βωμό της ιεροποίησης του εθνικού παρελθόντος.

Σε σχέση με τις παραπάνω διαπιστώσεις αλιεύσαμε και παραθέτουμε μερικά αντιπροσωπευτικά «μαργαριτάρια»:  :

• Ο Κοσμάς ο Αιτωλός εγγράφεται, τουλάχιστον εν μέρει,  στο πνεύμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού (σελ. 53).
• Το «Κρυφό Σχολειό» αποτελεί «αποτύπωση στην εθνική συλλογική μνήμη» των δύσκολων συνθηκών για την παιδεία τα πρώτα μετά την Άλωση χρόνια. Μια σκοτεινή διατύπωση απέναντι στην εύγλωττη εικόνα του Γκύζη και το ποίημα του Πολέμη (σελ. 54-55). Όλα αυτά αντί να γραφτεί πως το «Κρυφό Σχολειό» είναι μύθος (ή έστω θρύλος, όπως το αποκαλούσε το εγχειρίδιο του 1989), και να συζητηθούν οι συνθήκες που οδήγησαν στην κατασκευή του και ο ρόλος τον οποίο επιτέλεσε.
• Για την άλωση της Τριπολιτσάς, εν μέσω περιγραφών στρατηγικών σχεδίων και ηρωισμών, μαθαίνουμε ότι «Ακολούθησαν σφαγές και λεηλασίες» (σελ. 99). Έτσι, απρόσωπα, χωρίς  τους αριθμούς, τα επίθετα και τα επιρρήματα που κοσμούν  συνήθως τις τουρκικές βιαιοπραγίες.
• Όλες οι αναφορές στους Οθωμανούς και τους Τούρκους είναι αρνητικές, με αποκορύφωμα αυτή της πηγής στη σελ. 31 όπου ο μαθητής διαβάζει: «[…]Και αν θελήσει ο Πανάγαθος και φιλεύσπλαχνος Θεός και βοηθήσει να ελευθερωθεί το δυστυχισμένο γένος μας από τον τρομερό, απάνθρωπο, αντίχριστο και άσπλαχνο Τούρκο […]».
• Η παρουσία των γυναικών στην ιστορία εξαντλείται σε τέσσερις σειρές για την Μπουμπουλίνα και τη Μαυρογένους (σελ. 92) και σε άλλες έντεκα για τα δικαιώματα των γυναικών (σελ. 188), και τα δύο εκτός του κύριου κειμένου της αφήγησης.
• Σύμφωνα με τους συγγραφείς, «η Ναυμαχία του Ναυαρίνου» επιτάχυνε τις εξελίξεις!  Άρα, σε πείσμα κάθε ιστορικής αποτίμησης της πολιτικής, στρατιωτικής και οικονομικής κατάστασης των ελληνικών δυνάμεων κατά το 1827, το αναγνωρισμένο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος ήταν  μοιραίο ότι θα σχηματιζόταν. Φαίνεται θα ήταν γραμμένο στους ουρανούς!
• Σε αντιδιαστολή με τη μεγάλη έκταση του κειμένου που αφιερώνεται στην περιγραφή πολεμικών κατορθωμάτων και ηρωικών θανάτων, άλλα θέματα αντιμετωπίζονται ως ελάσσονος σημασίας. Π.χ. το γλωσσικό ζήτημα (σελ. 163), η βιομηχανική επανάσταση (σελ.156) και η Οκτωβριανή επανάσταση (σελ.192) καταλαμβάνουν  από τρεις, εννιά και εννιά σειρές αντίστοιχα. Μόνο το κείμενο για τον Κανάρη, με μεγάλη γραμματοσειρά, είναι είκοσι τρεις σειρές.
• Στο πνεύμα των σχολικών εορτών, με μια ομφαλοσκοπική αντιστροφή,  ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος αναφέρεται ως ένα παράρτημα του Αλβανικού έπους.
• Στην «ατυχέστερη» πρόταση όλου του βιβλίου, «ο πόλεμος ήταν το ολέθριο επακόλουθο της αποτυχίας στην εφαρμογή των όρων ειρήνης, που είχαν τερματίσει τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο». Καμία αναφορά στον φυλετικό ρατσισμό, στη  ναζιστική ιδεολογία, στο επεκτατικό όραμα του αριανισμού, στην προπαγάνδα. Η Χρυσή Αυγή θα είναι ευτυχής και ευγνώμων.

• Λες και τους συγγραφείς οδηγούσε το  πνεύμα της διακυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή, στην προσπάθειά τους να μη δυσαρεστήσουν κανέναν, φτάνουν μέχρι την άμβλυνση του ίσως τραυματικότερου γεγονότος στη σύγχρονη ιστορία του ΚΚΕ: «Ο «Ψυχρός Πόλεμος» ήταν η εποχή που οι δυο αντίπαλοι συνασπισμοί, με επικεφαλής τις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ αντίστοιχα, καθόρισαν τις παγκόσμιες εξελίξεις. Ωστόσο, η κατάσταση σήμερα έχει διαφοροποιηθεί. Η κατάρρευση των παραπάνω συνασπισμών, με συμβολικό δείγμα την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, δημιούργησε νέα δεδομένα» (σελ. 232). Αν δεν το ξέρατε λοιπόν, κατέρρευσε και το ΝΑΤΟ το 1989. Με ένα σμπάρο, δυο τρυγόνια. Να μη μείνει κανένας παραπονεμένος.

Αναμένουμε ότι ερευνητές ιστορικοί και παιδαγωγοί, θα εκπονήσουν  συστηματικές κριτικές  στο εν λόγω εγχειρίδιο. Το δικό μας συμπέρασμα, επιγραμματικά,  είναι ότι, παρά τη διακηρυγμένη αποδοχή της ανάγκης για ουσιαστικές αλλαγές στις μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης στα σχολεία, ώστε να αναπτύσσονται οι κριτικές ικανότητες των αυριανών πολιτών, ο στόχος αυτός δεν θα προαχθεί με το συγκεκριμένο  βιβλίο ιστορίας. Το αντίθετο!

Ο Γιώργος Στόγιας είναι εκπαιδευτικός με ειδικότητα στην Ανάπτυξη Προγραμμάτων.

Ο Δρ. Αποστόλης Δημητρόπουλος είναι κοινωνιολόγος της εκπαίδευσης.

Η Ρένα Χόπλαρου είναι εκπαιδευτικός, μέλος του Ομίλου Ιστορικού Διαλόγου και Έρευνας.

---

[1] Συμβούλιο της Ευρώπης, Σύσταση 15 (2001) και Σύσταση 6 (2011).

[2] Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο αναγνώστριας (της πρώτης μορφής του παρόντος άρθρου) στο διαδίκτυο: «Κάθε φορά που έχει η κόρη μου ιστορία, πρέπει να εξηγήσω το μάθημα, να την εισάγω σε έννοιες -ισμών και να της εξηγήσω πολλά άλλα ζητήματα τα οποία αναφέρονται ακροθιγώς, σα να μη πήγε ποτέ στο μάθημα παράδοσης. Και, ας σημειωθεί, η δασκάλα είναι εξαίρετη».

[3] Η πολυπρισματικότητα, μια προσέγγιση που βρίσκεται στον πυρήνα των συζητήσεων της Ιστορικής Εκπαίδευσης σε διεθνές επίπεδο τα τελευταία τριάντα χρόνια, δεν σημαίνει αντικατάσταση της όποιας κυρίαρχης αφήγησης, με μια άλλη αφήγηση, την αντίθετή της. Επίσης, η πολυπρισματική προσέγγιση, ενώ θεωρεί αυτονόητη τη διερεύνηση των αλληλοσυγκρουόμενων εκδοχών και των διαφορετικών ερμηνειών, δεν αρκείται σε αυτή.  Θέλει να διδάξει στα παιδιά πώς να αξιολογούν τις πηγές τους, ακόμα και να τις αμφισβητούν. Το σημαντικότερο, θέλει να τα διδάξει να  διατυπώνουν ιστορικά ερωτήματα. Στοχεύει στη διδασκαλία εκείνων των δεξιοτήτων που θα επιτρέψουν στα παιδιά να οικοδομήσουν  τη δική τους τεκμηριωμένη αφήγηση.

Μας φαρμάκωσες γιατρέ μου!

Το Υπουργείο Υγείας προχώρησε στην επέκταση της συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία. Καταρτίστηκε μάλιστα από τον ΕΟΦ κατάλογος με τα εμπορικά σκευάσματα που αντιστοιχούν σε δραστικές ουσίες, και στον οποίο προστέθηκαν οι τιμές αναφοράς για κάθε δραστική ανά μορφή και περιεκτικότητα. Ο γιατρός θα συνταγογραφεί τη δραστική ουσία και το αντίστοιχο εμπορικό σκεύασμα. Εφόσον το σκεύασμα που συνταγογραφείται έχει μεγαλύτερη τιμή από την τιμή αναφοράς της κατηγορίας του, ο ασφαλισμένος θα επιβαρύνεται από τη διαφορά λιανικής τιμής του σκευάσματος και της τιμής αναφοράς.

Συγγνώμη τώρα αλλά ποια είναι η λογική του Υπουργείου Υγείας; Θέλει να εξοικονομήσει χρήματα από τον ΕΟΠΥΥ και επιβαρύνει την τσέπη των ασφαλισμένων; Στηρίζει την επέκταση των γενοσήμων ή ουσιαστικά δε θέλει να θίξει την παντοδυναμία των γιατρών, την υπερσυνταγογράφηση και την άσκοπη χρήση φαρμάκων; Από τη στιγμή που δέχεται να υπάρχει και η εμπορική ονομασία μαζί με τη δραστική, δεν ακυρώνει έτσι την έννοια της δραστικής;

Ο γιατρός στην φαρμακόπληκτη Ελλάδα -κακά τα ψέμματα- είναι η απόλυτη αυθεντία. Πείτε μου τώρα ποιος από τους ασθενείς θα τολμήσει να τον αμφισβητήσει και να ζητήσει από τον φαρμακοποιό άλλο σκεύασμα απ’ αυτό που του έχει συνταγογραφηθεί. Προσωπικά, αν ο γιατρός μού συνιστούσε το τάδε συγκεκριμένο φάρμακο γιατί θεωρεί ότι είναι πολύ πιο αποτελεσματικό, θα δίσταζα να επιλέξω κάποιο άλλο και ενδεχομένως να πλήρωνα τη διαφορά.

Ρίξτε «Το Βήμα» στον κάλαθο των αχρήστων!

Πήγα κι εγώ ν’ αγοράσω Το Βήμα που υποσχόταν σήμερα την τρομερή και φοβερή αποκάλυψη για το πραξικόπημα που δεν έγινε. Φυσικά ο θησαυρός ήταν άνθρακες. Στο ρεπορτάζ του κυρίου Παύλου Παπαδόπουλου πουθενά δεν στοιχειοθετούνται οι προθέσεις των στρατιωτικών να καταλάβουν την εξουσία. Το σχετικό άρθρο βρίθει από αβλαβείς γενικότητες, υποθετικά σενάρια που ενδεχομένως να απεργάζονταν οι τότε κυβερνώντες και αναπαράγει ό,τι είχε ακουστεί το Νοέμβριο του 2011.

Ο δημοσιογράφος «στήνει» την αποκάλυψή του κάνοντας αναφορά σε κάποιες «έγκυρες πηγές που προφανώς γνωρίζουν τις σκέψεις και τις μυστικές συζητήσεις και αποφάσεις του τότε Πρωθυπουργού», σε «μια ορισμένη εκδοχή των γεγονότων, που αποφεύγουν να επιβεβαιώσουν άνθρωποι της τότε εξουσίας», στη «αφήγηση» που «επικρατεί στις αναλύσεις πολλών που βρέθηκαν είτε δίπλα είτε απέναντι από την κυβέρνηση Παπανδρέου», στο κλίμα που επικρατούσε για «πολλούς οπαδούς «εθνικών» και «πατριωτικών» ιδεωδών που εκτιμούν ότι η ένταξη στην ΕΟΚ το 1981 και στην ΟΝΕ το 2000 έβλαψε τα λαϊκά συμφέροντα και προκάλεσε την απώλεια σημαντικού μέρους της εθνικής κυριαρχίας», στις συζητήσεις στο Πεντάγωνο και σ’ αυτά που φέρεται ότι είπε ο Παπανδρέου όταν μετέβη στις Κάννες προκειμένου να δικαιολογήσει την απόφασή του για διενέργεια δημοψηφίσματος.

Εν ολίγοις: Το Βήμα βγήκε σήμερα με πρωτοσέλιδο που στηρίζεται σε εικασίες, συζητήσεις των διαδρόμων («άκουσα το τάδε… μου είπε ο δείνα κλπ.), εκτιμήσεις πολιτικών και στρατιωτικών. Μπούρδες ολκής! Αν ο εν λόγω δημοσιογράφος έχει στοιχεία, ας τα καταθέσει στους αρμόδιους αλλιώς ν’ αλλάξει επάγγελμα.